Bilişim Sektöründe Olumsuz Çalışma Koşulları Raporu yayınlandı
1 Ekim 2020 tarihinde faaliyetine başlayan Bilgi Teknoloji Derneği (BiTekDer), bilişim sektörü profesyonellerinin ihtiyaçlarını ve çözüm bekleyen alanları doğru belirlemek için 2020 yılı Kasım ayında bir anket düzenledi. BiTekDer yönetim kurulu üyeleri, anket sonucuna göre belirlenmiş olan 10 başlığı detaylı olarak ele almak, sorunların tam tespiti ve çözüm önerileri üzerine çalışmak konusunda bir proje planı oluşturdular.
Bilişim Sektörünün ve Çalışanlarının Sorunları konulu raporunun önemli gündem maddelerinden biri olan “Olumsuz Çalışma Koşulları” BiTekDer üyesi Bilişim Profesyonellerinin %7’sinin işaret ettiği konudur. Yönetim kurulu üyelerinden Bahar Küşat Erdem tarafından ele alınan “Olumsuz Çalışma Koşulları” konu başlığı, kendisinin oluşturmuş olduğu komisyon ile birlikte gerçekleştirdiği çalıştaylarda ele alınmak üzere projelendirildi.
İster teknoloji şirketi olsun ister herhangi bir sektörde herhangi bir şirketin teknoloji departmanında çalışan bilişim profesyonelleri olsun hepsinin olumsuz çalışma koşullarınının incelendiği çalıştay toplantılarımızın temel amacını;
- Bilişim Profesyonellerinin ve bilişim departmanlarının şirketlerindeki konumlanmalarının belirlenmesi,
- Çalışma koşullarındaki olumsuz durumların tespitinin yapılması,
- Olumsuz çalışma koşullarının iyileştirilmesinin şirketlerde yaratacağı olumlu etkilerinin belirlenmesi
- Pandemi öncesi ve pandemi sonrasındaki çalışma koşullarının farklılıklarının tespitinin yapılması
- Pandemi ve dijital dönüşümün Bilişim Profesyonelleri üzerindeki olumlu/olumsuz etkilerinin tespit edilmesi
- Koşulları iyileştirmek için yapılması gerekenlerin belirlenmesi olarak tanımlayabiliriz.
Fiziksel, ekonomik, çalışma güvenliği, nitelikli personel bulma, eğitim, bütçe, liderlik, verimlilik, proje yönetimi ve proje sunumu vb bakış açıları ile 360 dereceye yakın değerlendirmeler yapılarak yürütülen çalıştaylar sonucunda oluşan OLUMSUZ ÇALIŞMA KOŞULLARI ÇALIŞTAY RAPORU’nun tüm BiTekDer üyeleri ve bilişim profesyonellerine faydalı olması beklenmekte.
BiTekDer, bu rapor ile; bu konuya büyük bir kapı açılmasını sağlamak ve farklı bakış açıları ile yapılacak değerlendirmelerin OLUMLU ÇALIŞMA KOŞULLARI DÖNÜŞÜMÜ’nü başlatmak üzere ilk adımı atmayı umuyor.
Veri toplama ve işleme, veri tabanlı üretim, satış, pazarlama, maliyet yönetimi, müşteri deneyimi gibi birçok konunun merkezinde teknoloji bulunmaktadır. Özellikle dijital dönüşümün, öğrenen ve gelişen sistemlerin yapay zekanın hayatımızın her alanına nüfuz ettiği günümüzde Özellikle Covid-19 Pandemisi ile birlikte önem derecesi katlanarak artmaktadır.
BiTekDer tarafından yapılan anket iş dünyasının, şirketlerin bu profesyonellere bakış açısının ve çalışma koşullarına olan değerlendirmesinin yansımasını sunuyor. Bilişim sektörünün sorunları içerisinde “Olumsuz Çalışma Koşulları”’nı işaret eden profesyonellerin belirttikleri alt başlıklar şunlardır;
- Düşük Ücret,
- Çalışanların yaptıkları işlere göre yıpranma paylarının olmaması,
- İş sınıfı derecelendirme olmaması,
- Çalışma saatleri vb. haklarının savunulmaması,
- Esnek çalışma olmaması,
- Yoğun çalışma saatleri ve ücretle takdir edilmemesi olmuştur.
