İlerlemek için tüm tarafların işbirliği şart!
Türkiye’de bilişim sektörünün gelişimi ve uluslararası rekabet gücünün artması için tüketici olunduğu kadar üretici konumunun da güçlenmesi gerekiyor. Bu doğrultuda sektörün kamu, özel sektör ve STK’lar ile birlikte çalışması büyük önem taşıyor. Dijital dönüşüm kavramının günlük hayatta gerek bireysel gerek kurumsal bazda tüm sektörlerde önemini artırdığı bu süreçte TÜBİSAD, “Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü” raporu ile tüm taraflara yönelik önemli bir rehber sunuyor.
Bilişim sektörünün gerek küresel gerekse Türkiye ekonomisi özelinde taşıdığı stratejik önemin detayları ile ele alındığı raporda, bu başlıkta farklı ülkelerin büyümesinde ve rekabet gücünün artışında oynadığı rol veriler, tablolar ve analizlerle anlatıldı. 2012 yılındaki raporun fikri takibi adına da önemli bir çalışma böylece hayata geçirildi.
Açılış konuşmasını yapan ve raporla ilgili detaylara değinen TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Kübra Erman Karaca, “Bu rapor, 2012’de ‘Atılım İçin Bilişim’ raporunun bir devamı oldu. Bu rapor sayesinde, arada geçen süreçte ele aldığımız önceliklerde ne konumda olduğumuzu gözlemleyebiliyoruz” dedi. Kamu, özel sektör ve üniversiteler tarafından bu raporun önemli bir kaynak olduğuna değinen Kübra Erman Karaca, geçen 5 yılda bilişim başlığının öneminde önemli mesafe kat edilmesine, e-devlet başlığında gelişimin önemine dikkat çekerken, eklemeden geçmedi: “Ama Türkiye’yi diğer ülkelerle kıyaslayınca, hak ettiğimiz yerin gerisindeyiz.”
Dijital dönüşümü bir bütün olarak yönetebilmeliyiz
BT kullanımının artmasına karşılık, güvenlik ve kapasitenin sınırlı kaldığına dikkat çeken TÜBİSAD Yönetim Kurulu Başkanı Karaca, Türkiye’nin bu başlıkta ‘ihracatçı’ konumda olduğuna da verilerle işaret etti. BT ile ülkelerin rekabet gücünün arttığını vurgulayan Kübra Erman Karaca, “Türkiye ve bazı Avrupa ülkelerinde pazar payında kayıp kendini gösterirken, Çin ve Hindistan ise öne çıkıyor” saptamasını yine verilerle paylaştı. Birçok başlıkta ‘eşitsizlik’ gerçeğine dikkat çeken Karaca, bunlara karşı önerilerini şöyle anlattı:
“Politika bazında önceliklerimiz netleşmeli. Dijital ekonomi stratejisi için tüm toplumu, tüm kamuyu ve tüm sektörleri kapsamalı, dijital dönüşümü yönetebilmeliyiz. İş dünyasında dönüşüm sağlanmalı. Yeni iş modellerine uyum, ürün ve hizmet sağlayıcı olmak da dönüşümün önemli bir parametresi. Raporumuzda dikkat çektiğimiz gibi, herkesin bu dönüşümü benimsemesi çok önemli. Bu yolda kamu, özel sektör ve STK’ların işbirliği ise kritik.”
Yol haritası çok yakında!
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü, yerli ve milli üretim adımlarını başlatmalarının önemine dikkat çekerek, “Yapmamız gereken; bakış açımızı değiştirmek, kendimize güvenmek. Reel sektör ile bilişimi buluşturacak, bunların eşgüdümünü sağlayacak çok daha fazla platforma ihtiyacımız var” dedi. Her alanda yerli ve milli üretim hamlesi ile az zamanda önemli mesafeler alındığına vurgu yapan Bakan Özlü, şöyle devam etti:
“Yerlileştirme adına ortak akıl oluşturuyoruz. Dijital Açılım Stratejisi çok önemli ve sektörün büyütülmesi, ekonomik açıdan çok değerli. Bu bizim için aynı zamanda milli güvenlik meselesi. Yerlilik oranı arttıkça, güvenlik de pekişecek. Ekonomi; güven ve istikrar ister. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı öncülüğünde kurulan “Sanayide Dijital Dönüşüm Platformu”nun çalışmaları devam ediyor. Platform, ülkemiz sanayinin dijital dönüşümü için her türlü politika ve stratejiyi oluşturmak için çalışmalar yürütüyor. Sanayide dijital yol haritamızı da yakında sizlerle paylaşacağız.”
