5G’de var olabilmek için 4,5G’de yaygınlaşabilmek çok önemli
Bilişim Zirvesi’nin stratejik iş ortağı m-TOD ile birlikte, etkinlik kapsamında “Dijital Dönüşüm: Verinin Otobanı Platformu’ gerçekleştirildi.
Operatörlerin de biraraya geldiği Dijital Dönüşüm: Verinin Otobanı Platformu’nda; ‘Operatörlerdeki Dijital Değişim’ sunumunu Stratedy& Yönetici Ortağı ve Ülke Lideri Kağan Karamanoğlu gerçekleştirdi. “PwC ve Strategy& olarak 2500’den fazla dijital alanda çalışanımız ile müşterilerimizin dönüşümünü destekliyoruz” açıklamasını yapan Karamanoğlu, “Operatörler ve diğer paydaşlara ‘strateji’ sunuyoruz. Bu bir kültürel değişim. Operatörler FAVÖK marjlarını korumaya çalışıyor. Dijital dönüşüm sayesinde operasyonel verimlilik sağlandı. Operatörlerin üzerinde makro ekonomik ciddi baskılar bulunuyor. Marj baskısı altında ve gelişen müşteri ihtiyaçları göz önünde bulundurulduğunda, operatörler dijital dönüşüme başvuruyor ve pazar konumlandırma stratejilerini, dijital dönüşüm kapsamında yeniden hizalıyorlar. Veri; yeni petrol. Asıl soru; nasıl çıkarıp gelir elde edeceğimiz. Dijital strateji ve dönüşümlerin tasarlanması ve uygulanması için eşsiz deneyimlere ve olanaklara sahibiz” dedi.
5G ile birlikte operatörler yepyeni sektörlerde yeni çözümler sağlıyorlar
‘Paydaş Bakış Açıları ile Dijital Değişim Paneli’nin yöneticiliğini üstlenen m-TOD Genel Sekreteri Erhun Baş, “Bu oturumda, dijitalleşmenin içini doldurmaya çalışacağız” ifadesini kullandı. Panele; Ericsson Dijital Servisler Başkanı Asım Uzun, Haberleşme Teknolojileri Kümelenmesi Yönetim Kurulu Başkanı Veli Murat Çelik, Huawei Proje ve Servislerden Sorumlu Direktör Yardımcısı Habib Güvenç, MOBİSAD Genel Sekreteri Murat Ertin, Nokia Solutions Networks Türkiye CSO’su Özgür Erzincan ve ULAK Haberleşme İş Geliştirme Direktörü Hülya Akyol katıldı. Erzincan, veriyi kullanarak karar verme mekanizmalarının etkinleştirilmesi gerektiğini vurgularken sayısallaşmanın 1960’lı yıllarda başladığını kaydetti ve “İnsanlar, robotlar işlerini yapmaya başlayınca daha katma değerli işler yapacaklar. 23 ülke için envanter yaratmaya çalışıyoruz. Oyun sektörü ciddi bir ekonomik kazanım yaratabilir” dedi.
Güvenç, “Neden dijitalleşiyoruz?” sorusunu; “Ürünü, deneyimi, son kullanıcının daha iyi tecrübe etmesini istiyoruz” şeklinde yanıtladı ve konuşmasını şöyle sürdürdü: “İş ortaklarımızla yaptığımız entegrasyonlarımız mevcut. Hizmet verdiğimiz operatörlere raporlamadan sonra tahmin ve ön hazırlık anlamında girdi sağlıyoruz. Her defasında süreç geliştirerek ilerlemeye çalışıyoruz.” Uzun, “4G; internetle operatörleri birleştirdi. 5G yepyeni bir kapı açıyor. Bugün 5G ile birlikte operatörler yepyeni sektörlerde yeni çözümler sağlıyorlar. Burada trilyon dolarlardan bahsediliyor. 5G ile birlikte telekom operatörleri, servis sağlayıcılardan çözüm sağlayıcıları katmanına geçiyor. ‘Becerilerin İnterneti’ şeklinde yepyeni bir kavram doğdu. ‘İnsan 4.0’ kavramı ortaya çıkıyor. Bu da; bu teknolojilerin kullanılabilmesi için kişilerin eğitilmesi demek. İnsanın da değişmesi gerekiyor. 4G ile 5G arasında şöyle bir fark var: 5G ile çözüm sağlayıcısı kavramı hayatımıza giriyor” açıklamasını yaptı.
