Geleceğe hepimiz şekil veriyoruz. Sen de…
Halil Aksu
Gelecek çok hızlı geliyor, değişimin hızı ve kapsamı her zamankinden fazla, başımızı döndüren bir yolculukta gibiyiz. Bir yandan savaşlar, krizler, felaketler yaşanırken diğer yandan bilim ve teknoloji hayatımızı iyileştirmek üzere karşımıza sürekli yenilikler çıkarıyor.
2017’de en çok sanal gerçeklik gözlüklerinin konuşulacağını ve oyun dışında çok ciddi uygulama alanların doğacağı düşünülüyor. Yapay zekâ her tarafımızı saracak, bazen eğlendirecek, bazen yardımcı olacak, bazen ürkütecek. Nesnelerin interneti dünyayı dijitalleştirmeye devam edecek, özellikle Endüstri 4.0 çok konuşulan bir konu olacak. Gerçek dünyada nesnelerin interneti rüzgarı esmeye devam ederken, finans dünyasında blockchain rüzgarı fırtına gibi esecek. Beyin dalgaların okunması ve bununla ilgili uygulamalara önümüzdeki yıl daha sık rastlayacağız.
İnsan odaklı tasarımlar, insan odaklı değerler, kısaca özümüze dönüp daha insan odaklı olacağımız öngörülüyor. Belki bu bir temennidir. Kişisel tıp kavramı daha sık duyulacak ve yaygınlaşacak. Enerji alanında dağıtık ve hane tipi çözümler görülmeye başlanacak. Bazı girişimcilerle tanıştık, sosyal robotlarını en kısa zamanda ortaya çıkaracaklar. Giyilebilir teknolojiler önümüzdeki yıl da yaygınlaşmaya devam edecek.
Geçtiğimiz yılki listeden devam edenler var, yepyeni konular var, listeden çıkanlar da var. Verilen en önemli mesaj değişimin ne kadar hızlı ve dinamik olduğudur. Bu akımları ve kavramları takip etmek, bunlarla ilgili yetkinlik geliştirmek, etkilerini incelemek ve onları fırsata çevirmek veya tehditleri önlemek için sadece sınırlı vaktiniz var.
İster STK olun, ister şirket, ister kamu, ister birey, bu trendler herkese etki etmektedir, dünyamızın gerçekleridir. İnsanlık bugüne kadar icat ettiği hiç bir teknolojiden vazgeçmedi. İyisiyle kötüsüyle bir şekilde kullanmayı öğrendi. Bu teknolojiler de bir şekilde hayatımıza girecekler, mantıklı kullanım senaryoları bulacağız. Geleceğe hepimiz şekil veriyoruz. Sen de!
Dünya dijitalleşmektedir, dijital dünyalaşmaktadır. Dünyanın üzerinde bazı dijital elbiseler biçilmektedir. Bugünlerde en çok konuşulan elbise Endüstri 4.0’dır. Bu trendin en önemli teknolojisi nesnelerin internetidir. Bizim listemizde üçüncü sırada yer almaktadır. Önümüzdeki yıllarda milyonlarca cihaz, canlı veya cansız nesne, hareketli veya hareketsiz eşya internete bağlanacaktır.
Dünyanın üzerine bir dijital elbise daha örülecektir. Onu sürükleyen teknoloji de ‘Blockchain’. Bitcoin sanal para birimi hatırlanacaktır. Sonra hakkında çıkan kötü haberler de hatırlanacaktır. Sonra ortadan kayboldu sanılabilir. Ancak blockchain hızlıca olgunlaşmakta ve yaygınlaşmaktadır. Fiziki dünyada nesnelerin interneti neyse, finans dünyasında blockchain odur. 2017’de çok konuşacağız, çok göreceğiz.
Üçüncü kaftan ise sanal gerçeklik. Dünyanın üzerine komple dijital bir elbise daha örülecek. Başınızı nereye çevirirseniz, bilgiler göreceksiniz. Hava durumu, indirimler, arkadaşlarınız, tarihi bilgiler, oyunlar, sanal kişilikler ve daha neler neler. Sanal objeler, belli lokasyon ve kişilerle ilişkilendirilmiş bir şekilde, ama ancak cep telefonundan bakılırsa veya bir akıllı gözlüğünüz olursa. Sanal gerçeklik Top 10 listemizin başında yer almaktadır.
Tüm bunları programlamak neredeyse imkansız. Akıllı ve otonom sistemlere ihtiyacımız var. Yapay zeka konusunda ciddi bir yeniden diriliş yaşanmaktadır. Makina öğrenme ve özellikle derin öğrenme geometrik hızda gelişmekte ve yaygınlaşmaktadır. Top 10 listemizde ikinci sırada. Google, Facebook, Amazon, Twitter, IBM, Microsoft, Baidu, Apple ve daha niceleri milyarlarca dolar yatırım yapmakta, dünyanın bu alandaki en önemli bilim adamlarını işe almaktalar.
Bunların dışında ev tipi enerji depolama pil sistemleri, genetik ve biyoinformatik tabanlı kişisel tıp, beyin dalgalarını okuyan cihazlar ve uygulamalar, insan odaklı tasarım ve deneyimlerin oluşturulması, küçüklere ve yaşlılara arkadaşlık yapacak sosyal robotlar ve son olarak da giyilebilir teknolojiler 2017 yılında da çok konuşulacak, çok alınacak, çok yatırım yapılacak alanların başında gelmektedir.
