Daha hızlı ve doğru kararlar verebilmek için iş zekası
*Hakan Çiftçi
Şirketlerin rekabette başarıyı yakalamak için, değişen pazar koşullarına karşı anında tepki verebilmesi gerekiyor. Kurumlar böyle rekabet dolu bir ortamda çalışırken birçok riskler ve değişen koşullar ile karşılaşmaktadır. Şirketler, risklere önlem almak ve koşullara adapte olma ihtiyacı duymaktadır. Gelişmelerin gerisinde kalmamak için çok daha hızlı ve doğru karar vermek zorunda kalırlar. Sonuç olarak, birim zamanda verilmesi gereken karar sayısındaki artışla birlikte anlamlı, doğru ve taze bilgiye anlık, hızlı erişim ihtiyacı da artmıştır.
Veriler ancak doğru boyutlarda ve doğru yapılarda derlendiğinde, bilgi haline gelebiliyor. İhtiyaç duyulduğunda bu bilgilere kolayca erişilebilmesini ve bilgilerin yoruma çevrilebilmesine İş zekâsı çözümleri imkân vermektedir. İş zekâsı uygulamaları veriyi bilgiye dönüştürür, kurumların kaynaklarını daha verimli bir şekilde kullanmasını sağlar, operasyon etkinliğini artırır ve yeni gelir fırsatlarını tespit eder. Bu şekilde oluşturulan bilgi, karar vericilere katma değerli bir bilgi olarak karar mekanizmalarında kullanılma olanağı sağlar.
İş zekâsı ve iş analitiği, şirketlerin endüstrilerini, işletmelerini ve işlerini daha iyi kavramalarına olanak tanıyor. Bu uygulamalar içinde iş Zekâsı çözümleri, farklı kaynaklardan alınan verileri bir araya getirerek bilgiler halinde kullanıcılara sunuyor;
Hızlı ve esnek çok boyutlu sorgulama yapabilme,
Canlı ve doğru veriler ile etkileşimli analiz yapabilme,
Self-servis raporlama oluşturabilme,
Bilgi işlem desteğine ihtiyaç olmadan verilerin analiz edilebilmesi
İşletme performansının operasyonel ve finansal olarak izlenmesi,
Sorunlar ve başarıların analizi ve buna göre stratejinin revize edilmesi.
Elde edilen bilginini şirket genelinde kullanılabilmesi
Karar vericilerin uyarılması ve karar süreçlerinin hızlandırılması.
Kurumlar gelişip büyüdükçe, şirketi neyin başarıya götürdüğü konusunda son derecede değerli bir iç görü sağlayabilecek olan büyük miktarda veri üretir. Ancak bu veriler genellikle farklı sistemlere dağılmış olduğundan verileri alıp analiz etmek zordur. Oysaki kurumlar bilgi toplama ve değerlendirme anlamında olumlu adımlar attıkça, ulaşmak istedikleri başarılı noktaya daha fazla yaklaşırlar.
Bulut ve hibrit kullanım imkânı
Çoğu analistlerin hemfikir olduğu konu, bulut bilişimin gelecek üzerinde önemli etkisi olacağıdır. Maliyetli donanımları bünyenizde barındırmak ile karşılaştırdığımız zaman, bulut ta iş zekâsı neredeyse yüzde 100 süreklilik ve genişleyebilme imkânı sunuyor. Bu şekilde high-avaliable ve ihtiyaç halinde genişleyebilir.
Örneğin, Microsoft yeni bulut hizmetinin- SQL Server Analysis Services ön izlemesini duyurdu. Bu yeni servis hem bulut hem de on premise veritabanlarını hibrid yapı olarak desteklemektedir. SQL server Oracle, Sharepoint ve HD insights, Azure servisleri ve Power BI analiz araçları ile bütüncül iş zekâsı platformu daha da güçlendirilmiş oldu. Firmalar bu tür gelişkin ve güçlü altyapıları temin etmek ve barındırmak yerine ihtiyaçları olduğu zaman kadar kullanacakları bulut yapıları oldukça önemli avantajlar sunmaktadır.
Mobil uygulamalar
Modern iş zekâsı yazılımları bütün platform ve cihazlara hitap edebilmeli. Bir yazılım birçok farklı cihar türünde kendi kullanıcı deneyimini yaşatabilmeli. Bu neden önemli? Çünkü yayınlanan raporlar biz gösteriyor ki mobil bilgisayarlar (akıllı telefonlar ve tabletler) pazarları gelmiş geçmiş bütün teknolojilerden daha hızlı doyuma ulaştıracak. Bu büyüyen mobil eğilimin sonucunda iş zekâsı yazılımlarımızda anında bu platformlara adapte olması gerekir.