Ortak akıllar birleşmeli; küçük küçük firmalar yaratılmalı
Akyol, yerli ve milli teknolojilerin en iyi temsilcilerinden birinin ULAK olduğunu söyleyerek şunları aktardı: “Operatörlerimiz de ULAK ile hizmet vermeye başladılar. BTK ve Külliye gibi önemli merkezlerde ULAK ile hizmet veriliyor. ULAK, bir gecede hayata geçebilen çözümler üretiyor. Bu özellik, dijitalleşme sürecinde bize büyük avantajlar getirecektir. 5G ile ilgili çalışmamıza 2018 yılı ortasında başladık. 5G’de var olabilmek için 4,5G’de yaygınlaşabilmek çok önemli. ULAK olarak operatörlerimiz ile iş birliği içinde yakın zamanda daha somut adımlar atacağız. Savunma sanayinde de aktif rol oynuyoruz.” Ertin, MOBİSAD olarak mobil iletişimin paydaşlarını temsil ettiklerinin altını çizerek “Dijitalleşmenin bizim açımızdan, yönetilebilir ve müşteriye sağlanabiliyor olması gerek” değerlendirmesini yaptı. “Bugün 81 milyon abone var, 60 milyonu cep telefonundan internete giriyor” ifadesini kullanan Ertin, “Mobilite hayatımızın her yerinde. Cep telefonu ise hayatımızın kumandanı. Bu ürünün tüketicilere çok daha kolay erişilebilir hale getirilmesi gerekiyor” dedi.
Baş, dijitalleşmenin olası olumsuz etkilerini de kafamızın bir yerinde tutarak belli bir sorumlulukta hareket etmemiz gerekliliğini kaydetti. Çelik, HTK’nın bir STK olduğunu hatırlatarak amaçlarının Türkiye’nin elektronik haberleşme sektöründe en iyi şekilde değer yaratmak, ekosistem oluşturmak istediklerine vurgu yaparak şunları aktardı: “Dünya yavaş yavaş bireylere doğru dijitalleşmeye gitti. Para dijitalleşti! Firmalar dijitalleşiyor. Ülkeler de dijitalleşmek zorunda. Daha hızlı olmanın yolu dijitalleşmeden geçiyor. Firmalarımız dijitalleşirken; uzmanlık, dış akıl ve ekosistem gerekiyor. Bir ‘akıl’ oluşturacaksınız, topluma yayılıyor olmalı. Ortak akıllar birleşmeli; küçük küçük firmalar yaratılmalı. Devletler, politikalar üretmeli.” Güvenç, insan kaynağının öneminin altını çizerek “İnsan kaynağı yeterince yetkin değilse büyük sıkıntı yaşıyoruz. Analitik düşünen insan kaynağında büyük sıkıntı ve açık mevcut. İnsan kaynağı için eğitim gerekiyor” değerlendirmesini yaptı.
Küresel rekabet gücü için kadınların teknolojide sayıca eşitliği şart
Teknolojide Kadın Derneği Kurucu Başkanı Zehra Öney, ‘Dijital Dönüşüm ve Kadın’ başlığında bir sunum gerçekleştirdi. Öney, “Mobil cihazların getirdiği kolaylıkla iyi tüketiciler olduk ama üretim tarafına gelince aynı konumda değiliz. Bir şey atladık mı? İnsana yatırımı atladık” diyerek şu detayları paylaştı: “İnsana yatırımda yavaş kaldık. İhmal ettik. Teknolojinin hızına uyum sağlayamadık. Yapılan araştırmalara göre ülkemizde teknoloji sektöründeki kadın çalışan oranı sadece yüzde 9,91, Ar-Ge ve inovasyonda çalışan kadın oranı ise sadece yüzde 2. STEM’de okuyan kadın oranı 1980’lerde yüzde 37 iken, teknoloji reklamlarında bilgisayarın erkek oyuncağı gibi gösterilmesinin de etkisiyle bu oran günümüzde yüzde 18’e düştü. Kadınlar için rol model eksikliğimiz var. ‘Yapay Zeka’nın nüfusun özelliklerini yansıtmasını sağlayacak çalışmalar yapılmalı. Cinsiyet odaklı değil, insan odaklı bakabilmeliyiz. Daha iyi bir gelecek için iş dünyasında kadınlara her zamankinden daha çok ihtiyaç var. Dünyada süregelen Endüstri 4.0 eğilimi; temelde teknolojiyi tüm işlerin merkezine konumlandırıyor. Teknolojinin sunduğu dönüşüm; istihdamda cinsiyet eşitliğinin sağlanması fırsatını da beraberinde getiriyor.” Teknoloji’de Kadın Derneği olarak 31 Ocak 2019’da kurulduklarını söyleyen Öney, “Teknoloji erkek işi değildir. Toplumsal refah, sürdürülebilir kalkınma ve küresel rekabet gücü için kadınların teknolojide sayıca eşitliği şart” şeklinde konuştu.
