57 trilyon adres
Dünyanın bütün yüzeyini, dağlar, denizler, çöller dahil, 3 metreye 3 metre karelere böldüler: 57 trilyon kare etti. İngilizce sözlükten 40 bin sözcük seçtiler. Bunların küfür içermemesine, ırkçı olmamasına, aşağılayıcı olmamasına, kimsenin canını sıkmamasına dikkat ettiler. Yaptıkları hesaba göre, bu 3 sözcükten oluşan kombinasyonu 57 trilyon kareye dağıttılar.
Böylece, dünya yüzeyindeki 57 trilyon karenin “üç sözcüklü bir adresi” oluştu. Bu işi bir app haline getirdiler. Türkçe dahil çeşitli dillerde arama yapılabiliyor.
Ne işe yarayacak? Ohhooo… dünya yüzeyini enlem ve boylama bölmeyi akıl edene kadar insanlık, geceleri yıldızlara bakarak, gündüzleri güneşe göre yönünü buluyordu. Evvel zaman içinde enlem ve boylam fikri çıktı. Çeşitli bilimciler hesabını yaptı. Uzun yıllar süren çok ilginç yöntemlerle harita denilen şey oluşturuldu. Ve nihayet GPS’li dünyaya geldik. Ama adres için hala enlem boylam kullanılıyor. Oysa dünya nüfusunun dörtte üçünün adresi yok hala. Mevcut adresler de zaten bilgi toplumlarında “adres”, ama diğerlerinde tarifle. Ya da sürekli değişiyor. Bankayı geç, sola sap, çeşmeye gelince sor, herkes gösterir türü adresleme hala geçerli.
Oysa artık drone dönemindeyiz. Drone’a vereceksin koordinatı, gidip şak bulacak. Bu yeni sistem bunu pek basit hale getiriyor. Adı da zaten What3words (hangi 3 sözcük). Birazcık ingilizce! Eh, o kadar olacak. Fransızlar bu konuda yine yayan kaldı. Nasıl ki Paris üzerinden geçen boylamı İngilizlere kaptırıp 1884’te Greenwich’i kabullendiler mecburen, aynı durum. Ama kilo, metre ve litre’nin sahipliği Fransızlara kaldı. Bu konuda 1875’teki uluslararası toplantıya Osmanlı da katılmıştı. Bu ölçülerin kütle standartları bugün Paris’te Musée des Arts et Metiers’de sergileniyor. Ayrıca orijinali Paris yakınında Sèvres’de Pavillon de Breteuil’de kasada saklı.
Şimdi bu yeni sistemi kullanarak lojistik şirketleri, ilkyardım kurumları bir yeri dünya üzerinde 3×3 bir metrekarede bulacaklar. Dağ tepe deniz fark etmeyecek. Bunun sağlayacağı zaman, enerji ve para tasarrufu ne kadar büyük olacak. Bilgi toplumlarında adresin kod numarası olsa bile, yetmiyor. İngiltere gibi bu konuyu ilim haline getirmiş bir ülkede dahi Posta Kurumu her yıl “yanlış adres” arama yüzünden 1.2 milyar Dolar zarar ettiğini açıklamışken.
Bu çok yenilikçi girişime Intel bir değil iki kez yatırım yaptı. Son yatırımı 3.4 milyon Dolar. Başkaları da var.
Sisteme göre İstanbul’da Atatürk Kültür Merkezi’nin adresi: tribune.smudges.cracker
Ankara’da TBMM adresi: trumped.coconut.shower. İzmir Saat Kulesi: secret.muddle.browser. Edirne Selimiye Camii: lake.goodness.either.