Çalıştay toplantılarında gündeme alınan konuların en önemlisi mevcut durumun tanımlanması kısmıdır, çünkü; bilişim profesyonelleri ankete verdikleri yanıtlar ile beklentilerini ortaya koymuşlar fakat bu beklentilerinin nasıl oluştuğu, hangi durumların sonuçları olduğunu tam ifade etmemişlerdir. Tam anlamı ile tanımlanmayan durum ve koşullar, olumsuz çalışma koşullarının köklü dönüşümünü geciktirmekte ve/veya engellemektedir. Sadece sonuçları ve beklentileri ortaya koymak asla yeterli olmayacaktır.
Bu sebeple komisyonun temel hedefi mevcut durumu farklı bakış açıları ile tanımlamaktır. Olumsuz çalışma koşullarına 360 derece bakabilmek için bilgi teknolojileri departmanlarının şirket için konumu ve yapılandırılması, İnsan Kaynakları perspektifi açısından değerlendirilmesi ve bilişim profesyonelinin çalışma koşul ve zorluklarının ayrı ayrı ele alınması gerekmektedir. Bu konuları ele alırken;
- Bilgi Teknolojileri Departmanları açısından; şirket içi konumlanması, Liderlerin üzerine düşen görevler ve sorumluluk alanları, BT projelerinin bütçelenmesi ile yönetime sunulma yöntemleri, fiziksel alan ihtiyaçları ve şirketin içerisindeki konulandırma için algının yönetilmesi konularına,
- İnsan Kaynakları Perspetifi açısından; işe alım stratejileri, yan haklar, önceliklendirme, derecelendirme ve deneyim bakış açısı konularına,
- Çalışan açısından; değer algısı, ücret politikaları ve çalışma koşulları konularına değinilmiştir.
Hali hazırda farklı roller, koşullar ve sektörlerde çalışan Bilişim Profesyonellerinin süregelen olumsuz çalışma koşullarını oluşturan sorunları dışında, pandemi ile hayatımıza yeni katılan “evden çalışmanın” da işin içine girmesi ile beraber çalışma saatlerinin uzunluğu ve belirsizliği; aile içi denge, hayat, kariyer ve motivasyon gibi alanlara etkililerini olumsuz yönde artırmaktadır. Bundan yola çıkarak “Pandemi Öncesi ve Sonrası” başlığı altında değerlendirmeler yapılmıştır.
Olumsuz çalışma koşullarının şirkete verdiği gizli zararlara değinilen çalıştay ve çalıştay raporunda OLUMLU Çalışma Koşullarına Dönüşüm için atılması gereken adımlara da yer verilmiştir.
Biliyoruz ki; tüm sorunlara çözüm getirecek, sihirli bir formüle de sahip olmadığımız çok açık ve net. Yine de önümüzde birçok fırsat olduğuna inanıyoruz. BİREY olarak yapacağımız bazı iyileştirmeler ve olaylar karşısındaki tutum ve davranışlarımızda yapacağımız değişiklikler, yaşam kalitemizi ve işten aldığımız tatmini artırmaya yardımcı olabilir. Dayanışma, ortak aklı kullanma ve birlikte hareket etme kültürü bilişim profesyonellerinin ekip olarak sesini duyurması ve organizasyon içinde konumunu iyileştirmesini sağlayabilir. Akılcı yöntemlerle yaratılan çözüm önerilerini, düzenli ve kaliteli iletişim ile duyurmak topluluk/şirket nezdinde farkındalık yaratmayı ve iyileştirmeyi doğurabilir.
Olumsuz çalışma koşullarının mevcut durum analizini yaparken ortaya çıkan alanların hepsine işaret edebilecek ve “Ne olursa değişim başlar, etki yaratır, kalıcı çözümler olabilir?” sorularına yanıt arama gayretimiz hep devam etti. Hem şirketin hem bireyin ve ekibin dönüşümde, iyileştirmede üzerlerine düşen görevleri bilmeleri, mental ve iş gücü olarak hazır olmaları gerekir.
Birçok aksiyon planı ile tamamlanan Olumsuz Çalışma Koşulları Çalıştayı, Olumlu Çalışma Koşulları Dönüşümü Proje çıktısı ile sona ermiştir.
