Büyük Saray’da video show

Paris’in en ortalık yerinde, en görünen binalardan biri: Grand Palais. Büyük Saray. Ama kraliyetle ilgisi yok. 1900 yılında Paris’te açılan Dünya Fuarı için yapılmış bir sergi sarayı. Karşı kaldırımda daha ufak ikizi var: Küçük Saray. Adları gibi “saray” gibiler.
Bu “saraylar” bugüne kadar hep ağır başlı ve yüksek sanat sergilerine ev sahipliği yaptılar. Örneğin, “büyüğü”nde, 2009-2010 sonbahar-ilkbahar döneminde Paris’teki Türk Yılı etkinlikleri sırasında çok pırıltılı ve görkemli bir “Bizans’tan İstanbula” sergisi açılmıştı.
Buralardaki sergiler kitleye yönelik değil, seçkin aydın grubuna oldu hep.
Fransız Kültür Bakanlığı ve Müzeler Kurumu, kitlelere uygun (?), “daha alt düzeyde” bir sanat anlayışını yansıtan sergilerin de -şu ekonomik dar boğazlarda- iyi bir gelir kaynağı olacağını düşündüler. Ve Paris’in biraz daha kıyı köşe bir sergi binasında bir deneme sergisi açtılar: Bir video oyunları sergisi “MuséoGames.” Dört ayda 50 bin kişi ziyaret etti. Daha farklı tasarlanmış daha büyük bir serginin daha çok izleyici çekeceği böylece belli oldu. İşte Büyük Saray’da, en olmadık sergi açıldı: “Oyun Öyküsü” (Game Story).
Şu Fransızların içine düştüğü duruma bakar mısınız?
•Büyük Saray’da “banal” (!) bir tekno sergi açmak zorunda kalıyorlar – para uğruna.
•Serginin adı üstelik İngilizce. Nefret ettikleri ve asla konuşmamaya yeminli oldukları bir dilde. Fransızcanın başkentinde posterlerde ve sergi sarayının önündeki 10 metrelik dev panoda, içerdeki işi İngilizce anlatıyorlar. Vah vah!
Neyse, sergiye burun kıvırmaya hazır Fransız aydınlarının, “Ne de olsa bilişimden de sanat doğabilir – belki? Eh, bu da yaratıcı bir kültür endüstrisi sayılır- her halde?” şeklinde kaz çevirme cümleleri bolca duyuldu televizyon açık oturumlarında.
Yetkililerin, “Büyük Saray” gibi ulu bir sanat mekanında “böyle” bir sergiye nasıl izin verdiğini anlatan Fransız oyun yazılımcıları birliği (SELL) sözcüsü, “Her halde gezegenler uygun bir sıralama içine girdiler, yoksa bir on yıl daha beklerdik” diye yanıtladı gülerek.
10 Kasım’da açılan sergi 9 Ocak’ta kapanacak. Gelenlerin, oyunlara uzaktan bakmayıp, bizzat oynamaları da bekleniyor. Oysa sergilerde, müzelerde hiç bir şeye el sürülemez.
1970’lerden bu yana 70 oyun sergileniyor. İlk oyunların çıkmaya başladığı döneme ait dergiler, kitaplar, posterler ve her türlü yayın da sergide. 50-60 yaş grubuna nostaljik gelen oyunlar, 15-25 yaş grubu için arkeolojik. Hele, Fransızların 1982’de internet-öncesi internet girişimi olan Minitel! Fransızlar, Minitel’in başarısı sayesinde uzun süre internet kullanmaya gerek duymamıştı. 2009’da Fransa’da 10 milyon kişi hala Minitel abonesiydi.