ENDÜSTRİ 4.0 KONUSUNDA ARTIK CİDDİ OLUNACAK MI?
Ülkemizde yıllarca inovasyon konuşuldu, olmadı, hala dünyada 42. sıradayız. Bir yıldır da yeni moda kavram olan Endüstri 4.0 sohbeti yapılıyor (http://bit.ly/2pVRaVB). Üstelik, gerçeklerden uzak iddiaları (http://bit.ly/2oqsQe5, http://bit.ly/2o80sBh) ve genel söylemleri tekrarlayarak.
Hükümet kanadında, önceleri Bilim, Sanayi ve Teknoloji eski bakanı Fikri Işık ile yeni bakan Faruk Özlü Endüstri 4.0 konusu üzerine konuşuyordu. Anayasa halk oylaması öncesi, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek de katıldı sohbete, hem de çok iddialı bir söylemle (http://bit.ly/2o81WLF): ”[Eğer Cumhurbaşkanlığı sistemine geçersek] dördüncü sanayi devrimini; birincinin, ikincinin, üçüncünün aksine on yıllar, altmış yıllar sonra değil, başa baş yakalayacağız.”
Anayasa halk oylaması bittiğine ve – bazı tereddüt ve itirazlara karşın – Cumhurbaşkanlığı sistemi kabul edildiğine göre, dijital dönüşümde oldukça aşama kaydetmiş ülkeleri yakalayabilmek için, çok hızlı davranılacağına dair bir söz var ortada. Şimdi sektörlere, STK’lara ve medyaya düşen, Mehmet Şimşek’in bu sözünün takipçisi olmaktır.
Burada, öneriler yapmaya ve yanlışları göstermeye devam edeceğiz. Bu yazıda iki noktaya dikkat çekmekle yetineyim.
Birincisi, bakan Mehmet Şimşek yukarıdaki iddialı söyleminin devamında “Biz 25 sektörel dönüşüm programını ortaya koyduk. Benim tavsiyem; … onunla çalışsın arkadaşlar.” Burada, “Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018, Öncelikli Dönüşüm Programları” (http://bit.ly/2ovh6pF) kastediliyor. Oysa, biz 2017 yılına geldik bile. Ayrıca, 2014 yılında daha Endüstri 4.0 ile ilgili konularda sohbet başlamamıştı. Her ne kadar bu programlar geçersizdir artık diyemesek de, dijital dönüşümün gerekleri ışığında, acilen ve tüm paydaşların katılımıyla, güncellenmelidir. Ayrıca, inanılırlığı ve şeffaflığı sağlamak için, eylemlerin durumunu belirten yıllık izleme raporları yayınlanmalıdır.
İkincisi, artık şu anlamsız “şuradan şuraya geldik” söylemi bırakılarak, diğer ülkelere göreceli olarak, dünya sıralamamızdaki durumumuz dikkate alınmalıdır. Buna başlangıç olarak, McKinsey ve TEPAV’ın yandaki şekilde özetlenen araştırma sonucu (http://bit.ly/2oOSAn7) ele alınabilir. Dijital dönüşümde, bakan Şimşek’in ifadesiyle “başabaş” olmayı hedeflerken, imalatta katma değer kriterine göre neden ilk 15’den düştü Türkiye?