Aydınlatırken aydınlatmak
Belki dilimizin yetersizliği, belki de zenginliği. Aydınlatırken = önümüzü görmemiz için bize ışık sağlarken; aydınlatmak = bize bilgi (iletişim) sağlamak. Işık kaynağı olarak kullandığımız aydınlatma gereçleri üzerinden iletişim kurmaktan söz ediyorum. Konu, Almanya’da araştırılıyor. Nedeni de BTK’nın çok yerinde tanımlamasıyla “kıt kaynak” olan iletişim için kullanılan havadaki frekans bandının yetersiz kalması.
Daha şimdiden, taşınabilir bilgi uç birimleri (xPad) ve özellikli cep telefonları öyle bir veri akışı yaratmaya başladı ki, bu işe ayrılmış frekans bandı (örneğin NewYork’ta) yetersiz kalmaya başladı. Eldeki kaynak “kıt” olunca, bunu paylaştırıyorsunuz, bu sefer de veri hızları düşüyor. Sanki İstanbul’da sabah ya da akşam aracınızla köprüden geçiyormuşcasına. Yavaş, dur-kalk. Gezgin iletişim işleticileri (GSM veya 3G), çare olarak daha sık baz istasyonu kurmaktalar. Ama bunun da sınırı var. Aynı frekansı tekrar kullanabilmek için baz istasyonlarının arasında belli uzaklık olması gerek.
Buna karşılık, hoyratça harcadığımız bir başka iletişim kaynağı var: ışık enerjisi. Günümüzde ışık enerjisini fiberoptik kablo içerisinde değilse, yalnızca önümüzü görme amaçlı kullanıyoruz. Halbuki, bir taraftan aydınlatma görevini yerine getirirken, diğer taraftan üzerine bindirilecek modülasyon ile iletişime de yarasa, birçok sorunu ortadan kaldıracak. Birkaç kuruşluk bir LED’in ışığına rahatlıkla 100Mb/s veri yükleyebiliyorsunuz. Sorun, her direğe bir baz istasyonu koymaksa, çözüm LED ile “aydınlanma ve aydınlanma” olabilir. Üstelik “sağlığa zararı” da yok veya şimdilik bilinmiyor.
Aynı frekanstaki iki ışık kaynağının kayıtsız (orthagonal) olması, bunların birbirlerinin içinden geçip kendi doğrultularına ilerlerken bir diğerini etkilememeleri sonucunu doğuruyor. Bu da, baz istasyonları arasındaki yakınlık kısıtını ortadan kaldırmakta. Işığın duvarın ötesine geçememesi ise bir kısıtlayıcı özellik midir yoksa kullanışı artıran bir özellik mi, uygulamalar gösterecek. Yoksa tünelin ucunda bir ışık mı göründü?
