Alıcının onayı olmadan mesaj yok!
İstenmeyen SMS’ler ve e-postalar ciddi bir problem haline geldi. 1 Aralık 2020 tarihi itibari ile uygulamaya girecek İleti Yönetim Sistemi (İYS) ile istenmeyen mesajlara son verilmesi hedefleniyor. İYS, hizmet sağlayıcıların arama, mesaj ve e-posta gibi farklı tipte ileti izinlerini saklayıp yönetilebilecek. İYS ile alıcılar verdikleri izinleri görüntüleyip kaldırabilecek, izinsiz gönderimleri şikâyet edebilecek. Kamunun ise ileti şikâyetlerini ve şikâyete konu izinlerin zaman damgasıyla kaydını tutması mümkün olacak. Tüm bu veriler, tek bir ulusal veri tabanında toplanacak ve Kişisel Verilerin Korunması ve kamunun denetleme görevini daha hızlı ve eksiksiz şekilde yerine getirmesine imkan verecek. İYS Sistemini değerlendiren Kakıcı & Şimşek Hukuk Bürosu kurucularından Avukat Elvan Kakıcı Şimşek, sistemin 6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik kapsamında olduğunu belirti. Buna göre, İYS ile hizmet sağlayıcılar tarafından alıcılara gönderilecek ticari iletilerin, yönetmelik ile belirlenen istisnalar dışında alıcının onayı olmadan gönderilemeyeceği belirtiliyor. İzin dâhilinde gönderilen iletilerde ise alıcılara ret imkânı sağlanması gerektiği ifade ediliyor. Mevcut durumda, kişilerin izni alındıktan sonra hangi firmalara izin verdiklerini takip edemedikleri gerçeğine dikkat çeken Av. Elvan Kakıcı Şimşek, “Kişi, ticari elektronik ileti izinlerini kaldırmak için kendilerine ticari elektronik iletiyle bildirilen ret imkânını her hizmet sağlayıcı için ayrı ayrı kullanmak zorunda kalıyor. Çoğu zaman bu ticari elektronik iletileri durdurmak için bir çözüme ulaşılamamakta ve taciz boyutunda süregelen iletilere maruz kalınmakta. Kişinin ret hakkını kullanabilmesinin kolay ve ulaşılabilir olması her hizmet sağlayıcı tarafından kişilere sağlanmalı” vurgusunu yaptı. Gerçek ve tüzel kişilerin ticari elektronik ileti gönderebilmeleri için İYS’ye kayıt olmaları zorunluluğunun getirildiğini hatırlatan Elvan Kakıcı Şimşek, şöyle devam etti:
Onayları İYS’ye yüklemek zorunlu
“İYS üzerinde alıcının yani tüketiciyi ya da meslekî veya diğer amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişinin de onayının alınması gerekmekte. Aksi takdirde, alıcılara ticari elektronik ileti gönderilemeyecek. İzin alımında esas olan yazılılık ilkesi olsa da, elektronik sistemin elverişliliği ve hayatın olağan akışı içerisinde her izin belgesinin depolanmasının güçlüğü dolayısıyla elektronik sistem üzerinden bu izinler yürütülmekte. Hizmet sağlayıcılar eskiden olduğu gibi yine kendileri onay alabilecekler. Ancak, aldıkları bu onayları kendi sistemlerinde tutmak yerine, tek ulusal veri tabanı olan İYS’ye 3 iş günü içerisinde yüklemek zorunda. Ticari ileti gönderilmesine verilen onayın ispat külfeti, kanun ve yönetmelikte belirtildiği üzere hizmet sağlayıcıya yüklenmiştir. Belirtilen süre içerisinde İYS’ye kaydedilmeyen onaylar ise geçersiz sayılacak. 30 Kasım 2020 tarihine kadar daha önceden alınan alıcı izinlerinin “Hizmet Sağlayıcı İşletmeler” tarafından İYS’ye aktarılması gerek. Aksi takdirde aktarılmayan bu onaylar geçerli olmayacak. İzini bulunmayan bir kişiye ileti gönderilmesi üzerine bu kişinin şikâyette bulunması halinde ise ilgili hizmet sağlayıcıdan kişinin izin alınıp alınmadığı veya bu kişinin ret hakkını kullanıp kullanmadığı ile ilgili bilgi alınması ve bilgiler değerlendirilerek idari yaptırım kararlarının verilmesi gerek. Vatandaşlar için önem arz eden bu sistemle mal ve hizmetlerini pazarlamak, işletmesini tanıtmak ya da kutlama ve temenni gibi içeriklerle tanınırlığını artırmak amacıyla promosyon, kampanya, indirim, hediye içerikli gönderdiği iletilerin onayını kolaylıkla tek bir ağ üzerinden onaylayıp reddedebilecek. Alınan veya dolaylı yoldan kullandırılan bir hizmete ilişkin yapılan teslimat, borç, fatura içerikli iletilerin gönderiminde ise onay aranmıyor. 1 Aralık 2020 tarihi itibariyle İYS, vatandaşlara ve kamuya açılacak. 16 Ocak 2021 tarihinden itibaren hizmet sağlayıcılar, İYS üzerinde onayı olmayan alıcılara, ticari elektronik iletilerini gönderemeyecek.”