2011 yılında sektörü neler bekliyor?
Geçtiğimiz birkaç yıl, herkes için olduğu kadar bilişim sektörü için de zorlu bir dönemdi. Birçok şirket, ekonomik krizin çalkantısıyla sallanan bu zorlu dönemde uzun vadeli planları bir kenara bırakıp yarın hayatta kalabilmenin yollarını aramaya başladı.
Krizin etkileri her ne kadar silinmeye başlamış gibi görünse de, birçok şirket bu refleksi halen üzerinden atabilmiş değil. Bu nedenle belki de uzak geleceğe göz atmadan önce yakınımızda, bundan bir yıl sonra neler olacağına bakmakta fayda var. Gartner Danışmanı Halil Aksu’nun paylaştığı bilgiler, 2011 yılında dünyada ve Türkiye’de bilgi teknolojileri ve alanında yaşanacak gelişmelere ışık tutar nitelikte.
Bağlı cihazlar dünyanın hakimi olacak
Mobilite çok önemli bir akım. Cep telefonları akıllanıyor. Netbook ve cep telefonları arasında tablet bilgisayarlar olarak tanımlanan yeni bir sınıf gelişiyor. Sadece bir üretici değil, tüm üreticiler bu konuya yatırım yapacaklar.
Ayrıca mevcut popüler cihazların dışında, daha farklı ölçülerde dokunmatik ekranlı cihazlarla da karşılaşacağız. 3 boyutlu ekranlar olduğu gibi, 3 boyutlu yazıcılar da göreceğiz. Bu cihazlar evde veya ofiste özel malzemelerden parça üretiminde kullanılacaklar. Prototip, yedek parça, hediyelik eşya, isim tabelaları ve benzeri eşyaların üretimi artık bir tasarım dosyası üzerinden gelecek ve üç boyutlu yazıcılar sayesinde kısa sürede evde ve ofiste üretilebilecek. Bu cihazlar giderek ucuzluyor ve gelişiyor.
Evimizdeki ve sokaktaki bilgisayar dışı cihazlar da internete bağlı olacaklar. Buzdolabı arabamıza mesaj atacak. Mutfaktaki su ısıtıcı salondaki televizyona suyun kaynağını söyleyecek. Bu ve benzer uygulamaların yaygınlaşmasının önündeki en önemli engel cihazların internete bağlanması ve bu bütünleşik hizmetlere dair yazılımların geliştirilmesi. Gelecek, bu konularda yeteneği olanlar için müthiş fırsatlar sunuyor.
Türkiye’de devlet harcamaları itici gücü oluşturacak
Gartner’in dünyadaki teknoloji eğilimlerine dair yaklaşımları tümüyle Türkiye için de geçerli. Türkiye’deki BT pazarına bakıldığında halen donanımın baskın olduğu görülüyor. Önümüzdeki yıllarda donanımın aldığı payın azalarak, yazılım ve özellikle de servis yönüne bir kayma göstermesi bekleniyor.
İnternet kullanıcı sayısının artması, ekonominin genel olarak gelişmesi, çevre ülkelerle ilişkilerin artması ve e-devlet dönüşümleri arttıkça, Türkiye’deki bilişim ve iletişim teknolojileri pazarı büyümeye ve gelişmeye devam edecek.
Devlet harcamalarının artmasının bu alanda önemli bir sürükleyici unsur olması bekleniyor. Özel kurumların bilişim ve iletişim harcamaları da önümüzdeki yıllarda artmaya devam edecek. Türk kurumları yurtdışına açılacak, küreselleşecek. Bu sayede Türkiye üzerinden dışarıdaki yatırımlara da hizmet verilecek. Türkiye’deki veri merkezi, beceri merkezi ve uluslararası iletişim ve hizmet alışveriş hacmi artacak.
Yerli teknoloji şirketlerinin sayısı giderek artıyor. Teknoparkların sayısı da artıyor ve artmaya devam edecek. Türkiye bölgede hem siyasi, hem iktisadi anlamda önemli bir oyuncu konumunda yer alıyor. Bunun izdüşümünün bilişim ve iletişim teknolojileri alanında da görülmesi bekleniyor.
2011 mobil teknolojilere ne getirecek?
Günümüzde mobil teknolojilerin günlük hayatta ve profesyonel iş yaşamında önemli bir yere sahip olduğunu biliyoruz. Bu alan donanımıyla, servisiyle, yazılımıyla, uygulamasıyla kendi çapında dev bir endüstri ve kar odağı haline gelmiş durumda. Hatta yakın zamanda LG ve Nokia örneklerinde yaşandığı üzere bu işin altından kalkamayan teknoloji devlerinin CEO’larını koltuğundan edebilecek kadar da büyük bir pazar.
Peki Gartner acaba 2011 yılında mobil alanda yaşanacak gelişmelere dair neler öngörüyor? İşte Gartner analistlerine göre mobil teknoloji alanında en çok öne çıkacak 10 konu.
