Amazon’dan robo uçku
Başlıktan bir şey anlaşılmıyor. Anlatıyorum: Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, orta boy siparişleri insansız hava aracıyla alıcısına ulaştırmak için deneme uçuşları yaptıklarını açıkladı. Türkçemizde kısaca İHA dediğimiz bu uçakların, çocukların bile oyuncağı haline gelen ufak boylarına “erkek arı” anlamında “drone” deniliyor. Jeff Bey’in sözünü ettiği İHA’lar, bu “drone”lar. (Biz de bunlara bir isim uydursak ve “robo uçku” desek çok saçma mı olur? Türk Dil Kurumu’nun 1932 Sözlüğü’nde bugünkü “uçak”ın karşılığı “uçku.” Havaalanı’nın karşılığı “uçak.”)
Jeff Bey, yeni girişimini, ABD’nin ana tv kanallarından CBS’in daima ciddiyetiyle tanınan “60 Dakika” programında açıkladı. Yani iş, bir tasavvur değil. İş ciddi. Ve günlerden 1 Nisan da değil.
ABD’de Sivil Havacılık Kurumu, ticari amaçlı robo uçkuların hangi yöntemlerle ve nasıl uçurulacağına henüz karar vermedi. Bunların ufakları oyuncak olarak ve yere çok yakın kullanılıyor. Ama gerçek bir “uçuş” için hukuki ve fiziki koşullar henüz ortada yok. Jeff Bey, her zamanki vizyonerliğiyle, herkesten birkaç adım önde yürümek istiyor belli.
Yine de CBS programında Amazon’un Prime Air ile siparişi kapıya teslim sistemi için yapılan deneme uçuşlarının videosunu YouTube’da görebilirsiniz. Robo uçku, taşıma kayışının ucunda vır-vır dönerek paketi bekliyor. Paket, altına gelince zırp diye kavrıyor. Hop diye dikine havalanıyor. Vırrr diye adrese gidiyor. Paketi yere bırakıp, hop yine kalkıp gidiyor.
Konuyla ilgilenen sadece Jeff değil. Pizzacılar (Dominos, McDonald), adrese teslim ileti servisleri (FedEx, UPS) de sırada.
Vee… yenilikçilikte sınır tanımayan bir başka adrese bakıyoruz: MIT’nin “Senseable City Lab” adlı -gel de Türkçesini bul!- biriminin en yeni numarasına. (Senseable=hibrid bir uydurma sözcük= Hissedilimsi diye bir de ben uydurmuş olayım).
Bununla denilmek istenilen: Açık Veri kullanarak, her an her yerdeki duyargalarla bir şehrin M2M yaşama hali… (Bize uzak, uzak, uzak, uzak).
İyi de, bu MIT’ciler robo uçku konusunda ne yapmış? Efendim, MIT bir sürü binadan oluşuyor. Ortama yabancıların adres bulması zor. Onlara yol göstermek için robo uçku tahsis ettik. Projemizin adı SkyCall. Kapıdan bir ziyaretçi mi giriyor? Robo uçku onun önünde uçup yolu gösteriyor. Bir tür rehber. Ziyaretçinin telefonu dile gelip, yol boyunca bilgi de veriyor. Kişi, varacağı yere varınca, robo pırr diye uçup gidiyor başka bir göreve.
Robo uçkuların marifetleri bu kadarlık bir yazıya sığacak gibi değil. Başka sefere artık…
