Türkiye telekom sektörünün karnesi
BTK tarafından yayınlanan Türkiye Elektronik Haberleşme Sektörü Pazar Verileri Raporu, sektör ile ilgili çarpıcı rakamları ortaya koyuyor. 2011 yılı dördüncü üç aylık dönem sonu itibariyle Türkiye telekomünikasyon pazarında yaşanan gelişmeler özetleniyor.
Rapora göre, 5 Mart 2012 itibariyle elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren işletmeci sayısı 351. 2011 yılı birinci çeyrekte Türk Telekom ve mobil işletmecilerin toplam yatırım miktarı yaklaşık 746 milyon TL iken dördüncü çeyrekte 1,3 milyar TL’na ulaştı. Diğer işletmeciler tarafından 2011 yılı ilk çeyrekte yaklaşık 999 milyon TL, ikinci çeyrekte yaklaşık 145 milyon TL, üçüncü çeyrekte yaklaşık 161,9 milyon TL ve dördüncü çeyrekte ise yaklaşık 429,3 milyon TL yatırım gerçekleştirilirken, çeyrekler arasındaki rakam farklılıkları dikkat çekiyor.
Trafik mobilden mobile
2011’in 4.üncü çeyrekte toplam mobil trafik miktarı 38,48 milyar dakika olurken, sabit trafik miktarı ise 5,33 milyar dakika olarak gerçekleşti. Bir önceki üç aylık döneme göre mobil arama trafik miktarı yaklaşık yüzde 0,8 oranında, sabit arama trafik miktarı ise yaklaşık yüzde 3,7 oranında artmış. Trafiğin yüzde 82 gibi büyük bir kısmını mobilden mobile giden trafik oluşturuyor. 15,21 milyon sabit telefon abonesi bulunan Türkiye’de penetrasyon oranı yaklaşık yüzde 20,6 seviyelerine düştü. Bununla birlikte; Türkiye’de ortalama hanehalkı büyüklüğünün 3,97 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, sabit telefon hizmetleri pazarında Türkiye’nin önemli bir kesimine ulaşıldığını söylemek mümkün. 2011 yılı son çeyrekte sabitten arama gelirleri 1335 milyon TL oldu.
940 bin kullanıcı alternatifleri kullandı
Rapora göre, dördüncü çeyrekte yaklaşık 940 bin kullanıcı sabit telefon hizmetlerinde alternatif işletmecileri kullandı. Bu işletmecilerin üç aylık dönem için gelirleri 2011 ilk çeyrekte yaklaşık 94,5 milyon TL iken dördüncü çeyrekte yaklaşık 129,3 milyon TL olarak gerçekleşti. STH işletmecilerinin ilgili hizmetlerdeki gelir bakımından 2011 yılı dördüncü üç aylık dönemde söz konusu pazar payları yüzde 20. Diğer yandan, Türk Telekom’un ses trafiğinde bir önceki yıla göre azalma var. 2010 yılı dördüncü üç aylık dönemde yaklaşık 5,24 milyar dakika olan Türk Telekom’un ses trafiği, 2011 yılı son üç aylık döneminde yüzde 12,1 oranında azalarak 4,61 milyar dakika olarak gerçekleşti. 2011 yılının üçüncü çeyreği ile karşılaştırıldığında ise artış karşımıza çıkıyor, Türk Telekom trafiği yüzde 3,1 oranında artmış. Şehiriçi trafikte STH işletmecilerinin payı yüzde 7,78, Türk Telekom’un payı yüzde 92,22 olarak gerçekleşti. Şehirlerarası arama trafik miktarındaki STH işletmecilerinin pazar payı yüzde 14,66, mobile doğru çağrı trafiğinde STH işletmecilerinin payı yüzde 32,54, yurtdışına doğru çağrı başlatma trafiğinde STH işletmecilerinin payı yüzde 30,25. 5 Mart 2012 itibariyle sabitte taşınan numara sayısı 170 bine yaklaştı.
