Bulaşa karşı araba kalkanı!
Piyasada oluşan olumlu beklentiler doğrultusunda arabam.com, 2021 yılı planlarını ‘araç arzı anlamında daha olumlu bir dönem’ ekseninde geliştiriyor.
Pandemi süreci, tüm dünyada ekonomi dinamiklerinin son dönemde hiç olmadığı kadar olumsuz etkilendiği, üretimin azaldığı hatta bir dönem durduğu bir süreci yaşattı. Her sektörde olduğu gibi hem sıfır hem de ikinci el otomobil pazarı bundan olumsuz etkilendi. Bu duruma, döviz kurlarındaki oynaklık da eklenince, araç fiyatlarında özellikle Mart ayından bu yana süren bir artış trendi öne çıktı. “Bunda elbette sıfır araç üretiminin oldukça azalması ve araba stoğunun düşmesi de önemli bir etkendi” eklemesini yapan arabam.com Pazarlama Direktörü Dr. Naim Çetintürk, böylece ikinci el otomobil pazarında Mayıs ayı ve sonrasındaki normalleşme adımları ile, sıfır araç satışına benzer şekilde rekorlar geldiğine dikkat çekti. Tüketicilerin mümkün olabildiğince virüsten korunma amacı ile toplu taşıma araçları kullanımından kaçınması da ikinci elde artan talebi tetikleyen bir faktör oldu. “Temmuz ayından bu yan art arda gelen rekorlar sonrasında, Kasım ayı ile birlikte üretimin ve araç arzının normalleşmeye başladığını gözlemledik” bilgisini veren Dr. Naim Çetintürk, kaçınılmaz bir gerçeğe de dikkat çekti: “Ancak önümüzdeki süreçte sanıyorum tekrar pandeminin ikinci dalgası hayatımızı etkileyecek.” ‘Lockdown’ olarak tanımlanan dünyadaki “kısıtlamaların” yeniden gündeme gelmesi ve olası kısıtlamaların seyri, Türkiye’de ekonomi yönetiminin atacağı adımlar ve buna karşı gerçekleşecek piyasa tepkileri yılsonuna kadar fiyatların ve satışların da seyrini belirleyecek. Tüm bu gerçekler ışığında Dr. Naim Çetintürk ile hedeflerini ve beklentilerini konuştuk:
Tüm ilanlar arasında hangi araçların ilanları ön planda?
arabam.com’daki ilanların büyük bir kısmını otomobiller oluşturuyor. Geçtiğimiz Eylül ve Ekim aylarına baktığımızda otomobil ilan oranı yüzde 72’lik dilimde yer alıyor. Otomobilleri hafif ticari araçlar, arazi araçları, ticari araçlar ve motosikletler izliyor. Traktör ve tarım iş makinaları gibi ilanlar ise ortalama yüzde 1- 2’lik dilimde yer alıyor.
Hangi illerden ilanlar öne çıkıyor? Anadolu genelinde arabam.com odaklı farkındalığı nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye’nin her yerinden farklı marka ve modellerde ikinci el araç ilanları ile karşılaşıyoruz. Elbette İstanbul ve Ankara otomobil piyasasının çok büyük ve güçlü olduğu şehirler. Bunun dışında Adana, Bursa, İzmir, Trabzon, Antalya, Kayseri gibi şehirlerde platformumuzu kullanan çok sayıda bireysel ve kurumsal üyelerimizin olduğunu söyleyebilirim.
