2015’in geri kalanı için bulut bilişim öngörüleri
Şimdiye kadar gördüğümüz müthiş yeniliklere rağmen daha işin başındayız. 2015 yılında ve sonrasında bulut bilişim, hayatımızın her alanında yer alacak heyecan verici yeniliklere güç verecek.
*Murat Yanar
*AWS Türkiye Ülke Lideri
2014 yılında bulut bilişimin her büyüklükte organizasyon için yeni normal haline geldiğini ve hem tüketici ürünlerinde hem de kurumsal ürünlerde büyük yeniliklerin önünü açtığını gördük. Bulut bilişim artık, hem Dropbox, Airbnb, Pinterest, Hailo, WeTransfer ve Soundcloud gibi genç işletmeler hem de Bristol Myers Squib, Shell, Unilever gibi köklü şirketler için yeniliklerin “makine dairesi” konumunda yer alıyor. Times, Guardian, Telegraph New York Times, Washington Post ve Time Magazine de dahil medya şirketleri gibi diğer iş yerleri için bulut bilişim, bu şirketleri yalın, hızlı ilerleyen öncülere dönüştürüyor. Bulut bilişimin şimdiden geniş bir etkiye sahip olduğunu söylemek doğru olur.
Türkiye’de de her ölçekteki işletmeler arasında gördüğümüz büyüme bizi gerçekten mutlu ediyor. Şimdiye kadar gördüğümüz müthiş yeniliklere rağmen daha işin başındayız. 2015 yılında ve sonrasında bulut bilişim, hayatımızın her alanında yer alacak heyecan verici yeniliklere güç verecek. Müşterilerimizin yaptığı değişik şeyler içinden 2015 ve sonrasında önemli olacağını düşündüğümüz sekiz trende bir göz atalım.
Bulut analizleri her yerde
Bulut bilişim tarafından etkin kılınan analizlerden etkilenmeyen tüketici veya iş bölgesi neredeyse kalmadı. Analizler netice olmaktan çok uygulamaları güçlendirdikleri için çoğu zaman tüketicinin gözüne çarpmaz, ancak bunlar artık daha yaygın bir hale geliyor. Satış tavsiyelerinden gen bilimine dayalı ürün gelişimine, finansal risk yönetiminden yeni ürünlerinin etkisini ölçen startup’lara, dijital pazarlamadan klinik deney verilerinin hızlı işlenmesine kadar bütün bu süreçler bulut tabanlı analizler yoluyla yeni bir seviyeye çekiliyor.
Bulut, self-servis analiz yapılmasını sağlıyor
Geçmişte özel bir donanım üzerinde çalışan merkezi veri ambarı ile bir organizasyon içinde yapılan analizler eski tip BT’nin zirvesindeydi. Modern kurumlarda bu senaryo kabul edilemez. Analizler, işletme birimlerinin işletmenin ihtiyaçlarına cevap vermek için daha çevik olmalarına, daha hızlı hareket etmelerine ve müşterilerin gerçekten istediği ürünleri üretmelerine yardımcı olmada çok önemli bir rol oynuyor. Ancak analizler bu merkezi, fazla talep alan ve eski tip veri ambarı modeliyle hala çok yavaşlıyor veya durma noktasına gelebiliyor. Bulut tabanlı analizler bu durumu tümüyle değiştiriyor.
Bir işletme birimi artık bulutta, kendi büyüklük ve hız ihtiyaçlarına ve yapmak istediği ödeme miktarına tam olarak uyan, kendisine özel bir veri ambarı yaratabiliyor. Bu, gün içinde çalışan 2 node’luk küçük bir veri ambarı, sadece bir Perşembe öğleden sonrasında bir kaç saat çalışan 1000 node’luk büyük bir veri ambarı veya personele sabah işe geldiklerinde ihtiyaçları olan verileri sağlamak için gece boyunca çalışan bir veri ambarı olabilir.
