Adayı dubaya takacaklar
Maldivler, küresel ısınmadan en çabuk etkilenecek bölge. Deniz seviyesi yükselince, oradaki bin 200 ada ilk batacak yerler. Denizden 1.5-2 metre yüksekte yaşarsan ve o deniz kabarırsa, 300 bin kişiye yaşayacak yer kalmaz.
Bu olasılığı ciddiye alan Maldiv hükümeti, “yüzen adalar” yaptırmaya karar verdi. Adanın yüzeri nasıl olacak? Ada, malumunuz, yere çakılı durur. Etrafı denizdir. Maldiv tipi ada, dubalar üzerinde duracak.
Bu, bir bilim kurgu senaryosu değil. Hükümet, Hollandalı “Dutch Docklands/Dutch Watervalley” adlı şirketle anlaşma imzaladı bu iş için. Yapılacak yeni “ada”larda kongre merkezi ve golf sahaları bile olacak.
Hollanda’nın büyük bölümü, deniz seviyesinden aşağıda yaşadığı için orasının mimar ve mühendisleri yüzyıllar boyunca bu işi daha iyi nasıl yaparız diye uğraşmışlar. Şimdi, denizden toprak kazanma konusunda ustalar.
Mimar Koen Olthuis, adını “Kale” (Citadel) koyduğu 60 lüks evden oluşan böyle bir yüzer-sitenin fikir babası. Ayrıca “Yeni Su” (Het Nieuwe Water) adlı bir başka site daha tasarladı. Uzunluğu 2.5 kilometre, eni 500 metrelik bir sulak alanda yapımına başlandı. Eğer su seviyesi yükselirse, binalar da aynen yükselecek. Su altında kalma durumu olmayacak. Su üstünde kalacak sürekli. (Mimari, sel tanımını değiştirebilir?).
Elbette bu binalar işte şu kadar yeşil, bu kadar ekolojik falan- Örneğin, “kara”daki eski yapılara göre dörtte bir daha az yakıt kullanılacak ısıtma için. Soğutma, alttaki sudan sağlanacak. Sürekli suyla temas nedeniyle paslanma ve neme karşılık, binaların dışı alüminyumdan yapılacak.
İşte bu mimari yenilikçiliği Olthuis, Maldivlere taşımaya hazırlanıyor. Maldiv hükümeti, yüzer adalarla da yetinmeyecek. Başka yerlerde toprak satın alacak. Sri Lanka ve Hindistan’da yer arıyorlar. Oralar iklim, yemek kültürü, sosyal yaşam bakımından Maldivlere yakın. Avustralya da olabilir. Ne de olsa muazzam bir kıta ve hala bomboş.
Küresel ısınma konusu ciddi bir ekonomik kabus. Amerikan “Pew” araştırma kurumunun çevre konularına odaklanan birimince yayınlanan rapor diyor ki: “2050 yılına kadar bu sorundan ötürü dünya çapında karşılaşılacak tarım, gayrimenkul ve sigorta zararı 2.4 trilyon ile 24 trilyon dolar arasında olacaktır.”
“Journal of Science” bilim dergisinde yeni yayınlanan bir araştırmaya göre de dünyanın içlerinden su ve toprak yüzeyine doğru metan gazı salımı artmaya başlamış. Daha önce ölçülmeyen bu gaz salımına bir de bakmışlar ki yılda 8 milyon tonu buluyor! Metan, sera gazı yaratmada karbondioksitten 20 kat daha zararlı oysa.
