Odak noktası; düzenlemeler ve teknolojik gelişimin rotası
Yapay zekâ destekli teknoloji çözümleri odaklı fintech şirketi Sanction Scanner, 2023 yılına dair Kara Para Aklama ve Terörün Finansmanını Önleme (AML&CFT) ve Sahtecilik (Fraud) konularının yer aldığı kapsamlı bir araştırma sunan yıllık raporunu yayımladı. Bu rapor, 2023 yılında sektörde yaşanan önemli gelişmelerin bir değerlendirmesini sunarak gelecek dönemler için beklentileri ortaya koyuyor. Rapor, sene içerisinde yapılan AML düzenlemelerine, gelişen ve dönüşen teknolojinin AML araçları üzerindeki etkilerine ve kripto varlık birimlerine anketler ve grafiklerle yardımıyla ışık tutmayı hedefliyor.
2023 Küresel AML Yıllık Raporuna bakış…
2023 yılı, dünya genelinde finansal ve siyasi dinamiklerde önemli değişikliklere tanıklık etti. Teknolojik ilerlemeler, yeni fırsatlar sunarken aynı zamanda detaylı düzenleme eksiklikleri, suç örgütlerinin daha karmaşık ve değeri daha yüksek hedeflere yönelik stratejiler geliştirmelerine sebebiyet verdi. Bu ve benzeri etkiler küresel finans dünyasını, kara para aklama ile daha etkili bir şekilde mücadele etme ihtiyacıyla karşı karşıya bıraktı. İhtiyaç kapsamında Birleşmiş Milletler başta olmak üzere Birleşik Krallık, Amerika ve Asya kara para aklamayla mücadelede daha etkin olabilmek için yasal düzenlemelerini gözden geçirdi. 6AMLD, FinCEN Nihai Kuralı, Kripto Varlık Piyasaları Yönetmeliği değindiğimiz önemli düzenlemeler arasında yer almaktadır. Küresel düzeydeki hukuki düzenlemelerin, hızla değişen ve evrimleşen bir ortamda olduğunun ve bu dinamik ortamın takibinin kara para aklama ile mücadele için anahtar faktörlerden biri olduğunun farkında olarak raporda önemli bir kısmı benzer güncellemeleri incelemeye ayırdık.
Öte yandan, devrim niteliğindeki teknolojik gelişmeler, dolandırıcılık ve kara para aklama yöntemlerini çeşitlendirme konusunda etkili olurken, aynı zamanda finansal hizmetlerin dönüşümüne önemli katkılarda bulunmaktadır. Makine öğrenimi ve yapay zekâ gibi ileri teknolojilerin AML sektörüne entegrasyonu verimlilikte önemli bir artış sağlamıştır. Yüksek teknoloji destekli AML araçları değişen mevzuat gereksinimlerine uyum sağlama, büyük hacimli finansal verileri eleme ve yanlış pozitiflerin
azaltılması gibi bir dizi benzersiz yetkinliğe sahiptir. Yapay zeka ve makine öğrenimi sayesinde manuel işlerde %67 azalma görülmesi ve teknoloji destekli AML araçlarının mevzuata ayak uydurma konusundaki açık ara avantajı, 2023 yılında ciddiyetini daha da farkına vardığımız devrimsel gelişmeler arasında yer almaktadır. Bunlarla ilişkili olarak raporumuzda yapay zekâ ve otomasyonun, düzenleyici otoritelerin düşmanı olmadığı, aksine finansal suçlarla mücadelede önemli bir müttefik olduğunun altı çizilmektedir.