Dünyanın dijitalleşmesi tüm hızıyla devam etmektedir. Dijitalleşme giderek dünyalaşmaktadır, elle tutulur, sevecen bir hale gelmektedir. İnsanlar giderek alışmaktadır, pek çok alanda başka çaremiz kalmamaktadır. Dolayısıyla bu teknolojiler baş döndüren bir hızda yaygınlaşmaya devam edecektir.
Sanal Gerçeklik
Eğlence, oyun, sinema, tasarım, mobil uygulama, sosyal medya, simülasyon, alışveriş, endüstri ve sanat gibi birçok alanda Sanal Gerçeklik (VR) hayatımıza hızla girmeye devam ediyor. Sanal gerçeklik yeni bir konu değil; internet hızının artması, mobil cihazların 360 derece videoları desteklemeleri, grafik kartlarının gelişmesi gibi teknolojik gelişmeler sonucu son birkaç yıldır çok hızlı bir şekilde yayılıyor.
Yapay Zekâ
Transcendence, HER, Ex-Machina filmlerini izlemediyseniz, mutlaka izleyin. Google Deepmind şirketini duymadıysanız, mutlaka inceleyin. Bostrom’un Superintelligence kitabını okumadıysanız, mutlaka okuyun. GelecekHane’nin yapay zekâ raporunu henüz görmediyseniz, mutlaka edinin ve inceleyin. Yapay zekâ çok hızlı ilerliyor, etrafımızı sarıyor. Bazen eğlendiriyor, bazen yardımcı oluyor, bazen ise ürkütüyor. Yapay zekâyı nasıl kullanacağınızı bilmeniz her zaman işinize yarayacaktır.
Nesnelerin İnterneti
Nesnelerin interneti kullandığımız tüm cihaz ve eşyaların birbirlerine ve internete bağlanmasını, yer ve zamana bağlı olmaksızın birbirleriyle iletişime geçmelerini sağlayacak. Aklınıza gelebilecek her türlü nesne akıllı hale gelecek ve hayatımızı kolaylaştıracak.
Blockchain (Kayıt Zincirleri)
Blockchain dijital alanda gerçekleşen her türlü işlemin silinmez bir kaydını oluşturmayı mümkün kılıyor. Ağa bağlı olan herkesin giriş yapabildiği, milyonlarca bilgisayarda eş zamanlı olarak çalışan dijital bir kayıt defteri sayesinde yapılan tüm işlemler şifrelenmiş bir şekilde kayıt altına alınıyor.
Beyin Dalgaları
Beyin hastalıklarının önceden tespiti, hastalıklara müdahale, beyin okuma-yazma cihazları başta DARPA olmak üzere çeşitli araştırma enstitüleri ve Human Brain Project gibi ülkeler arası araştırma projeleri tarafından büyük bütçeler ayrılarak geliştirilmeye çalışılmaktadır.
İnsan Odaklı Olmak
İnsan odaklılık son yıllarda oldukça popüler bir konu olmaya başladı. Özellikle tasarım ve mühendislik alanlarında çıkan herhangi bir yeni ürün, sistem veya hizmet projelerinin odağında insan var. İnsan odaklı olmayı geleneksel bakış açısıyla geliştirilen ürün ya da sisteme insanın uymasını bekleyen görüşün aksine ürün ya da sistemin insana uyum sağladığı yaklaşımlar olarak özetleyebiliriz.
Genetik Tabanlı Kişisel Tıp
Klasik tıp, klinik çalışmaların sonuçlarına göre herkese aynı tedavi yönteminin uygulanması yönündedir. Buna karşın, kişisel tıp spesifik özellikler, yaş, cinsiyet, boy, kilo, diyet ve çevre koşullarına dayanarak hastanın sağlığını yönetmektir. Kişisel tıp uygulamaları ile kanser, kalp hastalığı ve diyabet gibi yaygın hastalıklar kapsamında risk altındaki bireylerin belirlenmesi amaçlanmaktadır.
Hane Tipi Enerji Çözümleri
Geleceğin şehirlerinde enerji üretimi ve tüketimi günümüzdekinden farklı olacak. Enerji üretimi sadece santrallerde gerçekleşmeyecek, her bina / ev kendi enerjisini üretecek ve depolayacak. Ürettiği enerjinin bir kısmını kullanacak, tükettiğinden fazlasını ürettiği zamanlarda enerji fazlasını şebekelere aktaracak. Böylece geleceğin şehirlerinde hane halkı tüketmeye devam edecek ama aynı zamanda tükettiğinden belki de daha fazlasını üretir hale gelecek.
Sosyal Robotlar
Sosyal robotlar kendi kendilerini yönetebilen, kendi içerisinde tanımlanan sosyal kurallara ve kendisine atanan görevler dahilinde insan ve diğer otonom sistemlerle iletişim kurabilen, etkileşebilen sistemlerdir. Bu robotların dışardan gelen ses, görüntü gibi verileri algılayıp, analiz edecek donanım ve yazılımlarla döşenmişlerdir.
Giyilebilir Teknolojiler
Günümüzde teknoloji hayatımızın ayrılmaz bir parçası. Öyle ki artık akıllı cihazlarımız olmadan evden çıkamaz hale geldik. Hal böyle olunca bu cihazlar giderek küçüldü ve birer aksesuara dönüştü. Bileklere, kola hatta yüze bile uygulanabilen bu buluşla birçok cihaz giyilebilir hale geldi.