1. Yeni nesil Bluetooth teknolojileri
Yeni yılda Bluetooth 3 ve 4 olarak iki yeni Bluetooth standardı hayatımıza girmek üzere. Bluetooth 3 daha hızlı kablosuz veri transferine odaklanırken, Bluetooth 4 düşük enerji tüketimi sayesinde harici cihazlarla ve algılayıcılarla bağlantıya odaklanıyor. Bu durum özellikle mobil cihazlar arası doğrudan genişbant iletişimi ve algılayıcılara dayalı iş modelleri konusunda yeni fırsatlar doğuracak.
2. Mobil web erişimi
2011 yılında satılan telefonların yüzde 85’inin üzerinde bir çeşit tarayıcı yer alacak. Özellikle de Avrupa ve Amerika gibi gelişmiş bölgelerde satılan telefonların yüzde 60’ının gelişmiş tarayıcı kapasitesine sahip akıllı telefonlardan oluşacağı belirtiliyor. Bu özellikle B2C olarak adlandırılan ‘işletmeden tüketiciye’ modeli için büyük bir fırsat oluşturuyor.
3. Mobil web uygulamaları
Yeni nesil akıllı telefonlar, widget adı verilen ve web üzerinden çalışan uygulama kutucukları olarak da tanımlanabilecek minik ve bağlı uygulamalara izin veriyorlar. Bu uygulamalar özellikle internete bağlı bilgi paylaşımı konusunda pratik ve kolay bir arabirim sunabiliyorlar ve çoğu telefonun ana ekranında görünür biçimde yer alıyorlar. Bu da hem görünürlüğün artması, hem daha karmaşık servislere geçiş öncesinde basit bir kapı oluşturulması açısından önemli bir fonksiyona sahipler.
4. Platformdan bağımsız mobil uygulama geliştirme çözümleri
Mobil platformlar arasındaki ayrım sürdükçe, bir uygulamayı tüm platformlar için uygun hale getirme zahmetine katlanmak geliştiricilerin en mevcut sorunları arasında. Şu an bu konuda en az 5 ayrı platform olduğunu belirten Gartner, platformdan bağımsız mobil çözümlerin yıldızının giderek parlayacağını öngörüyor.
5. Mobil uygulama dükkanları
Mobil uygulama dükkanları, akıllı telefonların öncelikli uygulama dağıtım platformu olarak rol oynamaya devam edecekler. Bunun yanında ödeme sistemleri konusunda da destek sunan bu platformlar, kurumların B2C ve B2E stratejileri konusunda ve bulut sistemlerine geçişte önemli rol oynayacaklar.
6. Konuma duyarlı servisler
2011’in sonuna kadar gelişmiş ülkelerde satılan cihazların yüzde 75’ten fazlasının dahili GPS’e sahip olacağı öngörülüyor. GPS’in sinyal alamadığı yerlerde WiFi ve Cell-ID sistemleri de konum belirlemek üzere kullanılabiliyor. Bunun konuma duyarlı B2E ve B2C uygulamaları için büyük bir fırsat olacağı öngörülüyor. Ancak bu iş modeli için şirketlerin konum bazlı servis kullanımına dair yerel kuralları iyi takip etmesi gerekiyor.
7. Mobil genişbant
2011 yılında mobil genişbant çözümlerinin ve hızının giderek artması bekleniyor. Bu da mobil iletişimi hem iyi bir alternatif, hem de iyi bir yedek haline getirecek. Ekranların da giderek büyümesiyle bu durum özellikle içerik transferine dayalı iş modelleri için büyük fırsatlar yaratacak.
8. Dokunmatik ekranlar
2011’de dokunmatik ekranların Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’daki telefonların yüzde 60’ında yaygınlaşması öngörülüyor. Bu ekranların arabirim tasarımında ortaya koyduğu serbestlik, daha kullanıcıya odaklı ve amaca özgü uygulamaların yaygınlaşmasını sağlayacak.
9. Makineden makineye iletişim
Özellikle 2009 yılından itibaren yaygınlaşmaya başlayan makineden makineye (M2M) iletişime dayalı servisler 2011’de daha da çeşitlenecek. M2M, biraz dağınık olmakla birlikte her yıl yüzde 30 istikrarlı büyüme gösteren bir alan. Akıllı çitler, sayaç okuma, güvenlik, otomotiv sistemleri ve kola makinesi benzeri pazarlama araçları, bu alanda yıldızı parlayacak uygulamalar arasında.
10. Cihazdan bağımsız güvenlik çözümleri
Dağınık mobil platformlar arasında etkili olacak ve tek bir güvenlik çözümü yerine farklı çözümlerin bir araya gelmesinden oluşacak mobil güvenlik katmanlarının önemi artmaya devam edecek. Bu da mobil çalışma olanaklarından feragat etmek istemeyen CIO’ların güvenlik riskini azaltacak.