Aynı zamanda, 2023 yılı, kripto varlık birimlerinin dikkat çekici bir şekilde büyümesine tanıklık etmiştir. Merkezi olmayan borsalardaki canlanma aylık işlem hacminin 100 milyar doları aşmasıyla birlikte finans dünyasını yeniden tanımlayarak etkili AML ve KYC uyumluluğu için stratejiler geliştirilmesini zorunlu kılmıştır. Tornado Cash ve Bitzlato Davası gibi güncel uyumsuzluk vakaları bu zorunluluğu desteklemektedir. Bu bağlamda, sıkı denetimler, tüm paydaşlar ve regülatörler nezdinde daha da
önem kazanmıştır. Yalnızca kripto varlık birimi suçları değil, her 39 saniyede bir gerçekleşen hızlı siber saldırılar, 2023’te artışı gözlemlenen fidye yazılımlar, 4,1 milyon web sitesinin barındırdığı kötü amaçlı yazılım saldırılarını da kapsayan 2023’ün yeni dolandırıcılık ortamı, sıkı denetimlerin ve düzenli regülasyon takibinin gerekliliğini vurgular niteliktedir.
2023 yılını, kara para aklamayı önleme ve daha güvenli bir küresel finans atmosferi oluşturma amacıyla detaylı bir analizle ele alarak, coğrafyaların mali suçlar konusundaki eğilimine odaklanmaktayız. Raporumuz, 2023’e dair çıkarımlarımızla birlikte, finansal suçlarla mücadelede yapılan önemli adımları ve sektördeki gelişmeleri ortaya koymaktadır.
2023 Türkiye AML Raporu
Türkiye, hem küresel hem de yurt içinde dinamik bir yıl geçirirken, özellikle FATF tarafından Gri Liste’de tutulması, uluslararası arenada ülkenin güvenilirliği üzerindeki zorlukları sürdürdü. FATF raporları, Türkiye’nin suç geliri aklama ve terörizmin finansmanıyla mücadelesine dair detaylı değerlendirmeler ve öneriler sunarak, ülkenin bu konudaki çabalarını şekillendirmekte önemli bir rol oynadı.
Raporda, MASAK’ın sektörel araştırma raporları, Türkiye’nin finansal güvenliğini güçlendirmek, sektörlere yönelik risk analizi yapmak ve bu risklere hazırlıklı olmak amacıyla kritik bir araç olarak öne çıkmaktadır. Bu raporlar, finansal kurumlar ve sektörel paydaşlar için kılavuz niteliğinde olup, ülkenin mali sisteminin sağlamlığını artırmaya yönelik stratejiler geliştirmede rehberlik etmektedir. MASAK’a geçen yıl yapılan şüpheli işlem bildirimi 250 bini bulurken, bu sene sonuna kadar gelecek işlem bildirimlerinin geçen yılın sayısını aşması bekleniyor. Buna oranla MASAK faaliyetleri için 2022 yılında 24 milyon 686 bin lira bütçe ayılırken, 2023 için bu tutar 49 milyon 461 bin liraya çıkarılmıştır.
Bundan hareketle son yıllarda Türkiye’nin, finansal suçlarla mücadelede önemli adımlar attığını görmekteyiz. Ancak, artan işlem bildirim sayıları göz önüne alındığında FATF tavsiyelerine tam uyum ve uluslararası standartlarla denklik konusundaki çabaların devam etmesi gerektiğini düşünmekle birlikte ülke için kritik sürecin bitmediğinin de farkındayız. Bu çerçevede, Türkiye’nin finansal sistemi üzerindeki uluslararası baskılara karşı etkili bir yanıt vermesi ve aynı zamanda ulusal ekonominin güçlendirilmesi amacıyla çaba harcaması önem teşkil etmektedir.
Bu kapsamlı rapor, 2023’ün genel bir değerlendirmesini sunarak, finansal suçlarla mücadelede yer alan tüm paydaşlara stratejik bilgiler sunmayı hedeflemektedir. Sanction Scanner olarak, küresel ve ulusal ekonominin güvenliği için ortak bir sorumluluk taşıdığımızı düşünüyor ve mali suçlarla etkin bir şekilde mücadele etmeye yönelik kararlılığımızı vurguluyoruz. Hedefimiz, bu rapor aracılığıyla sektördeki aktörlerle iş birliğini artırarak mali suçların önlenmesine yönelik ortak çözümler bulmak ve tüm paydaşlarla birlikte çalışarak finansal istikrarı güçlendirmektir.
Raporun tamamı için tıklayın.
