Çin, patente odaklı
177 hafta önce 9 Temmuz 2007’de bu sayfadaki yazının başlığı: Çindiya inovasyonu öğrenirse?
Çin’e ait veriler şöyleymiş:
• ABD’de alınan Çin patent sayısı 424 (sadece 2003 için).
• Çin’de patent başvuru sayısı 130 bin (sadece 2005 için).
2009’da durum şöyle:
• ABD’de alınan Çin patent sayısı 2 bin 857 (sadece o yıl için).
• Çin’de patent başvuru sayısı 476 bin (yine sadece o yıl için).
Ek bilgi:
• ABD’de 2009’da yapılan tüm uluslararası (Patent Cooperation Treaty-PCA) patent başvuru sayısı: 45 bin 790
• Çin’de aynı yılda aynı şekilde patent başvuru sayısı: 7 bin 946.
(Not olarak- Türkiye’den yapılan başvuru sayısı 371).
Bu rakamlar, tek başlarına fazla bir şey ifade etmez. Karşılaştırmalı bakmak lazım:
2009’da ABD’den PCA’ye yapılan başvuru sayısı dünyada en yüksek. Ama 2008’e göre yüzde 11,4 azalmış.
Aynı yıl Çin’den PCA’ye yapılan başvuru sayısı, PCA listesinde Çin’i beşinci sıraya koyuyor. Ama, 2008’e göre Çin başvurusu yüzde 29,7 artmış.
Ve en son bilgi: Çin Patent Kurumu (SIPO) verilerine göre 2010’da 1 milyon 200 bin patent başvurusu yapıldı. Bunlardan 814 bin 825 başvuru, değerlendirmeye alındı. Başvuru oranı, 2009’a göre yüzde 25 fazlaydı.
Çin yönetimi, “inovasyon eşittir patent sayısı” formülünü kağıda döktü.
İngilizcesi Aralık’ta yayınlanan “Çin Ulusal Patent Geliştirme Stratejisi 2011-2020” raporuna göre, 2015 yılına kadar hedefler şöyle:
• Faydalı Model Tescili sayısı 2 milyon olacak.
• Patent tescili 1 milyon olacak.
Faydalı Model Tescili diye, özellikle KOBİ’lerin yenilikçi ürün/hizmet geliştirmesini özendirmek amacıyla, araştırma ve inceleme işlemleri daha hızlı, daha ucuz, yüzeysel ve faydacı bir uygulama deniliyor. Buluşu 10 yıl süreyle üretme ve pazarlama hakkı sağlıyor. Patentte süre genelde 20 yıl.
1985’e kadar Çin’de patent yasası bile yoktu. Şimdi ise hükümet, patent sayısında dünyada bir numaraya adaylığını koydu. Ama Batılı yorumcuların kaygıları var:
• Acaba Çin’de patent tescili yapan bürokratlar, ne kadar çok patent onaylarsa o kadar prim mi alıyor?
• Acaba patent tescilinde çalışanlar ne kadar ehil? Thomson Reuters’in bir araştırmasına göre ancak beşte biri.
• Aslında işe yaramayacak fikir ve projelere dahi acaba patent kolayca mı veriliyor?
• eBay’in Çin sürümü olan Taobao sitesinde “arzuhalciler”, kişilere 700 yuan karşılığı patent başvurusu yazma ilanı veriyor. Şirketler için bu ücret 2 bin yuan.
• Acaba Çin yönetimi, faydacı modele patente ağırlık vererek işin kolayına mı kaçıyor?
