235 milyar dolar koyacaklar, 1,25 trilyon dolar alacaklar
Güney Asya, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki 25 ülkeyi içine alan ve Türkiye’nin de dahil olduğu SAMENA Telekomünikasyon Konseyi, 2012 yılına ait Bilgi ve İletişim Teknolojileri Değerlendirme ve Sayısallaşma Çalışmasının (ICT Assesment and Digitization Study) sonuçlarını açıkladı.
Konsey, SMART SAMENA adı verilen plan dahilinde bölgeye 2020 yılına kadar bilgi teknolojileri alanında yapılacak 235 milyar dolarlık yatırımın ekonomiye 1,25 trilyon dolar katkıda bulunacağını öngörüyor.
Güney Asya, Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesi, kısaca SAMENA olarak isimlendiriliyor. Bölgede aralarında Türkiye’nin de yer aldığı 25 ülke var. Yaklaşık 800 milyonluk nüfusuyla küresel gelirin yüzde 7’sinden sorumlu. Dünya petrol rezervlerinin yüzde 60’ını, doğalgaz rezervlerinin yüzde 40’ını elinde tutuyor. Bölgedeki ülkelerin ekonomisindeki hızlı gelişim özellikle dikkat çekici.
Bu bölgedeki mevcut büyümeyi daha da hızlandırmak ve fırsatları daha iyi değerlendirmek için sayısallaşma büyük bir önem taşıyor. Dünyanın diğer bölgelerinde olduğu gibi SAMENA bölgesinde de sayısal teknolojiler sosyal hayatta, profesyonel iş hayatında veya eğitim alanında daha sık kullanılıyor. Kurumlar iş süreçlerini bu yeni dünya düzeni çerçevesinde yeniden şekillendiriyor, pazar yaklaşımını değiştiriyor, sayısal teknolojileri iş açısından avantaja dönüştürmek için uğraşıyor.
Sayısallaşma aynı zamanda yeni inovasyonları da beraberinde getiriyor ve ülkelerin ekonomik anlamda daha iyi rekabet edebilmesi için yeni fırsatlar doğuruyor. Bu konuda paylaşılan bazı örnekler gerçekten de dikkat çekici. Örneğin akıllı su arıtma tesislerinin su kaybını yüzde 25-50 arasında azalttığı ifade ediliyor. Singapur’da akıllı trafik kontrol sistemleriyle trafik kazaları yüzde 15, trafik sıkışıklığı yüzde 20 azalmış. ABD’de akıllı enerji dağıtım ağlarının karbondioksit salınımına etkisi yüzde 5, ki bu 53 milyon aracın yoldan çekilmesi anlamına geliyor.
SAMENA ülkeleri sıralamada geri kalıyor
SAMENA bölge ülkeleri de bu önemin ve ülke ekonomisine yapacağı katkıların farkında. Bölgedeki 15-35 yaş arası gençler üzerinde yapılan ankete katılanların yüzde 10’unun internette günde 3 saatten fazla zaman geçirdiği ortaya çıkmış. Bölgenin çoğunluğunu oluşturan gençler, ekonomi ve sağlık gibi alanlarda yapılacak reformların ancak sayısal teknolojilerle mümkün olabileceğini düşünüyor.
Bu konulara önem verildiği belli, peki ama bölgede mevcut durum nasıl? SAMENA Telekomünikasyon Konseyi, bu alandaki durumu daha iyi görmek üzere gerçekleştirilen Bilgi ve İletişim Teknolojileri Değerlendirme ve Sayısallaşma Çalışmasının (ICT Assesment and Digitization Study) sonuçlarını 6 Mart’ta Türk Telekom’un ana sponsorluğunda İstanbul’da gerçekleştirilen “Beyond Connectivity 2013” etkinliğinde paylaştı. Bu çalışmada bölgedeki ülkeleri genişbant internet hızından ve e-ticaret sektörünün etkinliğine kadar 23 farklı kriterde değerlendirmeye almışlar. Bölgedeki ülkeleri de bu kriterlere göre dünyanın 179 ülkesiyle kıyaslamışlar.
Çalışmanın sonuçları pek de parlak sayılmaz. Bölgenin sayısal anlamda en gelişmiş 18 ülkesi, halen sayısallaşma konusunda “gelişmekte olan” veya “sınırlandırılmış” ülkeler olarak değerlendiriliyor. Ayrıca bölgedeki 25 ülkenin yarısından fazlası dünya sıralamasında ilk 100’e bile girememiş.
Dahası da var. 2009-2011 yılları arasındaki gelişim temel alındığında bölge ülkelerinin sıralaması ortalama yüzde 4,6 gerilemiş. Booz & Company sayısallaşma endeksine göre altyapı gelişimi dışında bölgede kayda değer bir ilerleme yok. Kullanım oranı değerlendirmesinde 25 ülkenin bir tanesinin bile sıralamada üste doğru yol alamamış olması da dikkat çekici.
Çalışmada bu durumun bölge ülkelerinin toplam gelirinin yüzde 50’sini oluşturan ve sayısallaşmadan büyük fayda sağlayacak altı sektöre olumsuz etkide bulunabileceğine dikkat çekiliyor: Sağlık, kamu, eğitim, enerji, ulaşım-lojistik ve finans.
1,25 trilyon dolarlık fırsat
SAMENA Telekomünikasyon Konseyi, bu durumun bir an önce tersine dönmesi gerektiğini düşünüyor. Bunun için de sayısallaşma alanındaki fırsatların gerçeğe dönüşmesini sağlayacak SMART SAMENA adlı bir plan ortaya koymuşlar. Amaç, dünyayı 7 bölgeye ayırdığınızda şu an 6. sırada yer alan SAMENA bölgesini hızlı bir gelişimle 3. sıraya taşımak (merak edenler için SAMENA’nın önünde yer almayı başardığı tek bölge Afrika).
Yapılan araştırmalara göre 2005 – 2011 yılları arasındaki sayısallaşma çalışmalarının bölge ekonomisine katkısı 631 milyar dolar, istihdama katkısı 6,7 milyon. Gelişim mevcut hızıyla devam ederse 2020’de sayısallaşmanın bölge gelirine katkısı 620 milyar dolar, istihdama katkısı 8,4 milyon olacak.
SMART SAMENA ise bunu hızlandırma peşinde. Amaç 2020’ye kadar 13,3 milyon yeni iş ve 7,2 milyon yeni işletme yaratarak, 12,9 milyar dolar enerji tasarrufu ve bölge gelirine 1,25 trilyon dolar katkı sağlamak. Bu hedefe ulaşmak için öngörülen yatırım miktarı ise 235 milyar dolar.
Elbette ki bu hayal bölge ülkelerindeki düzenleyici kurumların destekleriyle hayata geçecek. Zaten raporun önemli bir kısmı da bu alanda neler yapılabileceğine ayrılmış. Bu alanda Türkiye’deki düzenleyici kurum olan Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun Başkanı Dr. Tayfun Acarer, toplantıda yaptığı konuşmada düzenleyici kurumların rolüne değinirken, Türkiye’nin de bu vizyonu desteklediğine dair mesajlar verdi. Diğer konuşmacılar da bu fırsatları nasıl hayata geçirebilecekleri konusundaki fikirlerini paylaştılar.
Gelişmeleri ilgiyle takip edeceğiz.
