‘Lüks’ kriterleri yeniden tanımlanıyor
KOBİ’lerle tasarımcıları bir araya getirerek tasarım hizmetleri veren idemama.com, uzun yıllar reklamcılık sektöründe hizmet veren Rahşan Tan ve Leslie Kandiyoti Mori’nin girişimi. Bu girişim ihtiyaca öyle bir yanıt olmuş ki, 2013 cirosu 1.500 milyon TL ve son iki senede büyüme oranı yüzde 400. Yaptıkları ise markalaşmak isteyen ama ne yapacağını bilemeyen özellikle Anadolu’daki KOBİ’lere destek olmak. ‘Tasarımın pazaryeri’ olarak markalaşmayı Anadolu’ya taşıma hedefindeler. Anadolu’da binlerce grafik tasarımcıya iş imkanı sağlamaları da cabası. Detayları iki kurucu ortak paylaştı:
idemama.com nasıl bir fikirle, ne zaman hayata geçti?
Rahşan Tan: Uzun yıllar Türkiye’nin önde gelen reklam ajanslarında ulusal ve uluslararası onlarca büyük markaya hizmet verdik. Gördük ki sadece yüksek bütçeli büyük firmalar profesyonel tasarım hizmetine ulaşabiliyor, ama KOBİ'lerin uygun fiyatlı profesyonel tasarım hizmetine ulaşması zor. Tasarım ve markalaşma zorunluluk değil, lüks olarak algılanıyordu. KOBİ’lerin markalaşma yolunda çözüm ortağıyız. Logo, marka ismi, ambalaj, broşür, kurumsal kimlik, web sitesi ve fuar standı gibi birçok alanda tasarım hizmeti veriyoruz. Bünyemizde 4 bin 500’in üzerinde tasarımcı ile, ulaşılabilir fiyata tasarım hizmetleri vererek iletişim ve reklamı KOBİ’ler için lüks olmaktan çıkarıyoruz.
2014 yılı nasıl ilerliyor?
Leslie Kandiyoti Mori: Profesyonel tasarımcılar ile markalaşmak isteyen KOBİ’leri buluşturuyoruz. Ayda yaklaşık 200 firmaya hizmet veriyoruz. Şimdiye kadar 4 binden fazla proje tamamlandı ve bu projeler için 300 bin tasarım yapıldı. Son iki yılda yüzde 400 büyüdük. Hedefimiz bu hizmeti daha fazla KOBİ’ye ulaştırmak. 2017 yılında 19 binden fazla firmaya hizmet vermeyi hedefliyoruz.
Anadolu'daki şirketlerin bu yapıya ilgisi nasıl? Kendinizi ve hizmetlerinizi onlara nasıl anlatıyorsunuz?
Rahşan Tan: “Herkes için tasarım” sloganıyla yola çıktık ve toplam 78 ilde yaklaşık 4 bin KOBİ’ye hizmet verdik. Hizmet verdiğimiz firmaların yüzde 55'i Anadolu'dan. Profesyonel tasarım hizmetlerine Anadolu'da ulaşmak büyük şehirlere göre daha zor olduğundan Anadolu firmalarının idemama.com'a ilgisi fazla. Bu firmalara ulaşmak için internetteki geleneksel pazarlama kanallarının yanı sıra yerel medya kanallarını kullanıyoruz. Ayrıca, idemama.com'a başvuran, bilgilerini bırakan, arayan veya üye olan her firmayı marka temsilcilerimiz arıyor, sistem hakkında bilgi veriyor, ihtiyaçları doğrultusunda yönlendirme yaparak danışmanlık sunuyor.
Tasarımcıları neye göre seçiyorsunuz ve KOBİ'lerle bağlantıyı nasıl kuruyorlar?
Leslie Kandiyoti Mori: Tasarım hizmetleri için Türkiye’nin dört bir tarafındaki profesyonel tasarımcılarla çalışıyoruz. Tasarımcılarımızın yüzde 48'i Anadolu'dan. 20 bine yakın tasarımcıdan başvuru aldık. Başvurular idemama.com ekibi tarafından inceleniyor ve tasarımcılar, uzmanlık alanlarına göre kategorize ediliyor. En önemli kriterimiz tasarımcının profesyonel geçmişi olması. Başvuran tasarımcılardan 4 bin 500'ü projelere katılmak üzere onaylandı. Tasarımcılar KOBİ'lerin düzenlediği tasarım yarışmalarına katılarak önerilerini sunuyorlar. Her tasarım yarışmasına ortalama 25 profesyonel tasarımcı, ortalama 80 öneri sunuyor. Bugüne kadar Türkiye'nin 37 ilinden binlerce grafik tasarımcıya iş imkanı sağladık. Tasarımcılara şimdiye kadar tamamlanan 400 binden fazla proje için 2,5 milyon TL’nin üzerinde ödeme gerçekleştirildi.