Yatırım yaparken…
Günümüzde birçok üretici tarafından çeşitli özelliklerde iş zekâsı yazılımları mevcuttur. Peki, bu birçok özellikler içinde firma kendi ihtiyacı için doğu seçimi nasıl yapabilir? Bu konuda karşılaştırma yapabilmek açısından uygulamaları şu dört ana başlıkta değerlendirmeye alabiliriz:
· Fonksiyonel Özellikler
· Güvenlik Özellikleri
· Uygulama Geliştirme
· Gelişmiş Özellikler
Bu özellikler içinde en önemli bulduklarımı şöyle sıralayabiliriz:
1. Yönetim Panoları
Kişiselleştirilmiş panolar iş liderlerine gerçek zamanlı anlaşılan veri sağlayarak kolayca, hızlı ve daha iyi karar verme, iç ve dış olaylara daha hızlı tepki verme olanağı sağlar. Yöneticiler kişiselleştirilmiş panolara ihtiyaç duyuyorlar, panolarda kolay anlaşılır KPI ar ve özet bilgi olmalı. Bunlar düzenli olarak güncellenmeli ilave olarak istisna ve önemli vakalar için yönetici uyarı uygulamaları olmalı.
Bu neden önemli? Panolar yöneticilere işleri hakkında anlık özet bilgili kolay okunur, grafikler ile sunar. Panolar yöneticinin alışkanlıkları ve ilgi alanlarına uygun özelleştirilmiş temel bilgilerin anlık izlenmesini sağlar. Bu şekilde yöneticinin işini gerçek zamanlı takip edebilmesi ve problemler oluşmadan uyarılmasını sağlar.
2. Lokasyon Algılama
Lokasyon algılama verilerin haritalar ve coğrafi formatlar vasıtasıyla görselleştirilmesidir. Veri kümelerini coğrafi etiketler ve görseller ile incelemek analizlerimize yeni boyutlar katar, örneğin “bölge bazında satış cirosu.”.
Bu şu açıdan önemlidir, coğrafik uygulamalar veri gösterimlerini basitleştirir. Karar vericiler için birçok tabloyu sıralayarak, gruplandırarak veri elde etmektense, hızlı ve basit bir şekilde veriyi algılamak çok önemli. Bir harita yardımıyla karar verici kişi hangi satış bölgesi daha iyi skor üretiyor görebiliyor. 3. What-if Analizi
“What-if” analizi iş biriminin kararlarının olası etkilerini henüz oluşmadan analiz etme imkânı verir. Bu imkân yönetimlere stratejik planlama yapma yeteneği kazandırabilir.
4. Etkileşimli Raporlar
Etkileşimli raporlar, kullanıcıların bilgi kümelerini bilgiye dönüştürmeye yardımcı olur. Kullanıcılara raporlar içinde daha iyi analiz sağlar ve bu raporları dayandığı verileri anlamak için çok faydalıdır. Karar vermeyi daha iyi desteklemek için kullanıcıların şunları yapması gerekir:
• Raporlar aracılığıyla derinlik analizi
• Dilimleme ve küp “Slice and dice” OLAP analizleri
• Trend analizleri
• Zaman boyutlarında ölçeklenebilir, büyük veri yapısı inceleyebilme
5. Açık Mimari
Açık mimariler üzerinde geliştirilmiş İş Zekâsı uygulamaları diğer platformlar ile entegrasyon konusunda daha iyidir. Ayrıca firmanızı yapısal olarak tek bir platforma bağlı bırakmaz.
6. Çeşitli Veri Yapıları Desteği
İş zekâsı çözümleri verilerin analizine bağımlıdır, bu noktada bir çok veri yapısının entegrasyonu gereklidir. Veri çeşitleri ve sayıları arttıkça veritabanı desteği daha önemli hale geliyor. Firma verilerimiz şimdilik tek veri tabanında olsa bile farklı veritabanlarına destek verilmesi çok önemli bir özelliktir.
7. Bulut ve Hibrit Kullanım İmkanı
Çoğu analistlerin hemfikir olduğu konu, bulut bilişimin gelecek üzerinde önemli etkisi olacağıdır. Maliyetli donanımları bünyenizde barındırmak ile karşılaştırdığımız zaman, bulutta iş zekâsı neredeyse yüzde 100 süreklilik ve genişleyebilme imkânı sunuyor.
8. Mobil Uygulamalar
Modern iş zekâsı yazılımları bütün platform ve cihazlara hitap edebilmeli. Bir yazılım birçok farklı cihar türünde kendi kullanıcı deneyimini yaşatabilmeli.
*BBS İş Uygulamaları Müdürü