Olumsuz Çalışma Koşulları Çalıştay Komisyonu üyeleri ve üyelerin son sözlerinden alıntılar
Bahar KÜŞAT ERDEM, BiTekDer Yönetim Kurulu Üyesi ve Mobisis Kurumsal İletişim Direktörü
Elif ALPTÜRK, Danışman
Ertuğ ALAN, Volvo Group Türkiye IT Müdürü
Figen ÖZMEN, AvivaSA Emeklilik ve Hayat IT İş Çözümleri Grup Müdürü
Günnur AKTOROS, Talentra Kurucusu ve Yönetim Kurulu Üyesi,
Jülide MARANGOZ, Teleperformance Türkiye İş Geliştirme ve Satış Direktörü,
Kübra YILMAZ, Siemens Finansal Kiralama IT Uzmanı
Nihat KABADAYI, D-Smart Bilgi Güvenliği
Ömer Üner GÜÇLÜ, IGA Havalimanlarında Entegrasyon Müdürü
Sadi ABALI, Premier DC Veri Merkezi ve Sadece Hosting Yönetim Kurulu Danışmanı
Turgut ÇİLİNGİR, ICS Teknoloji, CTO.
Bahar; “Hem son derece işlerinde başarılı, hem de yıllardır bu sektörde çeşitli pozisyonlarda çalışmış sektörün çok değerli profesyonelleri sevgili çalıştay üyelerimize raporumuza değerli katkıları için çok teşekkür ederim.”
Elif; “Şikayet etmek yerine çözümün bir parçası olmak için uğraşan gönüllüler. Kahraman beklemek yerine sorumluluğu üstlenen sektör üyeleri. Vaktini, emeğini ve deneyimini cömertçe sunan ekip üyeleri.”
Ertuğ; “Özellikle Pandemi sonrasında “Yeni cesur dünya”da daha hızlı ve daha verimli değişimlerin ve hatta başkalaşımların eşiğindeyiz. Sadece biz BT profesyonellerinin değil bütün çalışma arkadaşlarımızın hayatına dokunacak bir etki yaratacağını umuyorum.”
Figen; “24 yıllık çalışma hayatımda hem teknolojik hem süreçsel hem de insan değişimine yakından şahit olduğumuz bilişim alanında edindiğimiz deneyimleri paylaştığımız ve sektöre kendine ayna tutacak ve düşündürtecek bakış açıları sağladığımız bir çalışmaya imza atmanın mutluluğunu yaşamaktayım.”
Günnur; “Pandemi ile birlikte yeni bir değişim çağının başladığı ve teknoloji ekiplerinin daha da öneminin arttığı günümüzde, teknoloji departmanlarının verimli çalışması, motivasyonları ve performanslarının artması için rapordaki tespitlerin ve çözüm önerilerinin dikkate alınması önemli olacaktır.”
Jülide; “Ele aldığımız tüm konular ancak el birliği ile tüm Bilişim Profesyonelleri tarafından sahiplenildiğinde iyi ve örnek uygulamalar tüm Bilişim Profesyonellerini kapsadığında gerçekten hayata geçecektir.”
Kübra; “Sektörde görece yeni biri olarak bu çalışmanın ve ekibin bir parçası olmak benim için çok kıymetliydi. Uzun yıllar sektörde yer alan ekibimizle aynı konuyu farklı bakış açılarıyla değerlendirmeye çalıştık.”
Nihat; “Son 10-15 yıldır Bireysel olarak genç çalışma arkadaşlarıma tecrübelerimi aktarmakta, onlara elimden geldiğince yol göstermeye çalışmaktaydım. Sınırlı olan bu çabam, çalıştay sayesinde anlamlı hale geldi.”
Ömer; “İçinde yer aldığım tüm çalışma gruplarının hepsinde grubun değerini artırmak üzere bir amacım olmuştur. Umarım çalışmamız sektöre ve çalışanlarına yarar sağlar.”
Sadi; “İki yıldan 35 yıla kadar farklı tecrübeye sahip, farklı sektörlerden ve hem hizmet alan hem de hizmet veren ekiplerde çalışan bilgi teknolojileri profesyonellerinden oluşan bir ekiple çalışma koşullarını ve dinamiklerini değerlendirdiğimiz bu çalıştayda yer almış olmaktan ve katkıda bulunmaktan çok büyük keyif aldım.”
Turgut; “Genelde teknolojik gelişmelerin önemli başlıklarıyla değerlendirdiğimiz çalışmalarımızda ilk defa sektör çalışanlarına yönelik sorunların işlendiği ve bence BiTekDer farkı olarak düşündüğüm çalıştayda yer almaktan dolayı mutluluk duydum.”