Genişbant abonesi 14 milyonu aştı
2003 yılında sadece 18 bin 604 genişbant internet abonesi bulunmaktayken, sekiz yılda yaklaşık 755 kat artışla 2011 yılı sonu itibariyle 14 milyonu aştı. Türkiye internet aboneliğinde 2011 yılının dördüncü çeyreğinde, bir önceki üç aylık döneme göre yüzde 6,9 artış gerçekleşti. Fiber, kablo ve özellikle mobil internet abonelerinin artmasıyla birlikte internet abone sayılarındaki genel artış eğilimi de devam etti. 2011 yılı son çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre yüzde 6,9’luk ortalama büyümeye karşılık ilk defa düşen xDSL abone sayısı 2011 yılı dördüncü çeyrek itibariyle 6,8 milyon oldu. ADSL teknolojisinin xDSL teknolojisindeki pazar payı ise yüzde 9,8 seviyelerinde. Türkiye’deki sabit genişbant internet abonelerinin yaklaşık yüzde 80’ni 8 Mbit/s hıza kadar olan bağlantıya sahip abonelik türünü tercih ediyor. Mobil bilgisayardan internet abonelerinin yüzde 68,3’ünün 100 Mb üzeri kullanımı bulunuyor. 2 Mbit/sn (dahil) ile 10 Mbit/sn arasındaki sabit genişbant aboneliğin AB ortalaması yüzde 58 iken bu oran Türkiye’de yüzde 82’ye çıkmaktadır. Buna karşılık 10 Mbit/sn üzeri aboneliğin AB ortalaması yüzde 29 iken Türkiye’de yüzde 8’e düşmektedir. Alternatif sabit genişbant işletmecilerinin pazar payı 2011 yılı dördüncü çeyrek itibariyle yüzde 9,1. Ama pazarda fiber ve kablo genişbantın da etkisi ile birlikte TTNET’in pazar payındaki gerileme devam ederek yüzde 80,9 seviyelerine indi.
3G’de Avrupa ortalamasını geçtik
Aralık 2011 itibariyle Türkiye’de toplam 65,3 milyon mobil abone bulunuyor. 3G abone sayısı 31,4 milyona ulaşmış durumda. 0-9 yaş nüfus hariç olmak üzere mobil penetrasyon oranı yüzde 100’ün üzerine çıktı. 2011 yılı dördüncü çeyreğinde mobil abonelerin yaklaşık yüzde 65’ini ön ödemeli aboneler oluşturmakta, son bir yıl içerisinde faturalı abonelerin oranı yüzde 30,9’dan yüzde 35,3’e çıktı. Avrupa’da mobil abonelerin yüzde 30,1’i 3G abonesi iken, 2009 yılı Temmuz ayından bu yana hizmet sunumuna başlanan Türkiye’de bu oran yaklaşık yüzde 48 seviyelerine ulaşarak AB ortalamasını geçmiştir. 2011 yılı dördüncü üç aylık dönemde taşınan numara sayısı bir önceki üç aylık döneme göre yüzde 1,9 oranında azalarak yaklaşık 3,4 milyon olarak gerçekleşmiştir. 5 Mart 2012 itibariyle toplam taşınan numara sayısı 40 milyonu geçti.
Veri gelirleri yükseliyor, SMS halen güçlü
2011 yılı dördüncü üç aylık dönem itibariyle abone sayısına göre Turkcell yüzde 52,87, Vodafone yüzde 27,59, Avea ise yüzde 19,54’lük paya sahip. 2011 yılı son çeyrekte trafikten alınan pazar payları bir önceki dönemle kıyaslandığında, Turkcell’in pazar payının yüzde 45,64’ten 45,07’ye düştüğü, Avea’nın pazar payının yüzde 23,15’ten 23,43’e ve Vodafone’un pazar payının ise yüzde 31,21’den 31,50’ye yükseldiği görülüyor.