Akıllı yaşam alanlarının en önemli halkası kentler

Toplu yaşam alanları olan kentler, akıllı yaşam alanları çözümlerine en çok ihtiyaç duyulan noktalar aslında. Nüfus yoğunluğunun  fazla oluşunun farklı sorunları beraberinde getirdiği kentlerde akıllı yaşam alanları sunmak artık çok kritik. Kaynak kıtlığı, altyapı yetersizliği, enerjinin verimli kullanımı trafik ve güvenlik sorunları gibi bir dizi problemi barındıran kentlerde, bütün dünyada da akıllı yaşam alanları oluşturulmaya çalışılıyor. Bu çıplak gerçekle, IBM, Siemens, GE gibi şirketler  Smart Cities/ Akıllı Şehir projeksiyonları ile teknolojinin olanaklarını birleştirerek farklı çözümler ortaya koyuyor. Bugüne kadar sadece altyapı için kullanılan teknoloji, kentlerde artık sürdürülebilirlik için sistemlerin yarattığı bilgiyi kullanarak, izlemeye, ölçümlemeye ve kaynakların sürekliliğine yönelik yönetim yapısının oluşturulması için devrede. Akıllı trafik ulaşım sistemlerinden, su ve atık su sistemlerine, akıllı bina teknolojilerinden, enerji iletimi ve dağıtımına, şehir güvenliği çözümlerinden, aydınlatmaya ve akıllı kent yönetim sistemlerine kadar uzanan farklı ve bütünsel çözümler sürdürülebilir ve yaşanabilir şehirler yaratabilmek için tasarlanıyor. Dünya şehirleri aslında çoktan geliştirilen projelerle sorunlara çözüm bulmaya başlamış durumda. Stocholm’de şehir trafik projesi ile şehirdeki trafik oranında yüzde 18, şehir içi karbon emiliminde ise yüzde14-18 oranında düşüş sağlanıyor. Bir milyon elektrik abonesinin olduğu Miami’de akıllı elektrik şebekesiyle yüzde 15 tasarruf sağlanıyor.
Sürdürülebilirlik ve akıllı yönetim önem  kazanıyor
Uzmanlar, yeni şehircilik anlayışının parçası olan akıllı şehir sistemlerini, araçlarla donatılmış, birbirine bağlı ve zeki hale getirilmiş yapılar olarak tanımlıyor. Şehirleşme düzeyleri artarken hem çevresel sürdürülebilirliğin hem de su ve enerji tedarikinin devam etmesinin sağlanması, bir yandan da bilgiye dayalı akıllı yönetim sistemlerinin oluşturulması gereği vurgulanıyor. Kentlerin akıllı yapılarla yönetilmesi için modernize edilen altyapılarla büyüme veya daralma dönemlerine uyum sağlayabilen daha akıllı şehirler ortaya çıkabilirken, sayısal hale getirilen hizmet şebekeleri ile elektrik ve su dağıtımının gerçek zamanlı olarak yönetilebilme olanağı sağlanabiliyor. Bu noktada önemli olanın ise sistemleri bütünleşik bir yapıda daha akıllı kılmak, noktasal yatırımları şehir vizyonu çerçevesinde büyük resimde ve bir yol haritası izleyerek dönüştürmek önem kazanıyor. Yönetimlerin, bu anlamda iletişim altyapısı, enerji planlaması, iletimi ile güvenlik alanlarında önemli çalışmalar yapmaları gerekiyor. Modern ulaşım sistemleri başta olmak üzere atık su arıtma, geri dönüşüm, çevre dostu aydınlatma altyapıları, akıllı şebekeler ve temiz enerjiden yeşil bina kavramına kadar pek çok çözümün planlı bir şekilde hayata geçirilmesi önem kazanıyor.