Mobil uygulama ile alış ve satış eğiliminin gelişimini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Mobil cihaz kullanımının yaygınlaşması ve mobil veriye erişimin ucuzlaması sonrası internet trafiğinin büyük kısmı masaüstü bilgisayarlardan mobile kaydı. Uygulamalar ise bu erişime aracılık eden önemli bir unsur. Son birkaç yıldır e-ticaret uygulamalarının orta yaş ve üzeri kitle tarafından daha da benimsenir hale gelmesi, hele hele son dönemde pandemi etkisi ile tüm yaş gruplarında dijital hizmetleri hiç kullanmayanların bile bunu deneyimleyerek, bunu alışkanlık haline getirmeye başlaması mobil uygulamaların önemini artırıyor. Tabi burada otomobil alım satımı açısından; arzu edilen aracın aranması, bulunması, incelenmesi bir noktaya kadar uygulama aracılığı ile yapılabilecekler arasında. Ancak, otomobilin yüksek ilgi ürünü (high-involvement) olması ve maliyeti nedeniyle mutlaka detaylı incelemeyi gerektirmesi, alıştığımız e-ticaret pratiklerinin otomobil pazarına uygulanmasını pek mümkün kılmıyor. Pandemi sürecinde bazı otomobil üreticilerinin ‘evden çıkmadan’ otomobil satış hizmetini duyurduklarını biliyoruz. Toplam satışların içerisinde bu yöntemle gerçekleşenlerin oranını ben de merak ediyorum. Bir ölçüde sıfır araçta bunu yapabilmek de aslında mümkün. Sonuçta ilk kez sizin kullanacağınız bir araçtan bahsediyoruz. Ancak, bunu detaylı inceleme ve ekspertiz sürecinin şart olduğu ikinci elde ‘internetten araç almak’ şeklinde uygulamak, spesifik bir güvence sistemi getirmeden çok kolay görünmüyor.
Trink sat! uygulamasına yönelik ilgiyi nasıl değerlendiriyorsunuz? Benzer uygulamalarınız veya var olanları geliştirme çalışmalarınız olacak mı?
Trink sat! tüketiciler için araçlarını kolay, zahmetsiz ve değerinde satabilme rahatlığı sunan bir hizmet. Normal süreçte aracın ilana konulması, alıcıların telefon ve mesajlarının beklenmesi, aracı görmek isteyenler ile ortaklaşa uygun bir vaktin belirlenmesi, fiyat pazarlığı ve hatta gerek alıcı gerekse satıcının ne kadar güvenilir olduğuna dair kaygılar, araç satışını iyiden iyiye zorlaştıran süreçler. Sunduğumuz servis ise araç satışını bu süreçlerin hiçbirini yaşamadan, kurumsal bir yapının güvencesi eşliğinde, son derece hızlı ve etkin bir şekilde yapmayı mümkün kılıyor. Bu açıdan araç sahiplerinin Trink sat!’a yönelik olumlu ilgisinden bahsedebiliriz. Bu yeniliği ülkemiz otomobil piyasasına öncü bir servis olarak sunmanın ötesinde, sistemimiz piyasadan farklı olarak boya, değişen parça, tramer gibi fiyatlamada direkt etkisi olan parametreleri de göz önünde bulunduruyor. Yani web sitesinde pazar gerçekleri ile örtüşmeden verilen şişirilmiş bir fiyat ve daha alım noktasına gitmeden, randevu aşamasında bunun ciddi düşüşe uğraması gibi olumsuzluklar Trink sat! dünyasında yok. Bu açıdan her araca “değerinde” bir fiyatlama ve satın alma kolaylığı sunduğumuzu söyleyebilirim. Bunun yanı sıra yakın zamanda geliştirdiğimiz diğer ürünlerimiz ise Garajım ve Arabam Kaç Para uygulamaları. Garajım özelliği ile aracınızı garajınıza ekliyor ve her an piyasa değerini görerek, dilerseniz anında ilana koyabiliyor ya da fiyatı değiştiği anda ücretsiz bildirim alabiliyorsunuz. Arabam Kaç Para ise bir otomobilin tüketiciden tüketiciye hangi fiyatla satılabileceğini hesaplaması için sunulan bir özellik.
2021 yılı için planlarınız, stratejileriniz, gerek kur hareketleri gerek devam edecek gibi görünen pandemi gibi faktörlerle nasıl şekillenecek?
2020 yılında sıfır araç satışlarında bahsettiğim gerekçelerle Temmuz ayından bu yana her ay satış rakamları yeni rekorları beraberinde getirdi. COVID-19 aşısına dair aldığımız iyi haberler bir yana, birçok ülkede yeni yasaklar ve artan vaka sayıları belirsizliği artırıyor. 2021 baharına kadar otomobil fiyatlarında artışların devam etmesi olası. Türk Lirası’nın yabancı para birimleri karşısındaki volatilitesi de bir başka risk unsuru olarak karşımıza çıkıyor. Ancak, piyasada oluşan olumlu beklentiler doğrultusunda, ekonomideki düzelme ve yasakların üretime asgari düzeyde etki etmesi durumunda 2021 yılının araç arzı anlamında bu yıla kıyasla çok daha olumlu geçebileceğini beklemek mümkün.