Gerçekte hiç olmayan bir para yayılabilir mi?

Dünyadaki tüm para birimlerinin aksine, sadece kullanıcılarının hakkında karar verebildiği bir para birimi hayatta kalabilir mi? Bitcoin’in aşırı değer artışıyla birlikte sayısal paraların geleceği sorgulanır hale geliyor.

İnternetin icadından sonra dünyayı en fazla değiştirecek para mekanizması mı, yoksa şu an için yeraltı dünyasının ilgisini çektiği için değerlenen bir jenerik sistem mi? Kamu kurumlarının çözüm bulmaya çalıştığı Bitcoin hakkındaki tartışmalar sürerken, sayısal para birimi yaklaşık 560 liranın (280 dolar) üzerine çıkmayı başardı. Bu sayısal para birimi gerçekten sürekli kullanılan bir ekonomik araç haline gelebilir mi?

Sayısal para birimi Bitcoin, tarihinin en değerli günlerini geçiriyor. Bu haber yazıldığı sırada, Bitcoin’in değişimini en fazla gerçekleştiren kur sitesi Mt.Gox’ta bir Bitcoin’in bedeli 282 doları aşmıştı. Peki Silk Road (İpek Yolu) sitesinin kapatılması ve birçok şirket ve kamu kurumları tarafından dile getirilen güvenlik endişesine rağmen Bitcoin’in değeri nasıl artmayı sürdürüyor?
Öncelikle Bitcoin’in özelliklerine bakarak yola çıkalım. Hiç kimseye ait olmayan, merkezileştirilmemiş, kullanıcıdan kullanıcıya aktarılan sayısal para birimi olan Bitcoin, bugüne kadarki hiçbir para birimine benzemiyor. Ne bir aileye, ne bir devlete, ne de bir şirkete ait olan para birimi, ardında bir iz bırakmadığı için sayısal ortamda takip edilemiyor.
Bahsettiğimiz bu özellikler Bitcoin’e karşı hükümetler ve istihbarat örgütlerinin savaş açmasına sebep oluyor. Zira takip edilemeyen bir para akışı, yasadışı işlerin yapılmasını oldukça kolaylaştıracak. Geleneksel ödeme sistemi üreticileri de “bağımsız” bir para biriminin varlığından hoşnut değil. Eğer kimseye bağlı olmayan bir ödeme sistemi ya da para birimi olursa günümüzün en önemli ekonomik araçları yok olma tehlikesiyle karşılaşabilir. Bitcoin gibi sayısal para birimleri bir bankaya ya da PayPal gibi bir aracıya ihtiyaç duymadan internet üzerinden paylaşılabiliyor.

Baidu Bitcoin kabul etmeye başladı
Herkesin üzerinde durduğu konu aslında Bitcoin’in gerçek dünyada nasıl değerlendiği. Önce Bitcoin kabul eden küçük işletmeler ortaya çıktı. Ardından Kanada’da Bitcoin’in ilk ATM’si kuruldu. Bunu takiben -günümüzdeki değer artışının en önemli sebeplerinden biri olarak görülen- Çin’in en büyük arama motoru Baidu, Bitcoin’i bazı hizmetlerinde karşılık olarak kabul etti.
Peki bu sayısal para birimi devletlerin bunca endişesine rağmen nasıl bu kadar değer kazandı? İlk görüş, yasadışı sanal market kurarak uyuşturucu satışı gerçekleştiren Silk Road sitesinin kurucusunun yakalanması ve FBI tarafından Bitcoin’lerine el konması doğrudan bir görünürlük sağlayarak insanların ilgisini Bitcoin’e çekti. Bu ilgi Bitcoin’in değerini artırırken, Mt.Gox gibi platformlarda doğrudan parasal bir değer ortaya çıkarılması değerin artmasına sebep oldu. 2009’da Bitcoin’i öylesine satın almak için 27 dolar ödeyen Norveçli genç, dört yıl sonrasında elinde 889 bin dolar olduğunu fark ederek zengin oldu.
Bitcoin ana akıma yayılabilir mi?
Birçok ekonomist ve geliştirici Bitcoin’in ana akım ekonomi aracı olarak kullanılamayacağı görüşünde. Zira tüm dünyada toplam 21 milyon adet Bitcoin üretilebilir ve şimdiden yaklaşık yarısı üretilmiş durumda. Yani herkese yetecek kadar Bitcoin üretimi mümkün değil. Ancak Bitcoin, tamamen özgür ve bireylerin kullanımı içerisinde yönetilebilecek bir ekonomik modelin günümüzde mümkün olduğunu gözler önüne serdi.
Hiçbir hükümet, banka ya da şirket tarafından yönlendirilemeyen bir para birimi, hiçbir otorite tarafından kontrol edilmediği için yapay olarak değer kaybı ya da artırımına gidilmemesini sağlıyor. Sayısal paraya inananlar ise bu para biriminin altından bile değerli olduğunu belirtiyor. Bitcoin’i savunanlardan biri olan Ken Shishido, bugüne kadar sürekli hükümetlerin güdümünde paralardan söz edildiğini söylerken, Bitcoin’in sadece yeni bir para birimi olmadığını, doğrudan “özgürlükle” ilgili olduğunu söylüyor.
Önümüzdeki dönemde Bitcoin ya da benzeri sayısal para birimlerinin artması, kullanımının yaygınlaşması bekleniyor. Artık kağıda basılan ve otoritenin kontrolündeki para birimlerinin dönemi geçiyor.

Kısa kısa Bitcoin

• Bitcoin işlemleri tamamen ücretsiz olarak gerçekleştirilir.
• Bitcoin üretimi için dünya çapında oluşturulan bilgi işlem ağı Bitcoin Vakfı’nın dünyanın en büyük bilgisayar ağlarından birine sahip olmasını sağladı. (65 Terahash/saniye)
• Bitcoin ağında yapılan günlük işlem sayısı 50 bini buldu.
• Günümüzde tedavüldeki Bitcoin’lerin toplam değeri 2.4 milyar doları buldu.
• Kullanıcıların yaptığı işlemler kayıt altında tutuluyor ve paranın sahibi kullanıcılar bu kayıtlara ulaşabiliyor. Ancak resmi merciler de dahil olmak üzere başka kimse bu kayıtlara ulaşamıyor.