Güruhfonlama ile medeni inovasyon
SeeClickFix.com ve CitySourced.com, Amerikalı sivil angajman platformları (İngiltere’de de FixMyStreet.com var). Webdeki harita üzerinde herkes şehrinde, semtinde gördüğü aksaklıkları, ihtiyaçları not ediyor; bazıları da (belediye dahil) bunları gideriyor. Kickstarter ve Profounder ise olayı tersten işliyor. Medeni girişimciler gördükleri hizmet fırsatlarını harita üzerinde işaretliyor ve doğacak masrafı belirtiyor. O civarda yaşayanlar bu hizmetten umdukları bireysel faydaya bir değer biçip yatırıyor. Eğer toplanan para yeterli ise iş yapılıyor, yoksa herkese parası iade ediliyor. Bu modelin adı gürühfonlama (crowdfunding). Her şeyin vatandaş inisiyatifinde olması çok normal. Bir beldede sorunlar çok fazla ise doğal olarak üretken insanlar oraya taşınmaz, belde geliri ve alınabilen vergiler düşer. Orada oturanlar ya da onların seçtiği belediye bu sorunları düzeltmelidir; ya da belde zamanla yok olacaktır.
Dünya genelinde ama özellikle liberal ülkelerde sayıları hızla artan bu tür web yapıları, Web 3.0 dalgasının örnekleri. Bilginin (nesne) hemen tamamı erişilebilir sonra da paylaşılabilir (özne) oldu. İşte şimdi de ortaya çıkan gücü işe koşma (eylem) zamanı. Daha bayındır bir ülkede yaşamak bu eylemler için iyi bir hedef. Yine ABD’den örneklerle, “Code for America” inisiyatifi vatandaşların gönüllü ürettiği yazılımlar ile “daha iyi bir devlet” peşinde. Bu yıl açılacak OpenSourceCities.org yurtdaş şehirciliğini eyleme geçirip, şehir planlama ve ekolojik peyzaj tasarımı için hemşehrilerin işbirliğine vesile olacak. UrbanScale ise bunu daha teknik yöntemler ile planlıyor. Bu medeni girişimin asıl odağı toplu taşım araçlarını, otoparkları sensör ağlar ile izleyip, durumu görselleştirip gerçek zamanlı bir uygulama ile sunmak. Ancak bunun yanında şehirde yaşamayı ve çalışmayı daha akıllıca yapabilmemizi amaçlayan tüm çalışmaları izleyip paylaşıma açıyor. Son olarak IssueMap.org, verileri bir haritaya yayıp paylaşarak medeni inisiyatifleri tetiklemek için harika bir Web 3.0 örneği.
