E-ticaretin kendi mantığı var
Sanalpazar.com Genel Müdürü Cem Kesici ile Türkiye’nin e-ticaret pazarı hakkında görüştük.
“E-ticaret güvenli, güvenli olmayan internet”
Elektronik ticaret pazarı tüm dünyada hızla büyüyor. Hatta küresel bazda geleneksel ticareti dahi etkiliyor. Türkiye’nin e-ticaret pazarı henüz çok gelişmiş değilse de çok ciddi bir potansiyeli var. E-ticaret müşterilerini; dükkanlar, geleneksel çarşılar ve bireysel satıcılarla buluşturan Sanalpazar.com’un Genel Müdürü Cem Kesici, ülkemizde e-ticaret pazarının halen çok sığ olduğunu ve kullanıcıların internete karşı güvensiz olmasının pazarın gelişmesini olumsuz etkilediğini belirtti. Kesici “Türkiye‘de ödeme sistemlerinde yüksek güvenlik teknolojileri kullanılıyor. Kullanıcıların aldatıldığı oltalama saldırılarının e-ticaret siteleriyle pek ilgisi yok. Basit tuzaklarla aldatılan kullanıcıların kaygılarını bu alana yöneltmeleri yanlış olur. Ayrıca özellikle son zamanlarda yaşanan politik sorunlar internetle ilgili kötü bir algı oluşturuyor. İnternet gece sokağa çıkmakla eşdeğer, bir baş belası gibi algılanıyor. Bence hissedilen kaygı, kredi kartı ile alışveriş yapmaktan değil, genel olarak internetten rahatsız olmaktan kaynaklanıyor” dedi. Dünyada kart yolsuzluğu olaylarının en az görüldüğü ülkelerden biri olduğumuzu vurgulayan Kesici, güvenle ilgili bir diğer parametrenin de satıcı davranışları olduğunu belirterek “Sanalpazar’da alıcı ürünü teslim alıp, onay vermeden ücreti satıcıya teslim etmiyoruz. Böylece teslim sürecini güvence altına alıyoruz hatta gerektiğinde hakemlik yapıyoruz” dedi.
“Yerel olmak ya da büyük sermayenizin olması küresel rakiplerle mücadelede yeterli değil”
E-ticaret, küresel bir kavram ve tüm şirketler kullanıcıya bir tık uzakta yani hepsi aynı mesafede. Kesici “Tüm dünyada e-ticarette de Amerikan hâkimiyeti var. Bizler böyle özensiz çalışırken başarılı olmamız çok zor. Türkiye’de yerli şirketlere daha sıcak bakılması, yabancı şirketlerin egemenliği yavaşlatsa da maç ortada. Bazı yabancı şirketler, yerel oluşumlar karşısında tutunamasa da, bu her zaman böyle devam etmez. Ülkemizde e-ticaret pazarının büyüyeceği kesin ancak lider olmak için holding olmak, sermaye sahibi olmak da yeterli değil” dedi.
Kesici, küresel rakiplerle mücadele etmek için dikkatli çalışmak gerektiğine değinirken “Günümüzde dinamik kararlar alan e-ticaret şirketlerinin tüketici algısını gözden kaçırmaması gerekir. Çünkü tüketicilerin e-ticaret sitelerini algılayışını değiştirmek çok güç. Ayrıca internetin dinamiğini ve mantığını anlamak gerekiyor. İnternet alışverişinde çarşıya çıkmışken yandaki dükkana uğramak yok, artık yeni bakış açıları geliştirmek gerek” dedi.
Sanalpazar’ın 5 yıldır katlanarak devam eden büyümesinin, ilk kez bu yıl durduğunu belirten Kesici “Tüm sektörlerde yaşanan bu ekonomik durağanlığa karşı yenilik planlarımız var. Teknik bir yeniden yapılanma projemiz ve bazı patent başvurularımız var. Sistem ara yüzümüzde değişiklik yapacağız. Bir yıldır üzerinde çalıştığımız Ar-Ge projemizle, dükkanlardan müşterilere canlı yayın yapmayı planlıyoruz. Ayrıca tahminleme ve büyük veri çalışmaları yapıyoruz. Yeni bir paradigma oluşturan büyük veri doğru analiz edilip biriktikten sonra, sadece pazarlama alanında kalmaz; sağlık, genetik, politika ile ilgili olarak da kullanılabilir. Büyük veri analizlerinin sonucunda şu anda tüketicilere benzer önerileri çok fazla yineliyorlar. Bir tatile gitmenizden sonra o bölgenin tüm piyasasını öğretecek kadar reklam gönderiliyor. Geliştirilecek yeni algoritmalar bu tekrarları aşabilmeli” dedi.
“Ödememeli kart istiyoruz”
E-ticaret sektörünün gelişimini ve bu doğrultuda TÜBİSAD tarafından hazırlanan E-Ticaret Raporu’nu değerlendiren, Cem Kesici, “Ön ödemeli kartlar Türkiye’de büyümez çünkü biz geç ödemeli mümkünse hiç ödememeli kart istiyoruz. 15 milyon aile yoksul ve borçlu yaşıyor ve ön ödeme yapamaz, onlara zaman kazandıran çözümlere ihtiyaçları var. Biz elimizde olmayan parayı harcıyoruz. O iş ancak, parası olup internetten çekinen çok küçük bir kitleye yönelik uygulama olabilir” dedi.
“Cari açığın nedeni olarak görülen 3 milyar dolarlık elektronik cihaz, bizim iş hacmimizde büyük bir pay alıyordu. Yeni düzenlemeler bu alandaki alışverişin azalmasına neden oldu. Biz de diğer alanlarda satışı artırmayı planlıyoruz” diyen Kesici, cari açığın nedenlerini, katma değersiz lüks kullanım alanlarında aramak gerektiğine değindi.
Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği’nin yayınladığı Türkiye e-Ticaret Pazarı-2013 raporunu değerlendiren Kesici, “Bugüne kadar yapılmış en gerçekçi sektör analizine ulaşılmış. Araştırmalarda değinilen toplam sermaye büyüklüğü verileriyle de düşündürücü sonuçlara ulaşılacaktır. Mevcut durumun doğru tespiti için atılan bu adımın ardından gelecek çalışmaların da sağlam zeminde ilerleyeceğine inanıyorum ” dedi.