Bütünleşik veri merkezi oluşturulmalı
Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Naci Koru, e-devlet uygulamalarında öne çıkan ülkelerde ortak özelliğin e-devlet projelerinin en üst düzeyde takip edilmesi ve bu projelerin Başbakana bağlı üst kurul tarafından kararlaştırılması olduğunu vurguladı.
İnternetin yaygınlaşmasının yalnız teknolojik bir devrim olmadığının altını çizen Naci Koru, sağlıktan güvenliğe, eğitimden kamu hizmetlerine kadar hayatımızı her alanda değiştirdiğini kaydetti. Koru sözlerini şöyle sürdürdü: “Bugün bilişim altyapımız Batı ülkeleri standardında. Diğer yandan, e-Devlet uygulamalarında dünya standartlarını yakalamaya çalışıyoruz. Dışişleri Bakanlığı olarak bilişim sektörüne, bilişim altyapısına çok önem veriyoruz. Son 30 senedir bu konuda güzel eserler ortaya çıkardık. Dışişleri Bakanlığı’nda interneti ilk kez 1996 yılında kullandık. İlk web deneyimimiz 1997’de ‘Sanal Konsolosluk’ uygulaması ile Bonn’da gerçekleştirildi. Konsolosluk Otomasyonu ile Personel Otomasyonu 1980’li yılların sonunda ortaya çıktı. Konsolosluk Otomasyonu’nu geliştirmeye başladığımız zaman daha bilgisayarlar Türkiye’de çok yaygın kullanılmıyordu. PC’lerle ağ kurup sistem oluşturan hiçbir kamu kurumu yoktu. Biz çözümü PC ağlar aracılığıyla getireceğiz dedik. Şimdi tüm dünyada çok yaygın kullanılan merkezi veritabanını kullanan Konsolosluk Otomasyon Sistemi’miz var. Konsolosluk Otomasyonu’nu geçtiğimiz sene birkaç şirketten de destek alıp güncelleyerek kapsamını genişletmek istedik. Bu yeni proje haziran ayında devreye girecek. Çok daha kullanıcı dostu, daha etkin hizmet sunan, görselliği de geliştirilmiş bir yapıda hizmete sunulmuş olacak. Ayrıca bilişim altyapısından yararlanarak; vatandaşlarımızın telefonla yaptıkları başvuruları merkezi olarak karşılayabilmek üzere bir çalışmamız vardı. Böylece ‘Çağrı Merkezi’ projesi ortaya çıktı. İlk kez bunu Şikago’da gerçekleştirdik ama sadece ABD’deki vatandaşlarımıza hizmet veriyordu. Daha sonra onu da yaygınlaştırdık; Ankara’dan bu hizmeti vermeye başladık. Şimdi tüm dünyadaki vatandaşlarımıza hizmet veren ve Konsolosluk Otomasyonu ile bütünleşik çalışan bir çağrı merkezimiz var. Konsolosluk Çağrı Merkezi 2010’dan bu yana e-Konsolosluk ile bütünleşik çalışıyor. Bütün kamu işlemlerinin elektronik ortamda yapılabileceğine inanıyoruz.”
15 milyon belge EBYS’de
Naci Koru, 15 milyona yakın belgelerinin Elektronik Belge Yönetim Sistemi üzerinde kayıtlı olduğunu vurgulayarak süreci şöyle paylaştı: “Yazışmalarımızı yaptığımız belge yönetim sistemimiz de bulunuyor. İlk kez 2001 yılında geliştirip kullanıma sunmuştuk. Bütün resmi yazışmalarımız bu sistem üzerinde yapılıyor. Önceleri dağınık yapıda çalışan bir sistemdi; bunu merkezi bir yapıya kavuşturduk. Şu anda 221 dış temsilciliğimizde ve de bakanlığımızda çok etkin şekilde kullanılıyor. Yazışmalarımızı tamamen elektronik ortamda yapıyoruz. Bakanlığımızda kağıtsız ofisi 13 sene önce gerçekleştirdik ve çok da etkin şekilde kullanıyoruz. Şimdi amacımız diğer kamu kurumlarıyla bütünleşmeyi tam olarak sağlamak. Son 3 senedir bunun üzerinde çalışıyoruz. Önce Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile e-Yazışmaya başladık, daha sonra Adalet Bakanlığı, Savunma Sanayi Müsteşarlığı, İçişleri Bakanlığı, en son YÖK ile gerçekleştirdik. TBMM ile elektronik bütünleşme için protokol hazırlandı. EGM ile test aşaması devam ediyor. Dışişleri Bakanlığı’nın özel olarak kurumlarla temas kurup gelin bütünleşik çalışalım demesi çözüm değil. Normalde bunun merkezi bir yapıda gerçekleşmesi gerekiyor. Bunun için de çalışıyoruz. Başbakanlık, Kalkınma Bakanlığı ile çok yakın temas içerisindeyiz. Merkezi bir yapıda EBYS sistemlerinin birbiriyle konuşur duruma gelmesini arzu ediyoruz. KEP’in ortaya çıkması çok önemli bir gelişme. Biz KEP’e ilk giren kurumların başında geliyoruz. Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile birlikte PTT KEP sistemi üzerinden elektronik yazışmaya başladık. PTT ile gerçekleştirilen ortak çalışma sayesinde artık e-Yazışmanın resmi altyapısı oluşturuldu. KEP’in yakın zamanda tüm kamu kurumlarının kullanmasıyla birlikte hayatımıza gireceğine inanıyorum.”
