Rusya’ya karşı reklam filmi
Trump’ın 30 Ocak Salı günü Temsilciler Meclisi ve Senato’nun ortak oturumunda, başka sıfatıyla yaptığı ilk Ulusa Sesleniş (Birliğin Durumu, SOTU) konuşmasında her 4.5 dakikada bir “yalan” beyanda bulunduğunu Washington Post belgeledi. Trump’ın, bilinçli veya bilinçsiz, ayak üstü yalan söylediği artık çok kez belgelendi. Amerika’da kısaca SOTU olarak bilinen Ulusa Sesleniş’te de bu alışkanlığını sürdüreceği bekleniyordu.
Trump’ın yönetim biçimi, hali ve tavrı Amerikan medyası için gündelik bir sorun halinde sürüyor. İsimlerini açıklamayan bir grup reklamcı, Rusya’nın, ABD Başkanlık Seçimi’ne nasıl karıştığını somut verilerle destekleyen 2 dakika 42 saniyelik bir reklam filmi hazırladı. Her ne kadar isimleri kamuoyuna açıklanmadıysa da, medya çevreleri bu kişilerin kimler olduğunu biliyordur. Reklam filmi, ABD’de önemli reklam-pazarlama etkinliklerinin başında gelen One Show’da yarışmak üzere ilgili yere iletildi. One Show etkinliği, bu yıl 7-11 Mayıs’ta New York Yaratıcılık Haftası sırasında yapılacak. Bu yenilikçi girişimi New York Reklam Yazarları Birliği (AWA) 1973’ten beri düzenliyor.
Reklam filminin adı “Burnunu Sokma Projesi”. Burnunu sokan=Rusya. Reklamda Rusya’nın adı açıkça geçiyor. Rus aksanlı, boğuk sesli (eğitimsiz bir ses!) bir adam, “Yüzyılın en etkileyici reklam kampanyası” diyor. En son cümle ise gerçekten çarpıcı: “Biz, sadece bir seçimi etkilemekle kalmadık, bütün bir milletin demokrasiye olan inancını da etkiledik.”
Reklamda sıralanan verilerin gerçeklik-sahtelik oranını bilemeyiz. Ama her halde gerçek veriler olması gerek: Rusya’nın “burnunu sokması” sonucu Facebook’ta 126 milyon görüntü ve ayrıca 760 milyonu aşkın haber tıklanmış. Bu, ABD’de yetişkin her vatandaş için, kişi başına 3 haber demekmiş. Twitter görüntüleri 288 milyon ölçülmüş.
Filmde Rusların, Hillary Clinton’ın “ayakta duramayacak kadar” halsiz ve bitkin görüntülerini rahatça kullandığı görülüyor. Yalan-uydurma-yönlendirici “sahte haber” örnekleri ardı ardına sıralanıyor. Hatta Rusların Pokemon Go oyununu bile bu amaçla kullandıklarını anlatan bir haber klibi var.
İsimsiz reklamcılar, bu filmi One Show’dan sonra Cannes Altın Arslan’a da yollayacaklarını açıkladılar. Rusya’nın, 2018 ABD ara-seçimlerine de mutlaka “burnunu sokacağı” beklentisi yüksek. İngiltere Başbakanı Theresa May ise, isim vererek, Rusya’nın “Batı’ya karşı sahte habercilik” yaptığını söyledi. Hükümet, bunu önlemek amacıyla “Ulusal Güvenlik İletişim Birimi” (NSCU) kurulacağını açıkladı. Başbakan, geçen Kasım’da bu konuda şöyle demişti: “Rusya, iletişimi (enformasyon) silah olarak kullanmak istiyor. Devlet güdümündeki medya kurumları aracılığıyla, sahte haberler, fotoşoplu görsellerle Batı’da huzursuzluk yaratmak ve kurumlarımızın altını oymak istiyor. Rusya’ya çok basit bir mesajım var. Ne yaptığınızı biliyoruz. Ama başaramayacaksınız. Çünkü bizim demokrasilerimizin sağlamlığını, açık ve özgür toplumlarımızı, Batılı ülkeleri ittifak halinde bir arada tutan kararlılığımızı hafife alıyorsunuz.”