Öncelikli dörtlü ve alt başlıkları…
Toplantıda, raporun yazarları Doç. Dr. Ümit İzmen, Doç. Dr. Yeşim Üçdoğruk, Doç. Dr. Yılmaz Kılıçaslan ile birlikte TÜBİSAD Yönetim Kurulu Danışmanları Devrim Sönmez ve Serdar Urçar sunum yaptı. “Türkiye’nin Dijital Ekonomiye Dönüşümü” raporu ile TÜBİSAD, öncelikle adımlar atılması gereken politikaları dört ana başlıkta değerlendiriyor:
- Bilişim sektörünün büyümesine ve dijitalleşmeye dönük öneriler
- Sektörde özel Ar-Ge harcamaları artırılmalı.
- Sektöründe patent başvuruları teşvik edilmeli.
- Bilişim uzmanlarının istihdamı teşvik edilmeli.
- Bilişim sektöründe girişimcilik ekosistemi geliştirilmeli.
- Bilişim sektöründe teknoloji ürün ve hizmet ihracatının artması hedeflenmeli.
- Teknolojide, yurtdışına bağımlılığı azaltacak, ürün/hizmet ikamesi modelleri öne çıkarılmalı.
- Kurumsal şirketlerin, yeni nesil girişimler ve çözümlerine erişim sağlayabildiği, böylece gelişimlerini hızlandırabildiği modeller üzerinde çalışılmalı.
- Bireylerin dijital ekonomiye uyumunu artırmaya dönük öneriler
- Dijital ekonomiye uyumlu insan kaynağı gelişimi hızlandırılmalı.
- Erken dönem eğitim sistemi; merak duygusunu, sorgulamayı ve algoritmik düşünceyi önceliklendirmeli.
- Kod yazma gibi teknoloji becerileri erken evre eğitim sistemine girmeli.
- Yerel dijital içerik üretimi, özel eğitim programları ve desteklerle teşvik edilmeli.
- e-Devlet hizmetlerinin kapsamı hızla genişletilmeli ve vatandaşlar tarafından kullanılması özellikle teşvik edilmeli.
- Yaşlı ve dezavantajlı grupların dijital dönüşümü hızlandırılmalı.
- Nitelikli, özellikle dijital yetkinlikleri yüksek kişileri ülkemize çekecek göçmen politikaları geliştirilmeli.
- Özel sektörün dijital dönüşümünü artırmaya dönük öneriler
- Sanayi, hizmetler ve tarım sektörlerinde dijital (bulut bilişim, Sanayi 4.0, nesnelerin interneti ve yapay zeka) altyapı yatırımları teşvik edilmeli.
- KOBİ’lerde BT kullanımının artırılması için önlemler alınmalı.
- e-Ticaret, mobil ticaret yatırımları artmalı.
- Bilgi güvenliği yatırımları artmalı.
- Bilişim alanında kadın istihdamı teşvik edilmeli.
- Yeni nesil iş modellerine yatırım yapabilecek ve yönetebilecek beşeri sermaye oluşumları hızlandırılmalı.
- Yeni nesil iş modellerine ve teknolojilerinde girişim yatırımları artmalı.
- Artan enerji ihtiyacına yönelik özel sektör yatırımları artmalı.
- Verilerin erişimi ve paylaşımı kolaylaştırılmalı.
- Kamu sektörünün düzenleyici ve pazarı geliştirici rolüne dönük öneriler
- İletişim altyapısının daha da güçlendirilmesi için telekom sektöründe yatırımlara devam edilmeli ve yatırımların sürdürebilirliği desteklenmeli.
- Talebin artırılmasının, genişbantın yaygınlaşmasının vazgeçilmez bir unsuru olmasından hareketle, mobil ve sabit genişbant penetrasyonunu artırmaya yönelik adımlar atılmalı.
- Bilgisayar ve internet kullanımının özellikle gençler, kadınlar, yaşlılar ve düşük eğitim seviyelerinde yaygınlaştırılması için önlemler alınmalı.
- İnternete erişim özgürlüğüne yönelik kısıtlamalar AB ile uyumlu hale getirilmeli.
- Siber güvenlik risklerine yönelik yerli yazılım ve teknoloji yatırımları teşvik edilmeli.
- Girişim sermayesi alanındaki finansal kaynak eksikliği, kamu kaynakları ile desteklenmeli.
- Özel sektör ve bireysel yatırımcıların yeni iş modellerine ve teknolojilerine yatırımları kolaylaştırılmalı.
- Girişim sermayesi alanındaki finansal kaynak eksikliği, kamu kaynakları ile desteklenmeli.
- Özel sektör ile rekabet eden kamu kurumlarının rekabete aykırı iş modelleri benimsemelerinin önüne geçilmeli.
- Kamu ve özel sektörün ortak veri kullanımı ve paylaşımı sağlanmalı.
- Bilişim teknolojileri üzerindeki vergi yükü düşürülmeli.
- Yerli yazılım ve yerli içerikle ilgili kısa ve uzun dönemli planlar yapılmalı.
