E-uygulama yükümlülüğü herkesi kapsayacak
Pandemi dönemiyle artan çok kanallı yapıların merkezden yönetimi, satış süreçlerinde verimlilik ve dijitalleşmeye yönelik ihtiyaçlara yanıt verecek çözümler İdea Teknoloji’nin önceliği.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) vergilendirmeye yönelik e-dönüşümle ilgili regülasyonları hayata geçirmeye devam ediyor. Bundan sonra büyük firmalar yanında küçük firmalar da adım adım sisteme dahil olacak ve e-Dönüşüm kapsamına giren firma sayısı sürekli artacak. 2021 takviminde daha çok bunlarla ilgili düzenlemeler yer alıyor. Son tebliği, yani 509 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde değişiklik yapılmasına dair Tebliğ de 9 Şubat’ta yürürlüğe girdi. Tebliğ e-Fatura uygulamasına zorunlu geçişin kapsamını genişletiyor. İdea Teknoloji Çözümleri Genel Müdürü Emre İyibilir’in belirttiği gibi, e-Dönüşüm takvimi pandemi sürecinden etkilenmedi, herhangi bir erteleme yaşanmadı. “2020 yılı, kapsamların genişletileceği bir yıl olarak planlanmıştı, öyle de oldu. Brüt satış hasılatı 5 milyon TL ve üzeri olan mükelleflere 1 Temmuz 2020’den itibaren e-Fatura ve e-Arşiv Fatura uygulamasına geçme zorunluluğu planlandığı gibi uygulandı” örneğini veren Emre İyibilir, 2020 Temmuz’unda e-İrsaliye’ye geçiş zorunluluğunun da bir erteleme olmadan başladığını hatırlattı. 12 Mart 2021’de açıklanan ekonomik reform paketi kapsamında, dijitalleşmenin getirdiği hızdan faydalanarak, mükelleflerin uzun süreye yayılan denetimlerden kaynaklanan sıkıntılarının çözülmesi, elektronik tebligat, elektronik inceleme, elektronik tutanak ve elektronik raporu içeren Dijital Vergi Denetimi Sisteminin geliştirilerek, vergi inceleme sürelerinin kısaltılması planlanıyor. Emre İyibilir, gelinen nokta ve sürecin devamına dair sorularımızı yanıtladı:
Sektörde ‘GİB izinli entegratörler’ arasında nasıl bir değerlendirme yapılıyor?
Fatura, defter, irsaliye gibi belgeler vergiyi doğuran işlemlerin belgelenmesi açısından önemli. Bu nedenle, kanunlarla tanımlanan bu belgelerin belirtilen türde ve biçimde düzenlenmesi ve saklanması gerek. GİB tarafından yayınlanan e-belgelerin oluşturulmasına ilişkin mevzuatta, düzenleme usul ve esasları yanında teknik kılavuzları da kapsayan birçok doküman yer almakta. Özel entegratörler 2013’ten bu yana mükelleflerin e-belgelerinin oluşturulmasına ve saklanmasına aracılık etmekte. Faaliyetine başlamadan önce özel entegratörün GİB’den lisans alması esas. Özel entegratör lisans alma sürecinde birçok testten geçirilmekte, İSO sertifikaları talep edilmekte ve e-belge akışının veri kaybı olmadan kesintisiz sürdürülebildiğinin bilgi işlem sistem raporu ile gösterilmesi istenmekte. Buna karşılık, lisans alan özel entegratörlerin gerekli teknik istekleri sürekli karşılayıp karşılamadıkları bugüne kadar GİB yetkilileri tarafından yerinde denetlenmemişti. Kasım 2019’ da yayınlanan “e-Belge Özel Entegratörleri Bilgi Sistemleri Denetimi” düzenlemesi ile özel entegratörlerin bilgi işlem sistemlerinin, bankacılık bilgi işlem sistemlerinde kullanılan COBIT standartlarına paralel standartlarda, yine bankacılık bilgi işlem sistemlerini denetlemeye Sermaye Piyasası Kurumu (SPK) tarafından yetkilendirilmiş bağımsız denetim kuruluşlarınca denetlenmesi koşulu getirildi. Düzenlemede, denetim sonucunun olumsuz olması halinde özel entegratörün faaliyetinin durdurulacağı belirtiliyor. Böylelikle gerekli altyapı yatırımı yapmadan özel entegratör olarak faaliyet gösteren kuruluşların lisansları iptal edilecek. Özel entegratörler arasında rekabet eşitliği sağlanacak ve mükelleflere, e-belgelerini vergisel sorun yaratmayacak şekilde oluşturma imkanı getirilmiş olacak. Şirketimiz ise 2020 sonu itibarıyla e-Belge Özel Entegratörleri Bilgi Sistemleri Denetimi’nden yüksek başarı ile geçti.
