Eğitimde fırsat eşitliğinin temelinde açık kaynak araçlar var
Bilişim Vadisi ve Artistanbul işbirliği ile düzenlenen panelde tüm dünyada uzaktan eğitimde giderek artan talebe; verimli, güvenli ve ekonomik çözümler üretebilen açık kaynak araçlar ele alındı. 29 Temmuz 2024 tarihinde Bilişim Vadisi Gebze Yerleşkesi Eren Bülbül Konferans Salonu’nda düzenlenen panele, Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Birimi Öğretim Görevlisi Dr. Orçun Madran, Bilişim Vadisi Bilgi Teknolojileri Müdürü Kemal Altıparmak, İzmir Planlama Ajansı Geo AI Açık Veri Koordinatörü Orkut Murat Yılmaz ve Artistanbul Kurucu Ortağı Ali Işıngör konuşmacı olarak katıldı. Panelde, çeşitli üniversitelerden ve bölge teknoparklardan katılımcılar ihtiyaçlarına göre farklı çözümler üzerine görüş alışverişinde bulundu.
Veri güvenliği, ayrıntılı eğitim analitikleri, kolay kurulum ve yüksek ölçeklenebilirlik özelliklerinin yanı sıra daha düşük kaynak ihtiyacı ile öne çıkan açık kaynak araçlar, gerek üniversitelerin Uygulamalı Bilimler, Uzaktan Eğitim Merkezi, Lisansüstü Eğitim Enstitüleri ve Bilişim Teknolojileri Yönetimi birimleri, gerek kamu kurumları, teknoparklar ve Organize Sanayi Bölgeleri, gerekse özel sektörden firmalar için sürdürülebilir bir ekosistem kurabilme ve kendi sistemine sahip olabilme olanağı sunuyor.
Kurum içerisinde bilgiye erişim açısından açık teknolojilere müfredat içinde nasıl yer verdiklerinden örnekler paylaşan Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Birimi Öğretim Görevlisi ve Creative Commons Türkiye temsilcisi Dr. Orçun Madran, eğitim kaynakları ve açık lisansların, toplumun kamu kaynaklarına erişimi için önemli fırsatlar sunduğunu belirtti. Madran, akademide ve eğitimde olduğu gibi özel sektör ve kamuda açık kültürü desteklediğini vurguladı.
Bilişim Vadisi Bilgi Teknolojileri Müdürü Kemal Altıparmak, kuruluşların kendi verisine sahip olmasının önemini ve açık kaynak kodlu yazılım tercihlerinin sürdürülebilirlik açısından avantajlarını anlattı.
İzmir Planlama Ajansı Geo AI Açık Veri Koordinatörü Orkut Murat Yılmaz; “Açık kaynak yazılımlar kullandığımızda kendi aklımızı ve işimizi tüm dünyanın kullanımına açtığımız gibi ortak aklın eleştirisine, değerlendirmesine de açmış oluyoruz. Bu tüm insanlar ve insanlık için hızlı ve iyi bir gelişim imkânı sunuyor. Bence açık kaynağın asıl değeri burada” dedi.
Artistanbul Kurucu Ortağı Ali Işıngör ise Stanford, MIT, Harvard gibi üniversitelerin kullandığı Open edX’in her yıl yabancı firmalara yüzbinlerce dolar lisans ücreti ödemek zorunda kalan Türk üniversiteleri için büyük bir tasarrufun yanı sıra, kendi altyapı ve verilerinin efendisi olma fırsatı sunduğunu aktardı. Konuşmasında son dönemde dünya çapında Microsoft tabanlı milyonlarca sistemi etkileyen Crowdstrike olayına da değinen Ali Işıngör, kapalı ve sahipli sistemlerin yarattığı güvenlik riskine dikkat çeken Işıngör, “Açık kaynak ile kapalı kaynak arasındaki farkı, müşterilerine mutfağının içini gösteren ile gizleyen restoran örneği üzerinden anlayabilirsiniz. İşini iyi yapan, temiz restoranlar mutfağını müşterisine açar; diğeriyse gizler. Halının altına süpürülen sorunlarınız, bilinen ama yıllarca çözülmeyen bug ve açıklarınız yani kapalı kapılar ardında gözden kaçan her şey ileride büyük sorunlara yol açabilir ve kontrol edemezsiniz. Nitekim, geçtiğimiz yıl pek çok kapalı kaynak LMS ve Uzaktan Eğitim Sistemi Türkiye’de benzer bir şekilde çöktü. Türkiye’nin en iyi yazılım mühendislerini yetiştiren üniversiteler bile sistemlerindeki sorunu düzeltemedi. Çünkü kullandıkları sistemlerin kaynak kodu kapalıydı” ifadelerini kullandı.
Panelin çıktıları üzerine söz alan Bilişim Vadisi Genel Müdür Yardımcısı Tuba Öztepe, Açık Kaynak Platformu altında bir eğitim çalışma grubunun kurulması için gerekli girişimleri yapmaya ve özgür yazılım ekosistemine destek vermeye hazır olduklarını belirtti.