Bin cilt Wikipedia
Wikipedia’nın bir milyon 193 bin 14 sayfası, bin cilde sığacak şekilde basılacak. Bu iş için gereken 50 bin doları parayı “kitle” bulacak.
Sadece İngilizce maddeler basılacak: 2 milyar 600 milyon kelime ediyormuş. Her bir cilt 1,200 sayfa olacakmış. Toplam ağırlık? 3 ton!!
Wikipedia’nın “kısa sürümü,” 2008’de Alman yayınevi Bertelsmann tarafından tek ciltte 1,000 sayfa basıldıydı. Daha sonra, Wikipedia’dan seçme 437 makale, 5 bin sayfalık bir kitap olarak yayınlandı.
Ne var ki, bin cilt basılırsa, o andan itibaren eskimeye başlayacak. Britannica’nın laneti! Çünkü, 2006’da iki ansiklopedi arasında “senin madden yanlış, hayır benim maddem doğru” kavgası çıkmıştı.
O kavgaya, saygın akademik dergi “Nature” neden oldu. Wikipedia ve Britannica’dan aldığını söylediği 50 bilim-teknoloji maddesini kaynak belirtmeden bilirkişilere okuttu. Sonuç: Britannica’da 123 hatalı bilgi, Wikipedia’da 162 hatalı bilgi çıktı. Demek ki Britannica da Wikipedia kadar hatalı olabiliyordu?
Britannica’nın itirazı 20 sayfa tuttu: Bilirkişiye okutulan maddelerin bazısı ansiklopedide yoktu! “Nature,” ana ansiklopediden madde seçmek yerine, Britannica’nın kısaltılmış basitleştirilmiş öğrenci ansiklopedisinden madde seçmişti. Bazı maddeler hiç bir Britannica yayınında yoktu. Sunulan bazı maddeler farklı kaynaklardan alınmıştı. Kaynaklar arasına geçiş cümleleri eklenmişti, v.b.
“Nature,” bulgularında israr etti. Farklı kaynaklar arasında geçiş cümlesi kullandığını doğruladı. Ama bütün maddelerin Britannica kaynaklı olduğunu tekrarladı.
Tartışma, iki kaynak arasında husumet yarattı. Ama işte kader-kısmet, Britannica 244 yıl yayınlandıktan sonra 2012’de çevrimçi olmak zorunda kaldı. Bu, elbette güvenirliğinden bir şey kaybettirmedi. Wikipedia ise, “doğru bilgi içermeme ihtimali olan,” ihtiyatla kullanılması önerilen popüler bir kaynak olmaya devam etti. Bizzat kurucusu Jimmy Wales 2006’da, “Üniversitede kullanıyorsanız, referans olarak göstermeyin” demişti. Daha sonraki yıllarda Wikipedia maddelerini denetleyen bir editörler kurulu oluşturuldu. 76 bin gönüllü, maddelerin “doğrulanması” için çalışıyor. Bütün bu sorunlara rağmen Wikipedia’yı her ay ortalama 495 milyon kişi tıklıyor.
Şimdilerde ise, “Wikipedia Zero” projesiyle Afrika’daki 25 ülkede cep telefonlarında bedava okunmaya başladı. Bu, eğitim açısından dünyanın en geri kıtasına, dünyanın bilgisini ücretsiz ulaştırmayı amaçlayan mükemmel bir sosyal sorumluluk girişimi. Sırada Burma var. Farklı telekom şirketleri, Wikipedia’yı milyonlara bedava sunmayı kabullenmiş durumda.