Ar-Ge başlığında üzerinde çalıştığınız konular hakkında bilgi verir misiniz?
2014’te Ar-Merkezi olan şirketimiz, 24 adet TÜBİTAK projesinde yer aldı ve bunları başarı ile tamamladı. Bu projelere ait çıktılar arasında 121 ulusal ve uluslararası akademik yayın, 3 tescilli patentimiz bulunuyor. Ar-Ge projelerimizi, müşterilerimizin gelecekteki ihtiyaçlarını karşılayacak çözümleri geliştirme hedefiyle tanımlıyoruz. Her Ar-Ge projesinde alanında uzman akademisyenlerden danışmanlık alarak ilerliyoruz. Amacımız; en son araştırma çıktılarını sahaya uygulamak, müşterilerimize çözüm olarak götürmek. Fintek alanında, GİB uygulamaları dışında, şirketlerin elektronik finansal belgelerini resmileşmeden önce inceleyen e-denetim araçları Ar-Ge konularımız arasında. e-Belgelerden yola çıkarak makine öğrenmesi, doğal dil işleme ve derin öğrenme gibi yapay zeka teknolojileri kullanılarak finansal analiz, değerlendirme ve karar verme desteği sağlayan katma değerli çözümler geliştirmeye odaklanıyoruz. Satış-dağıtım uygulamaları tarafında saha planlama ve rota optimizasyon çözümleri, bilgisayarla görü alanlarında nesne tanıma, nesne sınıflandırma gibi problemler ve bunlara modern derin öğrenme tabanlı çözümler geliştirme projelerimiz var.
VisionPlus Fintek Çözümleri’ni hangi açılardan geliştirmek gündeminizde?
VisionPlus FinTek Çözümleri alanında Türkiye’nin ve dünyanın önde gelen firmalarına kapsamlı çözüm sunuyoruz. Çözümün kapsamında e-Belge uygulamalarına geçiş sürecini kurgulama ve süreçte zaman içerisinde oluşacak değişiklikleri uygulamaya aktarma hizmetleri var. Çözüm kapsamındaki diğer önemli bileşen e-Belge alanındaki danışmanlık rolümüz. Vergi konusunda uzman ekibimiz var. Vergi, muhasebe, danışmanlık ve bilgi teknolojileri başlıklarını buluşturuyoruz. Odağımız e-belgelere dayalı finansal analiz, değerlendirme ve karar verme desteği sağlayan katma değerli çözümler üretmek. VerDE çözümümüz bunlardan biri. VisionPlus VerDE’yi 2017’de Dijital e-Defter Denetim aracı olarak kullanıma sunduk. Finalize ise katma değerli bir diğer çözümümüz. Satış-dağıtım alanındaki müşterilerimize, fintek alanındaki deneyimimizle katma değer yarattığımız bir ürün. Ana firmalara bağlı bayilerin finansal risk analizini yaparak, bayinin kar/zarar yapısı ve ticari performansıyla ilgili güncel bilgi sunabiliyor, bayi yönetiminin en üst seviyede yapılmasını sağlıyor. VerDE ve Finalize gibi çözümlerimize yenilerini eklemek üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Düzenlemelerde ne gibi yeni adımları bekliyorsunuz?
