Kadın girişimci film oldu
Ucu püsküllü paspasın kirli suyunu, bir düzenekle el değmeden akıtarak milyoner olan bir kadının öyküsünü Jennifer Lawrence beyaz perdede canlandırdı. Şimdi 60 yaşında olan Joy Mangano’nun adını taşıyan film, mükemmel bir inovasyon ve kadın girişimciliği öyküsü. Girişimciliğin kadını erkeği olamaz, ama ne yazık ki böyle bir ayırım var hep.
ABD’de gösterime giren “Joy” adlı filmdeki Mangano, onu ünlü ve zengin eden buluşunu 1992’de yaptı. Ev kadınlarına yönelik alışveriş tv kanalı QVC’de bizzat tanıttı. Televizyona çok uyan neşeli, sempatik, sıcak tavrıyla Joy, ilk 30 dakikada 18 bin tane sattı. Programı izleyenler, hemen o an sipariş veriyordu. Joy, bu başarısıyla çok kısa sürede ABD çapında ünlü oldu.
Buluşu, aslında icat değil, inovasyondu. Çünkü yeri ıslak bezle veya ucu püsküllü paspasla (bizde bile İngilizce ismiyle “mop” diye satılıyor) silmek zaten alışılmış bir şeydi. Ama sildikten sonra kirlenen bezin, paspasın kirli suyunu akıtmak için elle sıkmak gerekiyordu. Joy, bunu sağlamak için bir ucu bağlı öbür ucu serbest püskülleri, toplam uzunluğu 90 metreyi bulan, ama paspasın mahfazası içinde tostoparlak duran bir şekilde tasarladı. Kirli suyu sıkma işini, bir boru içinde ters yönde dönen bir mekanizmayla yapmayı düşündü… Meğerse böyle bir yenilikçiliğe amma ihtiyaç varmış. Zaten Joy, tv’deki satış programında sık sık “Bu, satın alacağınız son mop olacak” diyordu.
Joy’un “tek” inovasyonu bu olmadı. Kadife kaplı bir elbise askısı tasarladı: Üzerine asılan elbise, askıdan kaymasın diye. Buna da Kucaklanası Askı (Huggable Hanger) adını verdi. Sadece bunlardan 390 milyon sattı.
Buruşan giysileri ütülemeye gerek kalmadan, askıdayken kırışığını gideren, buharla çalışan bir cihaz da yaptı. Adı: My Little Steamer (Benim Küçük Buharlayıcım). Ayrıca, odalara güzel koku yayan çubuklu koku düzeneği yaptı. Başka tasarımları da var. Bütün bu yaratıcılığın ilk adımını 16 yaşındayken atmış: Bir hayvan barınağında çalışırken, ev hayvanlarının boynuna reflektörlü tasma yapmış. Gece karanlıkta trafikte kolay görülsünler diye. Köpeklere aksesuvar satan Hartz şirketi, bu fikri hemen ürüne dönüştürmüş. Joy, fikrini başkasının aldığını görünce, patentin önemini anlamış.
Yazdığı, çizdiği, tasarladığı her şeyin patentini alan Joy Mangano’nun 100 patenti var. Kendisine ait Ingenious Designs (Gayet Zeki Tasarımlar) şirketi yılda 150 milyon Dolar kazanıyor. Şimdi de hayatı (çoğu gerçek, azı kurmaca) film oldu. Filmin ortak yapımcısı aynı zamanda. Tasarım eğitimi falan yok: İşletme okumuş. Başarısız bir evlilik, üç çocukla ortada kalış, işe yaramaz bir baba (Robert de Niro) ve sonra milyonerlik.