Türk bilişim sektörü büyüme hızını yitirmiyor

Türk bilişim sektörünün tek kapsamlı çalışması olan, İnterpromedya Pazarlama Hizmetleri ve Araştırma Grubu’nun hazırladığı ‘İlk 500 Bilişim Şirketi Araştırması’, sektörün 2012 yılı verilerini ortaya koyuyor. Buna göre, Türkiye bilişim pazarının büyüklüğü 2012 yılı sonu itibariyle 55.9 milyar TL’ye ulaştı.

Bu çerçevede bilgi teknolojileri pazarı yüzde 16, iletişim teknolojileri pazarı ise yüzde 12 büyüme sergiledi. 2013 yılında ise yüzde 10 büyüme ile 61.7 milyar TL büyüklüğe ulaşılması öngörülüyor. Ama bu büyüme tahminlerini, 2013 yılının son çeyreğinde tekrar ele almak gerektiğine de dikkat çekiliyor. Çünkü yüzde 10’luk beklenti, söz konusu dönemdeki verilerle artış sergileme potansiyeli taşıyor.

Türkiye’nin bilişim alanındaki tek kapsamlı araştırması ‘İlk 500 Bilişim Şirketi Araştırması’, sektörün bütününü ve yol haritasını, artıları, eksileri ve potansiyelini de ortaya koyuyor. İnterpromedya Pazarlama Hizmetleri ve Araştırma Grubu’nun detaylı çalışmasına göre, Türkiye bilişim pazarının büyüklüğü 2012 yılı sonu itibariyle 55.9 milyar TL. 2012 yılında Türkiye bilişim pazarında, ürün ve hizmet gruplarının dağılımına bakıldığında ise yine ilk sırada yer alan telekom hizmetlerinin payı yüzde 57, BT donanımı ve telekom donanımı pazarlarının payı yüzde 27, yazılım ve BT hizmetleri pazarının payı ise yüzde 16 seviyesinde. Aynı dönemde bilgi teknolojileri pazarında büyüme bir önceki yıla kıyasla yüzde 16, iletişim teknolojileri pazarında büyüme ise yüzde 12 olarak gerçekleşti.

Mobilde ‘veri’ fırtınası
Araştırmanın da gösterdiği gibi, büyümenin itici gücü iletişim. Ancak bu başlıkta sabit telefon gelirlerinde yatay bir seyir, mobil ses gelirlerinde kademeli hareketlilik görülürken, öne çıkan başlık ise mobil veri kullanımı. Araştırmaya göre, 2012 yılında sabit telefon gelirlerinde önemli bir değişiklik yok. Sabit telefon abone sayısı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) 2012 yılı son çeyrek raporuna göre 13.8 milyon seviyesinde ve bu sayıda geçen yıla kıyasla bir gerileme kendini gösteriyor. Alternatif operatörlerin gelirlerinde ise artış var. Mobil telefon hizmetleri ise, sektörde etkisini gün geçtikçe artıran rekabet ışığında, mevcut durumunu koruyor. BTK verilerine göre, mobil telefon abone sayısı 67.7 milyon kişi. Mobil ses gelirleri ise operatör gelirlerinin yaklaşık yüzde 68’ini oluşturuyor ve bu tabloda, belirttiğimiz gibi, veri ve katma değerli servis gelirlerinin artması bekleniyor. İnterpromedya Araştırma Hizmetlerinden (i-Research) Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Özlem Unan, bu tablo ışığında mobil pazarda hızlı bir büyüme beklentisine işaret ediyor. Pazarda mobil cihazlar ön planda. Buna paralel, mobil internet kullanımı da hızlı büyüyor.

Artan veriyi depolama önceliği hakim
Araştırma, donanım gelirlerinde büyümeyi ortaya koyuyor. Buna göre, 2012 yılında özellikle BT donanımı gelirleri yüzde 22, telekom donanımı gelirleri ise yüzde 23 büyüme sergiledi. Bu büyümede aslan payı ise taşınabilir bilgisayar, tablet ve akıllı telefonlarda. Mobilite rüzgarı, mobil cihazlardan, özellikle de akıllı telefonlardan internet kullanımının artmasını da beraberinde getirdi. BTK raporu da bu tabloyu gözler önüne seriyor. Dördüncü çeyrek raporundaki verilere göre, Türkiye’de 10.2 milyon mobil internet kullanıcısı var. Bu da geçen yıla kıyasla yüzde 109 oranında bir büyümeyi ortaya koyuyor.