KOBİ'lerin temel ihtiyaçları neler ve bu yapıya nasıl bakıyorlar?
Leslie Kandiyoti Mori: Son yıllarda markalaşmanın öneminin arttığını görüyoruz. TPE verilerine göre 2013 yılında 108 bin marka tescil başvurusu yapılmış ve bu rakamla Türkiye Avrupa'da 1’inci, dünyada ise 8’inci sırada. 1,5 milyon aktif KOBİ var. Markalaşmak isteyen, yurt dışına açılmak isteyen KOBİ'lerin uygun fiyatlara profesyonel tasarım ve markalaşma desteği bulması zor. Buradan hareketle KOBİ’lerin çözüm ortağı olmaya karar verdik. Amacımız, KOBİ'lerin markalaşmalarına destek vererek hem uluslararası pazarda rekabet güçlerini artırmak, hem markalaşma desteği vermek. Üstelik bunu ulaşılabilir fiyatlarla sunmak.
Tasarımcı sizinle veya KOBİ ile parça başı iş üstünden mi anlaşma yapıyor?
Rahşan Tan: KOBİ'ler idemama'ya gelerek ihtiyaçları doğrultusunda bir tasarım yarışmaları başlatabiliyorlar. Birkaç basit bir soruyu cevaplayarak markalarını, firmalarını anlatıp, neye ihtiyaçları olduğunu belirtiyorlar. Yarışmalarına, yani projelerine katılan tasarımcılar da bu bilgiler ışığında tasarımlarına başlıyor. Tasarımcılarla firmalar arasındaki tüm iletişim idemama.com platformu üzerinden yürütülüyor. Tasarımcılar tasarım önerilerini firmanın proje sayfasına yüklüyor. Firma bu yüklenen tasarımlara yorum yapabiliyor, puan verebiliyor. Her yarışmaya ortalama 25 tasarımcı, ortalama 80 öneri sunuyor. Yarışma sonunda firma önerilerden kendisine en uygun olanını seçiyor. ‘Kazanan’ olarak belirlediği tasarımcı ile seçtiği tasarım üzerinden son düzenlemeleri yine sistem üzerinden yaparak tasarım dosyalarını teslim alıyor. Firma yeni tasarım ihtiyacı olduğunda, yine aynı sistemle yeni bir yarışma başlatıyor. Firma her yarışmada farklı bir tasarımcıyı kazanan olarak belirleyebiliyor. Tasarımcılar uzmanlık alanlarına göre yönlendirildikleri için bu sistem daha da anlam kazanıyor. Örneğin, logo yarışmasını kazanan bir grafik tasarımcıyken, maskot yarışmasını illüstrasyon konusunda uzman bir illüstratör kazanıyor.
Endeavor Türkiye, bu girişimi nasıl değerlendiriyor?
Rahşan Tan: Endeavor Girişimci Adayı seçildik. İstanbul'daki panel geçtikten sonra, Ağustos ayında New York’ta uluslararası iş dünyası liderlerine projemizi sunarak ülkemizi temsil ettik. Burada çok değerli iş insanlarından faydalı öneriler, geri bildirimler aldık ve döner dönmez bu doğrultuda yeni eklentiler yapmaya başladık. 2015 yılında Endeavor'un yeni bir paneline daha katılmayı planlıyoruz. Bu süreçte Endeavor Türkiye'nin desteğini sürekli alıyoruz. Türkiye'de çok değerli bir ağları var ve bize ihtiyacımız olan her konuda danışmanlık veriyorlar.
idemama isminin anlamı nedir?
Leslie Kandiyoti Mori: idemama ismi; ‘ide’, yani fikir ve ‘mama’ yani anne kelimelerinin birleşiminden oluşturuldu. ‘Fikir annesi’ anlamına geliyor. Öncelikli amacımız ismin akılda kalması, fonetiği güzel olduğu kadar okuması ve hatırlamasının da kolay olmasıydı.
Hedefleriniz, planlarınız neler?
Leslie Kandiyoti Mori: Son iki yılda yüzde 400 büyüdük. Ayda yaklaşık 200 projeye imza atıyoruz. Hedefimiz, 2017 yılında 19 bin KOBİ'ye hizmet vererek, hizmet verilen toplam KOBİ sayısını 40 binin üzerine çıkarmak.