Gündelik beyin
Michael Holt’u tanıyor musunuz? “A Gifted Man” (Yetenekli Bir Adam) isimli TV dizisinin baş kahramanı olan Holt, bir süper-nöro-cerrah. Olağanüstü modern (ama bilim-kurgu değil) cihazlar kullanarak, ben alır gibi beyinden pıhtı alıp, inmeye mani oluyor; Tüm duvarı kaplayan MRI resimleri arasında, haptik bir arayüz ile elini kolunu sallayarak dolaşıyor ve toplu iğne başı kadar tümörleri avlıyor.
Bir yeniliğin artık popüler kültüre mal olduğunu belirlemenin en kolay yolu, o konuda ABD yapımı dizilerin çevrilmesidir. İşte, nörocerrahi (ya da nöroşirürji) avukatlık, cankurtaranlık, polislik ve travma doktorluğundan sonra dizilere konu olan meslekler arasında yerini almayı başardı.
Hangisi daha korkutucu böbrek nakli mi yoksa beyninizden küçük bir lezyonu aldırmak mı? TÜBİTAK’ın çevirip yayınladığı 1996 tarihli “Beyninize Bir Kez Hava Değmeye Görsün” adlı kitapta nörocerrahi riskli, dağınık ve çoğu kere sonucu hayal kırıklığı olan, yerleşik bir tıp pratiğinden ziyade el yordamıyla yapılan mistik işlemler gibi sunuluyordu. Aradan geçen 15 yıl ve onbinlerce MRI, PET ve fMRI deneyinden sonra bu alanın değiştiğini gözledik. Eskiden tanısı olmayan yüzlerce yeni hastalık ortaya çıktı. Üstelik bilişsel bilimler ile nöroloji elbirliği yaptı ve yalnız tedavi değil, daha sağlıklı bir beyine sahip olmanın, beyini daha iyi kullanmanın da yolları açıldı. “Mind Hacks,” “Mind Performance Hacks”, “Your Brain: The Missing Manual” gibi kitaplar Amazon çok satanlar listesinde. Örneğin Mind Hacks’in yazarı Tom Stafford’un “Control Your Dreams” (Rüyalarınızı Kontrol Edin) adlı yeni e-kitabında dilimizde “günebakan düşler” diye geçen “lucid dreams,” ele alınıyor. Uyumakta olduğumuzu fark edip, yönlendirebildiğimiz bu rüyaları yaratıcı düşünce ya da problem çözme aracı, endişe/depresyon giderme gibi farklı amaçlar için kullanmak mümkün. Alanın lider dergisi Scientific American Mind da yılsonu sayısını bu rüyalara ayırıp, istihare yatmanın yollarını açıkladı!
Detaylar için www.lucidity.com sitesini inceleyebilirsiniz.