Yazılım ‘hizmetine’ alışacağız
Araştırmaya göre, 2012 yıl sonu itibariyle yazılım pazarı 3.7 milyar TL değere ulaştı. Ancak hizmet pazarındaki büyüme aynı hızda değil. Buna göre, 2011 yılına kıyasla yüzde 7 büyüyen pazarın toplam BT pazarı içindeki payı yüzde 27. Bu yapıda hizmet pazarı içinde yer alan veri merkezi ve bulut hizmetlerinde büyüme hızı yavaş. Bu da hızla artan veri merkezlerinin kapasitelerini doldurmalarının biraz zaman alacağını gösteriyor. Veri yoğunluğu itibariyle veri merkezi yatırımlarında öne çıkması beklenen finans sektörü ise kendi veri merkezi yatırımlarını yaparak, bu başlıkta dış kaynak kullanımına mesafeli davranıyor. Bunda sektörü bağlayan regülasyonların da payı var. Uygulama kiralama hizmetlerinin ise, araştırmaya göre, 2014 yılı ve sonrasında artması öngörülüyor. 2012 yılında büyüme eğilimini devam ettiren çağrı merkezi hizmetleri ise kamu desteğini arkasına almış gözüküyor. Çünkü özellikle devlet tarafından sunulan teşviklerle Marmara Bölgesi dışında çağrı merkezleri açılmaya devam ediyor.

KOBİ odaklılığı artacak

İlk 500 Bilişim Şirketi Araştırması’na göre, Türkiye bilişim pazarının 2012 yılı sonunda büyüklüğü 55.9 milyar TL oldu. Özlem Unan, 2013 yılında ise yüzde 10 büyüme ile 61.7 milyar TL büyüklüğe ulaşılmasını öngördüklerini söylüyor. Bu başlıkta 2013 yılında BT pazarının 19.5 milyar TL, iletişim teknolojileri pazarının ise 42.2 milyar TL olacağı tahmin ediliyor. Unan’a göre, bu büyüme tahminlerini 2013 yılının son çeyreğinde tekrar gözden geçirmek gerek. Yılın son çeyreği itibariyle, 2013 yılı büyüme tahmini olan yüzde 10, elde edilecek veriler ışığında artabilir. Unan, 2013 yılı beklentilerini şöyle detaylandırıyor:
“Kamu, finans, telekom ve bunu takip etmesini beklediğimiz enerji sektörüne ek olarak, daha fazla KOBİ’lere odaklanıldığını görebiliriz. BT hizmetleri sunan şirketler biraz daha orta ölçekli şirketlere kaymaya başladı. Çünkü ERP, iş analitiği, doküman yönetimi gibi kurumsal yapılar ve uygulamaların pazarını geliştirmek için KOBİ’lere yönelmek artık bir gereklilik. 2012 yılında veri depolama çok hızlı büyüdü, çünkü veri hızla artıyor. Ama artık veriyi analiz etmek önem kazanıyor. Bu paralelde iş analitiğinin öne çıkacağını, ayrıca barındırma ve sanallaştırmanın yine popüler olacağını söyleyebiliriz. 2013 yılında ayrıca çağrı merkezleri, ERP, mobil cihazlar ve mobil uygulamalar da büyüyecek.”

TÜRKİYE BİLİŞİM PAZARI (BİN TL)*
2011    2012    2013*    2011/2012    2012/2013
BT Donanımı    6.667.109    8.129.394    9.800.000    21,9    20,6
Yazılım    3.132.270    3.697.866    4.200.000    18,1    13,6
Hizmet    4.185.929    4.481.209    4.900.000    7,1    9,3
T. Malzemeleri    490.928    524.548    590.000    6,8    12,5
Bilgi Teknolojileri    14.476.236    16.833.017    19.490.000    16,3    15,8
Telekom Donanımı    5.686.074    7.018.252    8.200.000    23,4    16,8
Taşıyıcı Hizmetler    29.071.385    32.040.125    34.000.000    10,2    6,1
İletişim Teknolojileri    34.757.459    39.058.377    42.200.000    12,4    8,0
TOPLAM    49.233.695    55.891.394    61.690.000    13,5    10,4

*İnterpromedya Pazarlama Hizmetleri ve Araştırma Grubu tahminidir.