Bilişim yasaları yeni meclisi bekliyor
Kişisel verilerin korunmasına yönelik yasa tasarısının, seçim sonrasında yasalaşmasına yönelik güçlü bir beklenti var. Bu yasa, ciddi yaptırımlarıyla izinli pazarlama alanında önemli yenilikleri beraberinde getirecek ve sektör temsilcilerine göre, bu alanda düzenin de anahtarı olacak. e-Devlet Torba Yasası ve e-Ticaret Yasası’nın bazı maddeleri de yeni meclisi bekliyor.İstanbul’da yaşayan bir erkeğe İzmir’deki bir selülit kampanyası ile ilgili e-posta reklamının gelmesi, büyük ihtimalle, izinsiz pazarlamanın da bir örneği. Ama genel beklenti; yaklaşık 1,5 yıldır TBMM gündeminde olan izinli pazarlamaya ilişkin yasa tasarısının seçim sonrası beklentiler paralelinde yasalaşmasıyla, bu yapıya bir düzen geleceği, gerek markalar gerek servis sağlayıcılar gerekse posta adreslerini bazen istenmeyen e-postalardan korumak isteyen bireyler için daha derli toplu bir internet yapısının oluşacağı.
Bakana gönderilen SMS ceza alınca
Napolyon’un Genel Müdürü Dr. Ali İlhan Tireli, istenmeyen mesajların sürekli gönderilmesi, buna karşı önlem alınamaması yüzünden yasanın ihtiyaç haline geldiğini belirtti. Geçen dönemde, Spam mesajlara yönelik mevcut kanunlar içinde uygun maddelerin bulunup uygulanması sonucu sadece iki örnek karar alındığını söyleyen Tireli, “Bir bakanımıza gelen ‘Tebrikler, kol saati kazandınız’ başlıklı SMS de ceza aldı” dedi. Kanun tasarısı, Avrupa Birliği’ne (AB) uyum sürecinde ‘Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun Tasarısı’ adıyla 2009 yılında gündeme geldi. Tasarının temelini de AB uygulamaları oluşturuyor. Kanunun çıkmasının ardından, yeni uygulamaların olacağına dikkat çeken Tireli, örnek olarak AB’deki çerezlerle toplanan bilgilerin kullanılmaması ve işlenmemesi kararını gösterdi. Tireli’ye göre, sektörün işleyişini etkileyecek, yine seçim sonrası gündeme gelmesi beklenen ‘Kişisel Verilerin Korunmasına İlişkin Kanun Tasarısı da sektörün işleyişini etkileyecek. İlgili yasa tasarısı, e-posta ve SMS gönderimlerini kurala bağlamayı hedefliyor. Tireli, bu kuralları şöyle anlattı:
Tüketici onay vermeli!
“Birincisi ‘opt-in’ zorunluluğu. Yani kullanıcının kendi rızasıyla mesaj almak istediğini belirtmesi ve ona da sadece ilgilendiği konuda mesaj atılması. İki farklı şirketin kişi verisini paylaşmaması gerek. Son dönemde birçok şirket bu konuya önem göstermeye başladı. Tasarının en önemli maddelerinden biri; iletiyi reddetme hakkı. Çıkış yapmak istediğinizde iki gün içinde talebin işlenmesi gerek. Aksi halde, yine önemli bir adımla, istenmeyen mesajlara karşı şu ana kadar hiç gündemde olmayan, 10 bin – 100 bin TL aralığında cezalar söz konusu oluyor. Bilgi verme yükümlülüğü de var. Kimin adına, neyi tanıtmak için mesaj gönderildiği belirtilmeli. Bu reklam mesajlarında kişinin detaylı bilgi alabilmesi için iletişim bilgisinin de yer alması gerek.”
İzinli pazarlamada iki yönlü doğrulama yapısı ile hareket edilen Napolyon’da, hem kişinin siteye bildirdiği e-posta adresinin hem de cep telefonunun gerçekten kişiye ait olup olmadığını onaylaması isteniyor. Bu onay verilmedikçe, bir SMS veya e-posta gönderilmiyor. Bu sistem, Napolyon kanadında e-posta ve SMS gönderilen kişi sayısını nispeten azaltsa da Tireli, “Olması gereken aslında bu. Çünkü nicelik değil, gönderim yapılacak kişilerin gerçek olması, nitelik önemli” dedi. Tireli, yasa tasarısı ile ilgili olarak şu eklemeyi yaptı:
Spam olmak istemeyen iznini almalı
“Tasarıya bir istisna
maddesi eklendi. Böylece mevcut veritabanları ile gönderilere devam edilmesine onay veriliyor. Bunun tek bir şartı; izin alındığının ispatı. Ama burası muğlak. Servis sağlayıcılar sayısal olarak bu onayı sakladı mı saklamadı mı, bunu bilmek de zor.
Kanun çıktıktan sonra,
siz SMS veya e-posta göndermeye başlayıp birisi tarafından şikayet edildiğinizde, esas muhatabın kim
olduğu da belirsiz. Yasaya
geri sayım düşüncesiyle, şu anda herkes SPAM gönderiyor. Ama bu tasarının yasalaşması ve yaptırımlar, caydırıcı olacaktır.”
Torba yasa yeniden gündeme gelecek
Seçim sürecinin hemen ardından, sektörü yakından ilgilendiren konulardaki yeni düzenlemeler ve kanunlar gündemdeki yerini alacak. Uzun süredir e-Devlet Torba Yasası olarak bilinen yasa tekrar gündeme gelecek ve son haliyle birlikte hızlı bir biçimde meclise sunulacak. Bir diğer değişiklik ise son günlerde sıkça tartışılan 5651 sayılı kanunda olacak. Hükümetin yeni dönemde 5651 üzerinde değişiklikler yapacağı belirtiliyor.
İki yasa birlikte ele alınmalı
Doğrudan Pazarlama İletişimcileri Derneği (DPİD), kamuoyunda “izinli pazarlama” olarak bilinen kavramla doğrudan ilgili. “Dernek üyesi ajansların ortak noktası; hedef kitle ile birebir iletişime geçilmesi ve bu iletişim için yüz yüze veya internet/mobil ortamların kullanılması” diyen DPİD Yönetim Kurulu Başkanı Murat Karamanoğlu, şunları söyledi:
“Sektörün düzene girmesi için mutlaka bir yasaya ihtiyacı var ve biz de bunun arkasındayız. Ancak her yasa tasarısında olduğu gibi, burada da ana amaç tüketicinin korunması olurken, tüketici ile iletişimini karşılıklı güven ve onay ekseninde gerçekleştiren reklamverenler ve ajanslar da mağdur edilmemeli. Mevcut yasal durum kapsamında ‘izinli pazarlama’ kavramını içeren iki değişik yasa tasarısı şu anda TBMM’de. Bunlar “Kişisel verilerin korunmasına dair kanun tasarısı” ve “e-Ticaret yasa tasarısı”. Dernek olarak görüşümüz; bu iki yasanın birlikte ele alınması. Çünkü münferit olarak yasalaşırsa, birbirleriyle çelişen veya yetmeyen maddelerle ve durumlarla karşılaşmamız kuvvetle muhtemel. Derneğimiz bu hedef doğrultusunda, yasal mercilerle temaslarda bulunmakta ve görüşlerini iletmekte. Aynı zamanda, kamuoyunu bilinçlendirmek için bu yıl Ocak ve Nisan aylarında “DP Günleri” adı altında izinli pazarlamanın tartışıldığı paneller de düzenledik.”