Bilişim yavaş koşuyor
Bilişim sektöründeki istihdam artışı, stratejik hedeflerin gerisinde.
Bilişim sektörünün hızla gelişmesi, insan kaynağı ihtiyacı doğuruyor. Sektör, istihdamı artış gösteriyor ancak bilişim sektöründeki nitel ve nicel gelişme Türkiye’nin 2023 hedeflerinin gerisinde.
Bilişim ilk 3’te
İş ilanları, istihdamın ve dolayısıyla sektörel büyümenin bir göstergesidir. 2013 sonunda en çok iş ilanı yayınlayan sektörler; yapı, tekstil, 1381 ilan ile bilişim oldu. Kariyer.net Genel Müdürü Yusuf Azoz “Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de büyümeyi sürdüren bilişim sektörü son 3 yıldır en çok istihdam yaratan sektörler arasında yerini alıyor” açıklamasını yaptı. Bilişim sektöründe son aylarda Gümüşhane ilinde, bilişim sektörü ilanlarında bir artış ortaya çıktı.
Hedefler yüksek
Ekonomik büyümeyle doğrudan ilişkisi olan bilişim sektörü Türkiye’nin 2023 hedeflerinde önemli bir konumda. Teknoloji üreten bir ülke olma amacıyla geliştirilen stratejik planlara göre bilişim sektörünün hızla büyümesi hedefleniyor. Sektörel büyümeyle paralel olarak, istihdam hedefleri de oldukça yüksek. Bilişim istihdamın 2017 yılına kadar yüzde 63, 2023 yılına kadar da yüzde 100 büyümesi hedefleniyor. 2023 hedefi olan 100 bin BT çalışanı için her yıl 10 bin bilişim uzmanı yetiştirilecek.
TÜİK verilerine göre; yenilik, ekonomik gelişme ve yeni yatırımlar yapmaya engel olarak görülen yetişmiş insan kaynağı eksikliği, en acı tabloyu bilişim sektöründe ortaya koyuyor.
İş ilanı sayısı ve ona oranla gerçekleştirilen istihdam, artıyorsa da, Türkiye’nin stratejik hedeflerinin altında kalıyor. TÜBİDER verilerine göre ülkemizde ortalama 85 bin bilişimci istihdam ediliyor. İstihdam durumu salt nicel olarak değerlendirildiğinde bile, stratejik hedeflere oranla pek parlak değil. OECD ülkelerinde yüzde yirmi olan bilişim sektörü çalışan sayısı ülkemizde yaklaşık yüzde 11 düzeyinde. Toplam istihdam içine bilişim sektörü uzmanı oranıysa OECD ülkelerinde yüzde 2 ile 5 arasındayken, Türkiye’de yüzde 1.7 oranında kalıyor. Bilişim, diğer sektörlere göre en önlerde koşuyorsa da, hedefe ulaşmak için yeterince hızlı değil.
Yetişmiş bilişim çalışanı ihtiyacının karşılanması için, öncelikle yaygın eğitim kurumlarında müfredata bilişim dersleri alınması gerekiyor. Eğitim kurumlarının bilişim elemanı yetiştirmek adına hazırlayacağı ders, kurs ve etkinliklerin yanı sıra, uzaktan eğitim alanında da bilişim içeriği geliştirilerek yaygınlaştırılabilir. Uzaktan eğitim programlarıyla yaygın öğretime uygun olan bilişim alanı, gençlere yönelik formasyonlarla tabana inmeye müsait bir yapısı var.
Hepiniz kod yazın
Yazılım eğitimi, resmi müfredat olarak ele alınmadan da yaygınlaştırılabilir. Geçtiğimiz günlerde ABD Başkanı Obama, vatandaşları yazılım öğrenmeye davet etti. “Kimse bilgisayar mühendisi olarak doğmuyor. Yeni bir video oyunu almak yerine, yeni bir tane yap, bir uygulamaya girmek yerine tasarla, telefonunu sadece kullanma, programla” diyor. Vatandaşlarına “hepiniz kod yazın” diyen Obama, dünya geleceğine bilişimin yön vereceğini ifade ederken, yazılım bilgisinin ve kod okuryazarlığının yaygınlaşması gerektiğine dikkat çekiyor. Ülkemizde, devlet politikaları ve hukuki uygulamalar nedeniyle, amatörler desteklenmek bir yana, yazılım sever gençlere şüpheyle yaklaşılıyor. Ancak Türkiye’de genç nüfusun bilişim sektörüne özellikle yazılım alanına ilgisi yüksek.
Yetkin insan kaynağı sorunun çözülmesi için, kamu, çeşitli işbirlikleriyle eğitim programları hazırlıyor. Devlete destek olan özel şirketler de üniversite ve araştırma merkezlerini destekliyor. Genç girişimcilerin bilişim sektörüne katılmalarını sağlayacak pek çok proje uygulanıyor. Bilişim sektörünü canlandıracak bu projelerin içinde, insan kaynağının niteliğinde doğrudan etkili olan Ar-Ge çalışmaları da var. Ar-Ge çalışmaları, yetkin bilişimcilere gerek duyulan ve aynı zamanda bilişimcilerin yeteneklerini geliştiren alanların başında geliyor. Şirketler, kamu, üniversiteler kurdukları güçlü işbirlikleriyle bilişim uzmanları yetiştirirken, o süreç içinde önemli ölçüde katma değer de sağlıyor.
Engelliler için ideal
Engelliler çağrı merkezi ve bilişim sektörünü tercih ediyor. 2013 verilerine göre, en çok engelli eleman ilanı çağrı merkezi müşteri temsilciği için verildi. Çağrı merkezlerinin bu ilgisi, karşılıksız değil. Zira engellilerin sektörel tercihlerinde de ilk sırada gelen çağrı merkezi başvuruları birinci sırada geliyor. Bilişimse, en çok tercih edilen ikinci sektör.
Kalkınma desteği
İrlanda, İsrail, Hindistan, Çin, Malezya, Tayvan ve Brezilya gibi ülkelerde kamu, bilişim sektörüne doğrudan destek, teşvik ve dolaylı destekler sağlayarak, teknolojik gelişme ve kalkınmanın hızlanmasını sağlıyor.