Dijital Dönüşüm Mesleklerinin Geliştirilmesi Projesi

VOC Test Projesi: Ana amacının ulusal mesleki standartların oluşturulması ve yeterliliklerin geliştirilmesi, bu yetkinliklerin yapılacak testler sonucu sertifikalandırılması.

Avrupa Birliği tarafından uygulanan ve VOC Test Projeleri ismini alan bu çalışmanın kamu tarafında yürütücüsü ve aynı zamanda denetçisi MYK yani Mesleki Yeterlilik Kurumu. Bilişim tarafındaki konunun ismi “Talebe dayalı sistem bazlı dijital dönüşüm mesleklerinin geliştirilmesi projesi”

Tanımı, faydası ve getirilerinin tartışılamayacak kadar önemli ve büyük olan bu projeyi incelemeye karar verdim. Bugüne kadar çok da dikkatimi çekememişti, ta ki geçmiş günlerde sektörün iki güzide derneği TBV ve TÜBİSAD bu projeye paydaş olmayı kazanana kadar. Burada belirtmekte fayda var, bu yıl tam 21 STK, ortalama STK başına 200.000 Euro alarak bu projeyi kazandı. Proje tamamlandıktan sonra STK’lar testlere katılanlardan 145 Euro gibi bir ücret de alacaklar.

Proje sadece bilişim için değil, tüm sektörler için geçerli. Bunu kazanan STK’ların sadece 2 tanesi bilişim diğerleri turizm, yiyecek-içecek, yönetim ve balıkçılık gibi benzer konularda çalışan dernek ve organizasyonlar. VOC testinin kısa açıklamasını şöyle yapmak mümkün; eğer iyi bir ahçı isen, yönetici isen, rehber isen, yazılımcı isen, network uzmanı isen velhasıl listede belirtilen hangi meslekten olursan ol, bu teste gireceksin, MYK kontrolünde sana bir sertifika verecek, bu da uluslararası yetkinlikte olacak.

TBV’nin üslendiği meslekler; Blok Zinciri Programcısı, BT İş Analizi Elemanı, Dijital Dönüşüm Personeli, Etik Hacker, Veri Giriş Elemanı, Yapay Zeka Programcısı, Yazılım Geliştirici, Yazılım Uygulamaları Destek. TÜBİSAD tarafında tanımı ismi farklı ama benzer meslekler seçilmiş durumda.

Araştırmamın en ilginç yanının bu projede daha önce bizim sektör bacağı için 2011 yılında TÜBİDER‘in paydaş olmasını öğrenmem olduğunu itiraf etmeliyim. Yönetim kurulu üyeliğini bile yaptığım bu çok sevdiğim dernek böylesi bir projeye zamanında başvurmuş. Böylesi vizyon ve akıl gerektiren başvuru zamanın dernek başkanı Erkin Fındık ve Niyazi Saral tarafından gerçekleştirilmiş. Niyazi Bey ile görüşmelerimden öğrendiğim bu proje için derneğe 300.000 Euro ödenmiş.

Sonrasını Niyazi bana şöyle aktardı: “Alınan paralar projeye çok da katkı sağlayamadan ücretlere ve yol parası gibi giderlere harcandı. Çünkü defalarca Ankara’ya çağrıldık. Hiçbirinde derdimizi anlatamadık çünkü MYK bu konularda çok sertti, her satırı her cümleyi inceliyordu. Zaman ilerledikçe masraflar daha da arttı, çünkü 10 kişiye yakın bir kadro çalışıyorduk, 25 civarı danışmanımız vardı.  Asıl sorun testlere katılacak kişi bulamadık.”

Uzun uzun konuştuk, sorunları anlattı. TÜBİDER halen test yapmıyorsa bunun nedenini teste giren yok ama asıl sorunun kamunun diğer kurumundan verilen Çıraklık Ustalık belgesi olduğunu söyledi. Yani bu projeye bir de rakip var, Milli Eğitim Bakanlığı. VOC test sertifikasına pek sıcak bakmıyormuş, böyle olunca VOC test merkezinden alınan sertifika kamuda yer bulamamış.

TÜBİDER bu projeyi ve bütçeyi nasıl yönetebildi, nerelerde takıldılar bilgim az. Yine de bu kadar iyi bir bütçe ile gelinen nokta tam anlamıyla sıfır diyebilirim.

• Bu çalışmalardan sektörün bilgisi kısıtlı olmuş. TÜBİDER yanına basın kuruluşlarını daha güçlü şekilde almalıymış, duyurulamamış Böyle olunca destek görmemiş. Umarım projenin yeni paydaşları TBV ve TÜBİSAD bu konuyu atlamaz.
• Kamunun bu projeleri sunması çok güzel. Her sektörün böyle çalışmalara ihtiyacı var. Kim hangi konuda daha uzman bilmek isteriz. O zaman buna sadece MYK değil kamunun tüm birimleri destek olmalı. Ha yok Çıraklık Ustalık Belgesi daha önemliyse oradaki kalite arttırılmalı, kamuda güvenoyu oluşturulmalıdır. Bugün sokaktaki bir insan için çıraklık/ustalık belgesinin hiçbir geçerliliği yoktur, ciddiye alınmaz. VOC sertifikasının başarılı olması için çözülmesi gereken en önemli sorun bu.
• Bizlerin bakış açısı da değişmeli. Böyle bir teste katılmayan hatta bunu külfet olarak gören bir yapımız var. Halbuki kişi bu test sonucunda kendisini kariyer anlamında güçlendirecek, işveren de bu sertifikayı alanları çalıştırırsa SGK primlerinden tasarruf edecek. SGK primi demişken, bu kurumumuzun da bu sertifikaya gerekli desteği vererek prim ödenmeme konusunu kolaylaştırması gerekiyor, orada da başka zorluklar var.
• Şimdi 21 sosyal toplum kuruluşu bu proje için onayını aldı. Her birinin bütçesi ortalama 200k Euro. Bu defa başarıyla sonuçlanmasını umuyorum, takipçisi olacağız. Endişelerimiz Niyazi Beyin anlattıklarının da ötesinde. Çünkü ortamda yine bir sessizlik var.
• Görüşlerini almak üzere TÜBİSAD yetkililerine ulaşmaya çalıştım, henüz haber gelmedi, TBV ile yakın duruyoruz, bir basın kuruluşu olarak elimizden gelen her desteği vereceğiz.

Ölçmeden yönetmek imkansızdır. Ölçmenin en önemli bacaklarından biri de sertifikasyondur. Böyle bir projeyi desteklemek sektör adına hepimizin görevidir.

Yazdım…