Geçmiş, bugün ve geleceği bir arada yaşayabilmek
Aralarında ünlü Dan Gilbert’ın da olduğu Harvard’lı psikologlar, bir iPhone uygulaması aracılığı ile topladıkları verilerin sonucunu bu ay açıkladı: İnsanlar uyanık zamanlarının yüzde 46,9’unda meşgul oldukları işten farklı bir şey düşünüyorlar. İnsan zihninin “normal” hali gezgin. Bunun bir duygusal bedeli var tabi. Gezgin zihnimiz, geçmişe yerinip, geleceğe kaygılandığı halde nasıl mutlu olabilir? Acaba normal, yani gezgin zihin halimizi bozmadan, bu anı genişletip hem geçmişi hem de geleceği içine katmak mümkün mü?
Örneğin, meyvesini biraz sebat ile alacağımız bir uğraşın sonunu zihnimizde bir resim ile canlandırmak, motivasyonun ötesinde sanki gelecekten bize bilgi taşır. Anlık kararlarımız bu resimden etkilenir. Beklentilerimiz ona göre şekillenir. Hele geçmişte yaptıklarımızın bu resim yönünde olumlu etkilerini düşünürsek, bir anda kendimizi bir başarı hikayesinin içinde hissederiz. Karşılaştığımız olayları içine asimile edeceğimiz olumlu bir hikayeye sahip olmak otonomi duygusu yaratır. Hikayeyi zihnimizde tuttuğumuz süre bizim için bir ödül niteliğindedir. Bir piyango biletini cebinde taşımak gibi.
Peki, karşımıza bir engel çıkarsa ve mevcut ataletimiz bunu aşmaya yetmeyip kösteklenirsek? Gerçekte eylemlerimizin neticesini beklediğimiz gibi bulacağımız asla yüzde 100 kesin değildir. Önemli olan buradaki rastlantı payını göze almaktır. Tek atışta değil 10 atışta turayı bulmayı hedeflersek bunu yüzde 99,9 başaracağımızı biliriz. Tüm beklentileri tek atışa yükleme yerine 10 defa denemek üzere yola çıkınca ona göre tedarikli olabiliriz. Ya da göze alacağımız engellerin büyüklüğünü seçeriz, hatta yerine göre engelin ta kendisini!
Hikayesinin kontrolünü eline alan kişi kısmetini kendi yaratır. Ya kader? Kader tanımı gereği irade ile aşılamayacak bir yazgı. Yani mevcut yaşamda.
“Fütürizm Okulu” Bilgi Üniversitesi Santral İstanbul yerleşkesinde Cumartesi günleri düzenlen dersler ile devam ediyor. Yapılan derslerin notlarını ve sıradaki dersleri incelemek için futurizm.org sitesine başvurabilirsiniz. 11 Aralık günü okulda yukarıda özeti geçen fikirleri paylaşacağım. Kaderi değiştirmenin de bir yolu olduğunu tarih en eski hikayesinden öğreneceğiz. İlginize.