Blok zinciri seçime girdi
Blok zinciri kullanarak ilk oy verme işlemi ABD’de Batı Virginia eyaletinde ön seçimde geçen ay kullanıldı. ABD’de 6 Kasım’da Temsilciler Meclisi’nde 435 milletvekili ile Senato’da 33 senatörün yenilenmesi için ara seçim yapılacak. 2020’de başkanlık seçimi var. Bu arka arkaya seçim kampanyalarında ve seçim sırasında ne tür sahtekarlıklar olacağı derin bir huzursuzluk kaynağı.
Blok zincirinin, oy verme işleminde de kullanılabileceği bilindiği için, Batı Virginia’da küçük bir seçmen grubunda denendi. Seçilmiş bölgelerdeki seçmenler, oylarını ceptel uygulamasıyla, seçim sandığına gitmeden kullandılar. Deneme sırasında ve sonrasında her hangi bir sorun yaşanmadığı anlaşılıyor.
Düşünce kuruluşu Brookings konuyla ilgili görüşünde şöyle dedi: “Seçimde blok zinciri kullanma fikri sadece bir denemeden ibaret değildir. Ceptel kullanarak güvenli oy verme, seçimlere hile karıştırılmasını önleyeceği gibi, ülke veya eyalet dışında yaşayan seçmenlerin de oy kullanmasını sağlayacaktır. Bu aynı zamanda Seçim Kurulu’nun, seçimin saydamlığını korumasını, seçim hazırlığı masrafını azaltmasını, oy sayımını hızlandırmasını, hatalı oy sayımına son vermesini de sağlayacaktır.”
ABD’de ve başka yerlerde bütün seçmenlerin oy vermesini, her oyun geçerli olmasını sağlamak amacıyla kurulan blok zinciri startup’ları var: Democracy Earth Vakfı. Follow My Vote. Arjantin’de Democracyos.org. Blockchain Technologies (VoteWatcher uygulaması). Hollanda’da Milvum. Honduras’ta VotoSocial.
ABD’de oy güvenliği konusu, 2000 Başkanlık Seçimi ardından yaşanan oy sayımı rezaletiyle G.W.Bush’un başkan seçilmesinden sonra ortaya çıktı. Medyanın bu kuşkulu süreçteki davranışları ve uygulamaları, medya etiğiyle meşgul akademisyenleri ve ciddi basın kurumlarını harekete geçirdi. Ülkece ünlü Annenberg Kamu Yönetimi Merkezi (APPC) bünyesinde bir Veri Denetleme Birimi (Fact Check) 2003 sonunda kuruldu, 2004’ten beri faal. Ve Türkiye dahil çok sayıda ülkede benzer “doğrulama” girişimleri yapıldı, yapılıyor.