Enerji verimliliğinde akıllı şebekeler önem kazanacak
Yayınlanan raporlara göre, yetersiz şebekeler nedeniyle kaybedilen elektrik enerjisi tüm dünyada yüzde 40 ile 70 arasında. Bu nedenle ABD, Danimarka, Avustralya ve İtalya’da bulunan kamu hizmeti kuruluşları, enerji sisteminin gerçek zamanlı olarak izlenmesi için sayısal şebekeler kuruyor. ABD’de de sürdürülebilir şehircilik anlayışının bir yansıması olarak enerji verimliliği ve iklim değişikliği sorunlarına yönelik olan Energy Smart Miami projesi kapsamında, Florida’da Miami şehrindeki bir milyon kişiye daha verimli ve emisyonları azaltacak şekilde elektrik sağlamak için akıllı sayaçlar ve otomatik enerji yönetim sistemleri gibi akıllı şebeke teknolojileri kullanılıyor. En son tahminler enerji talebinin yıllık olarak yüzde beş ile yüzde altı dolayında artacağını ve Türkiye’deki enerji üreticilerinin her yıl tüm ülke için ilave olarak 4 bin MW elektrik üretim kapasitesi eklemek ve dağıtmak zorunda kalacağını gösteriyor. Türkiye’de de artık gelişmiş batılı ekonomilere benzer şekilde elektriğin yüzde 70’ten fazlası şehirlerde tüketiliyor. Otomasyon ve bilişim teknolojilerini mevcut elektrik altyapısı ile bir araya getiren akıllı şebekeler, verimlilik ekseninde enerji iletim sistemi yaratırken yenilenebilir enerji kaynaklarının da şehirlerde elektrik sistemi ile bütünleşmesini sağlayan önemli bir araç olarak karşımıza çıkıyor.

Kentler, iletişim ağları ile farklılaşıyor
Yeni şehircilik anlayışının bir parçası olan kentli ile etkileşimli yapılar, geleceğin kentlerinde şehirlerin belkemiğini oluşturacak yaygın iletişim ile sağlanacak. Uzmanlara göre birbirlerine güçlü iletişim altyapıları ile bağlı olacak yerleşim birimlerinde etkileşim artarken, pek çok çalışma da bir puzzle parçası gibi kurgulanabilecek.

Akıllı bir şehrin altı temel özelliği

Akıllı ekonomi: Yenilikçilik, girişimcilik, ekonomik imaj ve ticari markalaşma, üretkenlik/verimlilik, iş piyasalarının esnekliği, uluslararası ortamlarda yer edinme nitelikleri ve dönüşme kapasitesi.
Akıllı hareketlilik: Yerel, ulusal ve uluslararası erişilebilirlik ve kullanılabilir bilişim altyapısı nitelikleri ve sürdürülebilir-yenilikçi-güvenli ulaşım sistemleri.
Akıllı çevre: Çekici doğal koşullar, çevresel koruma yaklaşımı ve doğal kaynakların sürdürülebilir yönetimi.
Akıllı insan: Sosyal ve etnik çeşitlilik bakımından zengin bir toplum yapısı içinde bulunan, bilgi bakımından yeterlik düzeyi gelişmiş, hayat boyu öğrenmeye eğilimli, esnek, yaratıcı, kozmopolit/açık görüşlü ve kamusal yaşama katılım sağlayan insan.
Akıllı yaşam: Turistik ve kültürel aktiviteler bakımından zengin, sağlık ve eğitim donatılarına erişim sağlayan, yeşil ve akıllı tasarım bakımından kaliteli konut niteliğine sahip, bireysel güvenlik ve sosyal uyum sistemleri.
Akıllı yönetim: Karar-verme sürecine katılım sağlayan, şeffaf yönetim anlayışında politika stratejiler ve perspektifler gibi nitelikleri ifade etmektedir.

Dünya şehirlerinde enerji verimliliği  projeleri

Avrupa’dan Asya’ya ve Kuzey Amerika’ya kadar, dünyanın her yerindeki şehirlerin hem artan enerji talebini karşılama, hem de akıllı şebeke teknolojilerini kullanarak küresel ısınmaya karşı da çözüm sunmaya çalışıyor. ABD’de, Energy Smart Miami projesi kapsamında, enerji verimliliği ve iklim değişikliği sorunlarına ve emisyonları azaltmaya yönelik olarak akıllı sayaçlar ve otomatik enerji yönetim sistemleri gibi akıllı şebeke teknolojileri kullanılıyor. Florida eyaletindeki tüketicilere yaklaşık 4,5 milyon sayaç kullanıma sunulmuş durumda. İsveç’in Gothenburg şehrinde, evlere monte edilen 90 bin akıllı sayaç ile  tüketicilerin daha akıllıca enerji tercihleri yapmalarını ve enerji tüketimini, giderleri ve karbon emisyonlarını azaltmaları sağlanıyor.