128 yıl önceye VR bakışı
İstanbul’da, Galatasaray ile Şişhane arasında İstiklal Caddesi’ne paralel Meşrutiyet Caddesi’nde yakın yıllara kadar ABD Konsolosluğu vardı. İngiltere Konsolosluğu hala burada. Caddede, Beyoğlu’na kıyasla, 1900’lerden kalma binalar, örneğin Pera Palas, İstanbul Modern’in geçici mekanı olarak kullanılan Union Française, Tepebaşı kısmında İtalyan Kültür Merkezi olan Casa d’Italia, Suna ve İnan Kıraç Vakfı’na ait Pera Müzesi (eski Bristol Oteli), aynı vakfa ait İstanbul Araştırmaları Merkezi (eski Rossolimo Apartmanı) gibi “kurtarılmış” eski eserler en belli başlıları.
1870 Beyoğlu Yangını’ndan sonra bölgede inşa edilen, şehirde yaşayan yabancıların kültür ve yaşam biçimlerine uygun mimari üslupla inşa edilmiş binalara dair İstanbul Araştırmaları Merkezi’nde özgün, başarılı, anlamlı bir sergi var şu sıralarda (Aralıktan Bakmak: Meşrutiyet Caddesi’nden Bir Kesit. 21 Eylül’e kadar açık). İstanbul’u Avrupa’ya bağlayan demiryolunun – nihayet- 1888’de tamamlanmasından sonra sayıca artan turistlerin İstanbul’un bu bölgesinde konaklaması için yapılan Avrupa tarzı otelleri ve diğer yapıları tanıtıyor. Bunu yaparken, dar kapsamlı ve sınırlı bir sanal gerçeklik (VR) sunumu da eklemişler:
Bugün Pera Müzesi olan Bristol Oteli acaba 128 yıl önce neye benziyordu? VR kaskınızı takıp, otelin resepsiyonundan başlayarak lobisinde, yemek salonunda, asansörüne binip üst katlardaki odalara girip çıkarak, pencereden aşağıdaki avluya bakarak “dolaşıyorsunuz.” Bu dijital canlandırmada eskiye dair fotoğraflar veya film yok: Fotoğraflar, serginin duvarlarında… Siyah-beyaz videoda ise Tepebaşı Dram Tiyatrosu’nun “nasıl korunamadığını” ibretlik bir öykü olarak tiyatro sanatçısı Beklan Algan (1933-2010) anlatıyor.
Binaya ait teknik çizimleri, dönem otellerinin iç mekan fotoğraflarını, yazılı anlatıları, referansları kullanarak, içerde form, malzeme, renk, dekorla sanal ortamda yeniden yaratmışlar. Otel duvarlarındaki tablolar Suna ve İnan Kıraç Vakfı Oryantalist Resim Koleksiyonundan, dönem ve konu itibarile Bristol Oteli’nin duvarlarını süslemesi muhtemel resimlerden seçilmiş.
Dip not: Bina, 1890 – 1980 arasında Bristol Oteli. 1983 sonrasında yapılan yenilemeyle 2002’ye kadar özel şirketlerin. Çok daha kapsamlı bir yenilemeyle 2005’ten bu yana Pera Müzesi.