KOBİ yaratıcılığı ulusal meselemiz ve desteklememiz gerekiyor
‘Operatörler Bakış Açısı ile Dijital Dönüşüm Paneli’ni, Türkiye İhracatçılar Meclisi Genel Sekreteri Prof. Dr. Kerem Alkin yönetti. Panele; Turkcell Bilgi Teknolojileri Direktörü Mehmet Erkul, Türk Telekom Ürün ve Servis Geliştirme Direktörü Mustafa Kubilay Demiral ve Vodafone Şebeke Planlama ve Optimizasyon Direktörü Ayşenur Şenyer katıldı. Demiral, Türk Telekom’un iş ortaklarıyla, sürdürülebilir ilişkiler kurmak ve liderlik etmek gibi misyonları olduğunu belirterek “Dijital dönüşümün en yaygın şekilde yapılması fonksiyonlarımızdan bir tanesi. Regülasyon yükümlülüklerimiz bulunuyor. Hem yatırım hem gelir hem de inovatif ürünleri çıkarmak aynı zamanda meşakkatli. KOBİ’ler her ülkenin ekonomisinde dinomo görevine sahip. KOBİ’lerin genel anlamda sürdürülebilirlik problemleri bulunuyor. Biz de bu noktada profesyonel çözüm sunmaya çalışıyoruz. KOBİ segmentini hep beraber büyütmeliyiz” dedi.
Şenyer, “Dijital dönüşümde ekosistem; Vodafone’da olmazsa olmaz. Platform servis sağlayıcısına dönüşüyoruz” ifadesini kullanarak konuşmasına şöyle devam etti: “5G’de pek çok uygulama mevcut. Bu değişimlerle birlikte operatörler de teknoloji şirketlerine dönüşmeye başladı. Birleştirme, bütünleştirme ve çeşitli servislerle var olma halindeyiz. Operatörlerde yatırım ihtiyacı oluyor; bizim de değişmemiz gerekiyor. Daha sade bir altyapıya ihtiyaç var. Inovasyon doğurmalıyız. Bu nedenle de dijital dönüşüm çok önemli. Hayatımızda ULAK var. 250 canlı istasyonumuz bulunuyor. En fazla canlı yerli baz istasyonuna sahip operatörüz. Operatör olarak üretimin içinde olmak çok değerli. 5G için HTK’nın hayatımızda olması yerlilik açısından büyük önem taşıyor.” Erkul da şu bilgileri verdi: “Bir deneyim sağlayıcı operatör olmaya doğru emin adımlarla ilerliyoruz. Türkiye’nin en büyük veri merkezini kurduk. Kurumsal müşterilerimizle yolculuğumuzu sürdürüyoruz. Turkcell kendini; teknoloji şirketi, dijital operatör olarak tanımlıyor. KOBİ’ler yaratıcılığın geldiği en önemli birim ve yaratıcılık açısından daha da önemli olacak. KOBİ’lerin hem dijital altyapı ihtiyaçlarını hem de finansman sağlamak konusunda önemli katkılarımız bulunuyor. KOBİ yaratıcılığı ulusal meselemiz ve desteklememiz gerekiyor.” Alkin, “Brüksel ve Avrupa Birliği komiserleri regülasyonda sınıfta kaldı. Sistemin yürümesi için regülasyon yapmadılar. Operatörler hayati bir misyon yürütüyorlar” değerlendirmesini yaparak şunları kaydetti: “Türkiye’nin yüksek teknoloji ihracatı yüzde 3,4’lük bir paya sahip. Savunma ile daha yükselecek. TİM çatısı altında inovasyon ve girişimciliğe yönelik pek çok program yürütüyoruz. Yüklü bir mentorluk programımız bulunuyor. KOBİ’lerin teknolojik dönüşümü ve ihracatta oynayacakları rol, büyük önem taşıyor.”
