Girişimcilik dünyasında üçüncü çeyreğe bakış
2023 yılı, dünya genelinde faizlerin arttığı ve dolayısıyla girişimlere yapılan yatırımların azaldığı bir yıl olarak devam ediyor. StartupCentrum raporuna göre 2023’ün son çeyreğinde 81 yatırım turu tamamlandı. 2022-2023 üçüncü çeyrek dönemleri karşılaştırıldığında, yatırım sayısının benzer seviyelerde kaldığı ama yatırım miktarının düştüğü söylenebilir.
StartupCentrum Kurucu Ortağı Müge Bezgin, “200 binden fazla veriye ulaşan ve giderek daha global bir boyuta gelen platformumuzla, her çeyrekte siz değerli teknoloji ilgilileriyle buluşmaya devam ediyoruz. Türkiye’deki durumu inceleceğimizde üçüncü çeyrekte, Türk startupların 59.7 milyon dolarlık yatırım aldığını görüyoruz. Geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre ciddi düşüş söz konusu fakat dünya genelindeki benzer düşüşlere kıyasla, ülkemizin bu süreci daha az etkilenerek atlatması umut verici” dedi.
81 girişime 59.7 milyon dolar yatırım
2023 yılının üçüncü çeyreğinde ise 81 girişim toplamda 59.7 milyon dolar yatırım aldı. Yatırım alan 81 yerli girişimin 73’ünün yasal yapısı Türkiye’de bulunurken, 8 girişimin yasal yapısı ise yurt dışında bulunuyor. Yılın ilk 9 ayında ise 244 yatırım turu gerçekleşmiş, toplam 282 milyon dolar yatırıma ulaşıldı. Yatırım alan girişimlerin Türkiye’de operasyonlarını sürdürdüğü ve ekibinin büyük bir kısmının bulunduğu şehirler incelendiğinde; İstanbul, Ankara ve İzmir’in hala önde olduğu görülmekte.
Toplam sayılara daha yakından bakıldığında ise yüksek miktarlı yatırımlarda belirgin bir düşüş yaşandığı görülmektedir. 2022’nin ilk 9 ayında 10 milyon doların üzerinde toplam 14 yatırım gerçekleşirken, 2023’ün ilk 9 ayında sadece 2 yatırım gerçekleşti. Söz konusu yatırım turlarının ilki, yerli unicorn Insider’ın 105 milyon dolarlık Seri D yatırım turu, ikincisi ise Estonya merkezli Binalyze’ın 19 milyon dolarlık Seri A yatırım turu oldu.
Oyun, finans ve yapay zekâ öne çıkıyor
Yılın ilk 9 ayında, oyun, finans ve yapay zekâ sektörleri en çok yatırım alan dikeyler olarak öne çıktı. Oyun sektöründe yatırım alan 29 girişimin 11’i, daha önce 2021 ve 2022 yıllarında da yatırım almış olan girişimlerden oluşuyor. Ayrıca, geçtiğimiz çeyrekte insan kaynakları teknolojilerine olan ilginin arttığı gözlemlenmekte. Yakın gelecekte faizlerin artması ve para politikalarının sıkılaşmasının beklendiği bir dönemde, işten çıkarmaların yaşanabileceği öngörüsüyle yatırımcılar bu alandaki yatırımlarını artırmış gibi görünüyor.
2023 yılının üçüncü çeyreğinde gerçekleşen 81 yatırım turunda, en az 131 yatırımcı yer aldı. Bu yatırımcıların 59’u bireysel yatırımcılar ve melek yatırım ağlarından oluşurken, 72’si ise kurumsal yatırımcılardan oluştu. Son iki yılda Türkiye’nin startup ekosistemine olan yabancı yatırımcı ilgisi oldukça yüksekti ve bu ilgi yatırımlara olumlu yansıyordu. Ancak 2023 yılında yabancı yatırımcıların sayısında gerileme yaşandığı için, özellikle geçtiğimiz çeyrekte yabancı yatırımcıların katıldığı tur sayısı sadece 5 yatırım turu ile sınırlı kaldı.
StartupCentrum Veri Ekibi Lideri Mustafa Erşad Zor üçüncü çeyrek ile ilgili yaptığı değerlendirmede, “2023’ü dünya genelinde küresel dengesizlikler nedeniyle startup yatırımlarının azaldığı bir yıl olarak geride bırakıyoruz. Türkiye’de de yatırımların bu bağlamda azaldığı söylenebilir. Özellikle yabancı yatırımcıların azalması, bu yılın rakamlarını oldukça aşağı çekti. Yatırımlar 2021 ve 2022 yıllarında 1 milyar doların üzerine çıkmışken 2023 yılını yarım milyar dolar seviyelerinde ancak kapatabileceğiz gibi duruyor. Rakamlar oldukça düşmüş gibi gözükse geçtiğimiz yıllarda yaşanan zirveler, ekosistemde kalıcı etkiler de bırakmış gibi gözüküyor. Oyun sektörü bunların başında gelirken diğer yandan yerli yatırımcıların ilgisi de oldukça fazla” değerlendirmesini yaptı.