Bunun iyi bir örneği, global iş dünyasının bilinen yayınlarından Financial Times'ın (FT) analizlerle yaptığı işlerdir. 120 yıldan daha eski bir gazete olan FT, bulutu iş zekası (Business Intelligence/BI) iş yüklerini çalıştırmak için kullanmaya başlamış ve bu yolla içeriği müşterilerine yepyeni bir şekilde sunmaya başlamış, müşterilerine tüm hikayelerinde analizleri çalıştırma olanağı vermiş, gazeteyi kişiselleştirmiş ve okuyucularına daha kişiye özel bir okuma deneyimi sunmuştur. FT, yeni iş zekası sistemi ile gerçek zamanlı olarak günde 140 hikayede analizler yapabiliyor ve analiz işlerini aylar yerine günler içinde tamamlayacak şekilde çevikliğini artırıyor. FT bu kapsamda okuyucuları için daha hedefe yönelik reklamlar sağlayacak şekilde iş zekasını da genişletti.
Bulut, her şeyin daha akıllı olmasını sağlayacak
Bugünlerde her şey “akıllı” olma yeteneğine sahip (akıllı saat, akıllı giysiler, akıllı TV, akıllı ev, akıllı araba vs). Ancak bu örneklerin neredeyse tümünde bu “akıllılık” nesnenin veya cihazın kendisinde değil de buluttaki yazılımda gerçekleşiyor. İster evinizdeki termostat, ister bileğinizdeki hareket izleyici, isterse ultra HD TV'nizdeki akıllı film önerileri olsun, bütün bunlar bulutta işleyen analiz motorlarıyla çalışıyor. Tüm bu akıllı ürünlerin zekası bulutta yer aldığı için, bu durum yeni bir cihaz nesli ortaya çıkarıyor. Burada iyi bir örnek olarak Philips'in, sokak aydınlatmasını CityTouch ürünüyle akıllı hale getirmek üzere yaptıklarını gösterebiliriz.
Bulut Analizleri Şehir Yaşamını İyileştiriyor
Bulut analizleri, dünyanın dört bir yanındaki şehir sakinlerinin yaşam şartlarını iyileştirmek üzere şehir ortamından bilgi toplar. Buna iyi bir örnek Chicago’da yapılanlardır. Chicago, tüm şehre hava kalitesini, ışık yoğunluğunu, ses hacmini, ısıyı, yağış miktarını, rüzgarı ve trafiği kalıcı olarak ölçecek sensörleri kurulan ilk yerlerden biri. Bu sensörlerden gelen veriler buluta aktarılıyor ve burada şehir sakinlerinin yaşam kalitesini iyileştirmenin yollarını belirlemek üzere analiz ediliyor. Chicago'nun “Array of Things”’den topladığı veri setleri, araştırmacıların verileri analiz etmek üzere yaratıcı yollar bulmalarına olanak sağlamak amacıyla halka açık hale getirilecek.
Birçok şehir, şehir yaşantısını geliştirmek üzere bulutu kullanmak için Chicago'nun öncü adımlarını izlemeye hazır olduğunu belirtmiş durumda ve birçoğu da İngiltere'deki Peterborough Şehir Konseyi gibi Avrupa'da aynısını yapmaya başlıyorlar. Peterborough Şehir Konseyi, yerel toplumun yenilikler yaratması için kamuya ait veri setlerini erişilebilir hale getiriyor. Konsey’den gelen farklı veri setleri birbiriyle eşleştiriliyor; insanlar örneğin suç verilerini hava durumu ile eşleştirerek, Konsey’in hava sıcak olduğunda daha fazla hırsızlık olup olmadığını ve yerel polis gücünün buna göre nasıl yapılandırılması gerektiğini anlamasına yardım ediyorlar. Veya hastane kayıt verilerini hava durum verileriyle eşleştirerek bazı trendleri anlıyorlar. Bulutun gücü sayesinde, bu veriler kamuya açık hale getirilerek herkesin yenilik yaratabilmesi sağlanıyor.