Gizli belgelerimiz açık sistemlerde değil
Koru, 17 Nisan 2013’ten bu yana e-Vize uygulamasının hayata geçtiğini hatırlatıp bunun bir prestij projesi olduğunu kaydetti. “Dünyada bu kadar kapsamlı vize uygulaması bulunmuyor” diyerek projenin önemine dikkat çeken Koru, amaçlarının zaten çok fazla belge istemeden kolay vize verilen ülke vatandaşlarının vizelerini havaalanlarına, konsolosluklara gelmeden elektronik ortamda sağlamak olarak aktardı. “Dışişleri Bakanlığı olarak çevremizde de bilişim altyapısı konusunda oldukça tanınan bir kurumuz” diyen Koru, Balkanlar’dan, Asya, Ortadoğu ve Afrika’ya, D-8’e kadar çalışmalarına ilgi duyan ülkeler bulunduğunu dile getirdi. Naci Koru, Bakanlık olarak e-Devlet kavramının temel unsuru olan kurumlararası işbirliğini artırmaya çalıştıklarının altını çizerek e-Devlet kavramının münferit kurum uygulamalarının üzerinde bir anlamı olduğunu idrak etmemiz gerektiğini vurguladı. Koru, “Güney Kore gibi e-Devlet uygulamalarında öne çıkan ülkelerde ortak özellik; e-Devlet projelerinin en üst düzeyde takip edilmesi ve e-Devlet projelerinin Başbakana bağlı üst kurul tarafından kararlaştırılmasıdır. Ayrıca bütünleşik veri merkezi oluşturularak bunun Başbakana bağlı üst kurul tarafından yönetilmesidir. Bu yaklaşımlar devlet bütçesine ciddi kazanımlar katacak, ortak verilerin kullanılması ve daha güçlü projelerin çıkmasını sağlayacaktır. e-Devleti, bilişimi kamuda çok etkin kullanmak istiyorsak dünyayı çok yakından takip etmemiz gerekiyor. Diğer yandan, konuşan sistemlerin kurulabilmesi için kurumların birbirinden haberdar olması çok önemli. Konuşan sistemler yapmıyoruz. Bu sorunu çözmemiz gerekiyor. Düzgün, bütünleşik, hızlı, güvenli, çalışan bir sistem kurulmalı. Dışişleri Bakanlığı olarak deneyimlerimizi paylaşmaya hazırız” açıklamasını yaptı. Dışişleri Bakanlığı olarak güvenliğin çok önemli olduğuna işaret eden Koru, “Size anlattığım sistemlerin hemen hemen tamamı açık bilgilerin dolaştığı sistemler. EBYS’de, intranette ve web sitelerimizde hiçbir zaman gizli belgelerimizi tutmuyoruz. Bütün bunlar için bile 6-7 katmanlı güvenlik tedbirleri alıyoruz; güvenlik duvarlarına, VPN’lere sahibiz. Dışişleri Bakanlığı için önem taşıyan gizli ve daha üst düzeyde gizlilik dereceli belgeler var; onlar için ayrı sistemlerimiz bulunuyor: Kripto sistemimiz; gizli belgeleri tuttuğumuz sistemler mevcut. Geliştirdiğimiz sistemlerin hepsi milli sistemlerdir” ifadesini kullandı.