2012’de iş zekâsı

2012 birçok şirket için “sinirli” bir yıl olacak!…

Ne mi demek istiyorum?
2011 küresel krizi birçok şirketi yaraladı ama yıkamadı. Bu tahribata rağmen büyük oyuncular 2011’i BT yatırımlarını yaparak tamamladılar, ama olası ekonomik belirsizlik beklentisi 2012 için de hâlâ çok yüksek; yani bu tür yatırım yapanlar, yatırımın karşılığını almak için daha agresif olacaklar. Yenisini yapmak yerine mevcut yatırımlardan alacakları verimi en fazlaya çekmek için daha çok uğraş verilecek. Bu açıdan bakınca, 2012’de, “iş zekâsı” uygulamalarının önemi eskisinden daha da fazla öne çıkacak.
“İş zekâsı” uygulamalarını kullanan kurumların CIO’ları ile yapılan görüşmelerde ortak kanı şöyle;
>> “İş zekâsı” yazılımları gittikçe daha karmaşık hale geliyor. Bu karmaşık yazılımların analiz sonucunu daha basit gösterip, sunacak yaklaşımlara ihtiyaç var. Analiz araçlarını üretenler bu ihtiyacın farkına son birkaç yılda vardılar ve günümüzde artık, bu araçların ileri seviyede, gelişmiş grafik görsel ara yüzleri de var. Bu özellik “iş zekâsı” yazılımlarının olmazsa olmazları arasında.
>>  Bir başka eğilim ise artık iş analizi araçlarının ofisten çıkıp, mobil uygulamalar şeklinde mobil cihazlar üzerinden kullanılabilmesi talepleri. Yıllardır satış yapanlar ve sahada çalışan teknisyenler mobil uygulamalara zaten hızla alıştı. Ancak iş zekâsı uygulamalarının kullanıcıları, özellikle de üst düzey karar vericiler, bu akımın dışındaydı. Mobil işletim sistemlerinin, platformlarının yaygınlaşması ve standartlaşmasıyla “mobil iş zekâsı” uygulamaları da konum bağımsız, her yerden ulaşılabilir bir endüstriyel standart olma yolunda ilerliyor. Yapılan bir ankete göre, kurumların mobil iş zekâsı uygulamalarına verdikleri önem 2010’da yüzde 10 iken, 2011’de yüzde 68’e fırladı. Gartner’a göre iş zekâsı işlevlerinin üçte biri mobil cihazlar ve uygulamalar üzerine kayacak. İş zekâsını en çok kullanan büyük oyuncuların yüzde 25’i, 2012’de, uygulamalarının yüzde 30’unu mobil ortama aktarmayı hedefliyor. eBay’ın PayPal üzerinden yapılan ödemelerinde, mobil cihaz’lar’ın kullanım oranı yüzde 500 arttı. IBM’e göre küresel çevrimiçi ticarette mobil cihazların kullanımı yüzde 6,6. Bu rakamlara bakınca iş analizinin mobile kayması kaçınılmaz.
>> “İş zekâsı” kullanmayan kurumlar rekabet etmekte çok zorlanıp, birkaç adım geriye düşecekler. Bu uygulamalar ürün geliştirme ve satış stratejilerinin belirlenmesinde, uygulanmasında ve ölçülmesinde önemli bir araç olacak. Özellikle 2012’nin belirsiz ekonomik koşullarında kaynakların etkin, yerinde, yeterli ve doğru kullanılması için iş zekâsı uygulamaları olmazsa olmaz.
>> “Büyük veri” gerçekliğinin getirdiği, yüksek hacimli, değişken içerikli verinin, “iş zekâsı” araçlarına doğru girdisini (hangi veri, ne miktarda, ne sıklıkta gibi…) sağlamak ve analiz etmek bir başka eğilim. Mükemmel analiz için mükemmel veri girişi gerekiyorsa, bu verinin temiz, ayıklanmış ve yapılandırılmış olması gerekiyor.
>> Eskiden beri var olagelen ama yenilenmiş paralel teknolojilerin bu büyüklükte veri ve analiz araçları ile çalışabilir olduğunun da gözden geçirilmesi gerekiyor. Bu anlamda “iş analizi” çözümlerinin paralel teknolojilerden faydalanmaksızın çözüm geliştirmesi beklenmiyor.
>> Agile ya da Türkçesiyle “kıvrak” uygulama geliştirme araçlarının daha da gelişmesi, yaygınlaşması, veri kalitesini iyileştirme yöntem ve araçlarının yayılması sayesinde “In Memory” veri analizi yenilikleri veri ambarı uygulamalarının krallığını ele geçirme yönünde ilerliyor. Mobil teknolojilerin, bu yeni uygulama geliştirme araçlarıyla birleşmesi, üstelik analizleri mobil olarak yapabilme veya sunabilme eğilimleri, kurumsal veri ambarlarını ikinci plana atabilir.
BT yöneticileri, daha karmaşık analiz ve zekâ uygulamalarını daha da “gerçek zamanlı” görmek isteyeceklerdir. Veri ambarları bu analizlere girdi sağlayacak temizlenmiş, birleştirilmiş bilgiyle doldurulup donatılmazsa önemlerini yitirebilirler. Çünkü bu analizler mobil cihazlardan da talep edilmeye başlandıkça, “analiz hazır” bilginin veri ambarından beslenmesi şart. 2012’deki bu endişeli bekleyiş içinde, daha fazla BT yatırımı yapılacaksa, 2011’in yükselen eğilimi olan “İş Analizi”ne yatırımların yönlenmesi, büyük veri kümelerini (BIG DATA) analiz eden teknolojilere, özellikle de “In Memory Analiz”e yönlenmesi beklenebilir.

cuneyt.goksu@vbt.com.tr