Bulut, Endüstriyel Internet of Things kavramını mümkün kılıyor
Internet of Things (IoT) kavramını düşündüğümüzde, genellikle sıklıkla bunun tüketici için ne anlama geleceği konusuna odaklanıyoruz. Ancak 2015 yılında farklı bir IoT kavramının yükselişini göreceğiz – Endüstriyel Internet of Things. Enstrümanlanan ve internete bağlı olan sanayi makinaları, verileri buluta aktararak, kullanım hakkında bilgi sağlanmasına, verimliliğin artırılmasına ve kesintilerin önlenmesine yardım edecek.
Bu gaz türbünlerini enstrümanlayan General Electric veya petrol kuyularına sensörler ekleyen Shell olsun, veya inşaat lokasyonlarında sensörler kullanan
Deconstruction olsun, bunların hepsi gerçek zamanlı analiz için buluta sürekli veri akışı yapacaklar.
Bulut, video analizini mümkün kılıyor
Uzun bir süredir videolar, arşivlenmek, oynatılmak ve seyredilmek üzere kaydedildi. Bulutun sınırsız işleme gücü ile yeni bir trend ortaya çıkıyor: videoları analiz edilecek bir veri akışı olarak düşünmek. Bu işlem Video İçerik Analizi (VCA) olarak adlandırılıyor ve perakende satıştan nakliyeye kadar birçok uygulama alanı var. Uygulama alanlarından bir tanesi, alışveriş merkezleri ve büyük satış mağazaları gibi video kameralarının bulunduğu yerler. Video, mağazaların trafiği anlamalarına yardımcı olmak üzere analiz ediliyor. Analizler, hareket halinde olan müşteri adedini, hareketsiz süreleri ve bazı başka istatistikleri sağlıyor. Bu olanak, satıcıların mağaza düzenlerini ve mağaza içindeki pazarlama verimlerini artırmalarını mümkün kılıyor.
Bir diğer popüler alan, konser gibi büyük etkinliklerde tüm etkinlik alanı boyunca hareket düzenini anlamak ve ziyaretçi deneyimini geliştirmek üzere tıkanıklıkları meydana gelmeden önlemeye yönelik gerçek zamanlı kalabalık analizi. Benzer uygulamalar trafiği düzenlemek, otobanlarda duran arabaları saptamak, yüksek hızdaki demir yollarındaki nesneleri ve diğer ulaşım sorunlarını saptamak üzere ulaşım departmanları tarafından kullanılıyor.
Örneğin Dropcam, internete bağlı video kameralarından akan videoları analiz ederek müşterilerine uyarılar gönderiyor. VCA, spor yönetimi için de kullanılmaya başlandı. Örneğin İngiliz Premier Liginde kaydedilen birçok video akışı, ligdeki takımlar tarafından oyuncu performansını arttırmak ve özel antrenman programları için kullanılıyor.
Bulut, sağlık hizmetleri analizlerini değiştiriyor
Veri analizi, sağlık riski faktörlerini analiz etmek ve hasta bakımını iyileştirmek üzere hızlı bir şekilde merkeze yerleşiyor. Sağlık hizmetleri, maliyetleri azaltma ve hasta bakımını hızlandırma baskısı altında olan bir alan olmasına rağmen, bulut sağlık hizmetlerinin dijital hale gelmesinde büyük bir rol oynuyor. 2015 ve sonraki yıllarda, bulut uygulamasının hasta teşhisi ve bakımı alanının ilerlemesinde daha da önemli bir rol oynamasını bekliyoruz.
Bulut, güvenli analizi mümkün kılıyor
Online alış verişten sağlık hizmetlerine ve ev otomasyonuna kadar birçok yeni alanda analizlerin kullanılmasıyla, analiz verilerin güvenli ve özel tutulmasının sağlanması son derece önemli bir hal alıyor. Depolamada ve analiz motorları ile şifrelemenin derinlemesine entegrasyonu, kullanıcıların kendi şifreleme anahtarlarını kullanması ile birlikte, verilere bu servislerin kullanıcıları haricinde başka hiç kimsenin ulaşamamasını sağlıyor.