Türkiye, son on yılda vergileme işlemlerine ve vergi denetlenmesine yönelik uygulamalarda hızlı bir dijitalleşme yaşadı. GİB, kayıt dışı ekonomiyi ortadan kaldırmak amacıyla ticari faaliyetlerin, ürün ve hizmet dolaşımının her aşamasını izleyebilecek sistemleri adım adım hayata geçirdi. Bundan sonra e-uygulama yükümlülüğünün genişletilmesi sürecine tanık olacak ve uygulamanın herkesi kapsaması noktasına geleceğiz. Türkiye’de e-belge akışı ya GİB üzerinden yapılıyor ya da düzenlenen belgeler GİB’e dijital ortamda raporlanıyor. 2021 başından itibaren, oluşturulan e-Defterler de GİB sistemlerine yükleniyor. GİB elindeki verilerle, vergi gelirlerinde kayıp ve kaçağı azaltacak otomatik elektronik ön denetimler yapabilecek. Hatta dünyada e-denetimde popüler olan, daha vergi kaybı olmadan müdahale etmeye imkan sağlayan eş zamanlı denetim (real time monitoring) yapabilecek. Ek olarak, yayınlanan taslak tebliğde görüldüğü gibi, GİB faturalarda her mal ve hizmet kalemi için standart kod kullanımını hedefliyor. Yakın gelecekte bu uygulamayı da hayata geçirdiğinde fiyat istikrarı, transfer fiyatlandırması gibi yönetilmesi ve izlenmesi zor problemleri yakından izleyip müdahale edebilecek.
Kurumsal öncelikleriniz ve stratejiniz neler?
Bugün Türkiye’de 350 bine yakın firma e-Fatura uygulaması kullanıyor. GİB geçen yıl e-İrsaliye ile ürün hareketlerini de kontrol altına aldı. Bu gelişmelerin en önemli sonuçlarından biri şu: Rekabet koşulları eşitlendi, standardizasyon geldi, gerçek verinin ortaya konması sağlandı. Bu uygulamalar neredeyse online, artık her günün sonunda muhasebe verilerinizle gerçek satış verilerinizin birbirini tutması gerekiyor. Bu durum bir taraftan mükelleflerin sorumluluklarını genişletiyor, diğer taraftan yeni fırsatlar doğuruyor. Vergilendirmeye yönelik uygulamaları, satış-dağıtım sürecinin yakından izlenmesi ve yönetim kararları için kullanma imkanı ortaya çıkıyor. Bunun yeni bir paradigma oluşturduğunu söyleyebiliriz. e-Fatura’dan başlayıp, e-Deftere, e-Arşiv Fatura ve e-İrsaliyeye uzanan GİB onaylı uygulamaların her aşamasındaki birikimimizle, müşterilerimizin saha operasyonlarının e-belgelendirme süreçleriyle entegrasyonunu sağlayacak altyapı, know-how ve deneyimi sunuyoruz. Çözümlerimiz, satış-dağıtım sürecinin yakından izlenmesine, yönetilmesine ve finansal verilerin yönetim kararları için kullanılmasına imkan veriyor. Pandemi dönemiyle birlikte firmalar, dijital iletişim kanallarına ve çözümlerine daha çok ilgi göstermeye başladılar. Biz de, firmaların pandemi dönemiyle artan çok kanallı yapıların merkezden yönetimi, satış süreçlerinde verimlilik ve dijitalleşmeye yönelik ihtiyaçlarına yanıt verecek çözümlere öncelik veriyoruz. Geliştirdiğimiz saha satış otomasyonu uygulaması VisionNext Sales satış dağıtım ağının, uçtan uca, merkezi olarak tek bir uygulama üzerinden yönetilmesini sağlıyor ve operasyonların yönetim maliyetini minimize ediyor. GeldiBil çözümümüz ise firmalara, herhangi bir aracıya ihtiyaç duymadan, mobil uygulama üzerinden, çevrimiçi olarak, ürünlerini satış noktalarına doğrudan tanıtma ve satış yapma imkanı veriyor. Satış noktaları, akıllı telefonlarına indirdikleri Geldibil uygulaması üzerinden doğrudan firmaya sipariş verip takiplerini yapabiliyor. Böylece sipariş almak, stok bilgisi güncellemek gibi işlemler için satış noktalarının ziyaret edilmesine gerek kalmıyor. Bu çözümümüz, ilk olarak Güney Koreli tütün şirketi KT&G’nin süreçlerinde kullanılmaya başlandı. Önceliğimiz, çözümlerimizi yüz yüze ilişkilere dayalı süreçlerin yerini giderek dijital platformlarda süregiden ilişkilere bırakacağı bir dünya için keskinleştirmek.
