Dünyada internet sansürü
Sayılı gün çabuk geçer, Ali Akurgal beyin tabiri ile “Internet eleğimizin” kullanma zamanı yaklaşıyor. Bu yazımda, internet sansürü yöntemlerini ve diğer ülkelerin durumunu inceleyeceğiz.
Baseline Magazine dergisinin geçen seneki bir haberine göre dünyada Çin, Küba, İran, Kuzey Kore, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Tunus, Türkmenistan, Özbekistan ve Vietnam, interneti en sansürlü kullanan ülkeler. Bu ülkelerin hemen arkasından ise, Bahreyn, Belarus, Eritre, Malezya, Güney Kore, Sri Lanka, Birleşik Arap Emirlikleri, Tayland ve Türkiye geliyor. Almanya, Polonya ve Fransa’da arama motorlarında bazı kelimelerin aranmasına izin verilmiyor. Çoğu Avrupa ülkesinde örnek olarak Nazi yanlılarına ait siteler yasaklı durumda. Kuzey Kore’de nerede ise internete kimse bağlanamıyor. Sadece üst düzey devlet görevlilerine ve diplomatlara izin verilmiş durumda. Çin’de Skype, Facebook, Twitter gibi popüler uygulamalar bile engelli durumda.
Internette sansürün uygulanabilmesi için temelde 4 yöntem kullanılıyor: DNS bloklama, IP bloklama, URL kelime bloklama ve web içeriği kelime bloklama. Bunlardan ortalama Türk kullanıcısının en iyi bildiği yöntem DNS bloklaması. Basit olarak bilgisayarımızın internetteki sayfa isimlerini çözümlemesi için kullandığı DNS sunucularını, manuel olarak kısıtlama yapmayan DNS sunucuları ile değiştirerek kolaylıkla aşılabilen bu teknik, şimdiye kadar ülkemizde en çok tercih edilen yöntemdi. 22 Ağustos’tan sonra ise, IP ve kelime bloklama teknikleri de devreye gireceği için işimiz zor görünüyor. Üstelik tüm internet kullanımının zorunlu olarak loglanması gerekliliği, ortalama internet kullanıcısına yasal riskler de doğuracak.
Teknik olarak Proxy Server, VPN, yurtdışında sunucu kiralama gibi ücretli yöntemler ile 22 Ağustos’tan sonra sansürden kaçabilmek mümkün. Ancak bu gibi çözümler de bağlantıya getirdiği yavaşlık sebebi ile kullanıcıyı iyi bir deneyimden mahrum ediyor. Bakalım genç ve gözüpek girişimcilerimiz, Türk usülü Telex benzeri bir uygulamayı ne zaman geliştirecekler?
