Bilişim projelerinde en önemli nokta kurgunun sağlıklı yapılması
İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü, Genel Müdür Yardımcısı Etem Acar, MERNİS’in geldiği aşamanın yanı sıra, e-Dönüşüm sürecinde kurumun yeni ve aynı zamanda çok önemli projelerini anlattı.
Türkiye’nin kurgulanmış ilk e-Devlet projesi olan MERNİS’in süreciyle ilgili bilgi aktaran Etem Acar, “MERNİS’in 1971 yılında ilk kurgusu düşünüldüğünde; kayıtların ilk defa elektronik ortama konulması ve elektronik ortamdaki bu kayıtların yine elektronik ortamda paylaşılması konuşuluyor. Türkiye’ye bilgisayarın girdiği tarih 1968’dir ve bundan birkaç sene sonra bu kurum böyle bir projenin fikir babalığını yapıyor. Kayıtların elektronik ortama atılması o gün düşünülebilir ama bu kayıtların elektronik ortamda paylaşılması, günün sonunda bir elektronik kartla desteklenmesi ve kimlik kartının elektronik karta dönüşmesi düşünülüyor. Proje ilerlerken maddi ihtiyaç olduğu için zaman zaman bekliyor. 2000 yılında, 1904’ten itibaren kaydı olan bütün vatandaşlarımızın kaydını elektronik ortama aktardık ve her bir vatandaşımız için ‘tek’ bir TC kimlik numarası veriyoruz” dedi.
Konya’daki iş sürekliliği merkezimiz sadece Türkiye’de değil dünyada bir ilk
Acar, “2005 yılından bu yana da, bütün KPS (Kimlik Paylaşım Sistemi) üzerinden bilgi aktarımında bulunuyoruz. Sorguyu yapan hangi kurumsa bunun ‘log’ bilgisini de tutuyoruz. KPS, MERNİS’in 2. çıktısıdır. Geçen sene itibariyle KPS üzerinden 6,5 milyar sorgu yapıldı. Kesintisiz ve çok iyi şekilde 7/24 esasına göre işliyor. Kurumlar birden fazla kişinin sorgusunu web uygulamaları sayesinde aynı anda yapabiliyor. Form dolduracaksa ve hangi bilgilerin o alana işletilmesi gerekiyorsa, otomatik olarak bizim sistemimizden çekiyor ve sisteme işletiyor. Herhangi bir işlemin sonlandırılması açısından da kurumlara müthiş bir hız kazandırıyor. Haberleşme tamamen elektronik ortamda gerçekleşmiş oluyor” açıklamasını yaptı. Etem Acar, KPS’den sonra gece de kesintisiz hizmet verebilmeleri gerektiğini vurgulayarak sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu da bize iş sürekliliğini zorunlu kıldı. Konya ile aramızda 300 km uzaklık bulunuyor ve yük dengeli bir iş sürekliliği merkezi kurduk; zaten Konya yedekleme merkezimizdi ama onu iş sürekliliği haline getirdik. Bu proje sadece Türkiye’de değil, dünyada kamuda bir ilktir. Bu kadar uzak lokasyonda ‘0 milisaniyede’ hiç veri kaybı olmadan aynı anda tescil yaptırıp cevap veriyorsunuz. Müthiş bir altyapımız var. Konya ya da Ankara çöktüğünde, Türkiye’de bizden hizmet alan 1000 civarında nüfus müdürlüğü ile KPS üzerinden veri alan 3500 civarında kurum bundan hiçbir şekilde etkilenmez. 2012’nin Aralık ayından itibaren bu hizmeti sunuyoruz. KPS hazineye yılda 15 milyon TL kazandırıyor. MERNİS’in kamuda yürüyen bütün projelere bir altlık sunduğunu değerlendirirseniz, kamunun kesintisiz hizmet verebilmesi için bu derecede, bu nitelikte böyle bir projeye çok ihtiyacımız vardı.”
Veriyi olabildiğince sayısallaştırmak gerekiyor
Etem Acar, bir projeyi oluştururken izledikleri süreç hakkında da şu bilgileri verdi: “Bizim bir yöntemimiz bulunuyor ki bunun kamuda bir bilişim yöneticisi olarak önemli, en güzel yöntem olduğunu düşünenlerdenim. Bir projenin kurgusunu kendimiz yaparız; kurguyu yaparken de ilgili özel sektördeki her kesimden fikir anlamında destek alırız ve o desteklerle birlikte kurgusunu oluştururuz. Şartnamesini hazırlarız ve mutlaka ihale yöntemiyle piyasadan satın almaya gideriz. Bu yöntemle yürüttüğümüz hiçbir projede herhangi bir başarısızlık yaşamadık. Bilişim projelerinde en önemli nokta; kurgunun çok sağlıklı yapılmasıdır. Veriyi olabildiğince sayısallaştırmak gerekiyor; bilgi işlemin temel felsefelerinden biri budur. Veriyi sayısallaştırdığınızda, isteğiniz ‘n’ sayıda raporlamaya ulaşabilirsiniz.”
Elektronik Kimlik Kartı Projesi e-Dönüşümde bir milat
Acar, 2007 yılında devreye aldıkları çok büyük bir yapılarının daha olduğunu dile getirdi ve sözlerine şöyle devam etti: “Adres Kayıt Sistemi projemize kadar adresin bu ülkede standardı yoktu, böylece standardı oluştu. Vatandaşlarımızın neredeyse tamamının adres bilgisi sistemde günceldir. Biz aynı zamanda kamu kurumlarıyla kişinin adres verisini paylaşıyoruz. Özel kurumlara verilmiyor. Adres verisi nüfus verisi kadar önemli bir veridir çünkü insanların nerede, hangi yaş grubunda yaşadığının bilinmesi çok önemlidir. Projeler bu bilgiler ışığında üretilir. Ayrıca, 3-4 yıl içinde Türkiye’nin tamamı için bitmiş olacak yeni bir projemiz daha bulunuyor. Adresi mekânsal boyutuyla yani koordinatlı tutmaya başlayacağız. Bunun getirdiği çok ciddi bir kamu yararı ortaya çıkacak ve yerel yönetimlere de çok getirisi olacak. e-Vatandaşlık projesi üzerine çalışıyoruz. Birinci aşamasını gerçekleştirdik, ikinci aşamasındayız.”