Enerji dünyasından heyecan uyandıran gelişmeler…
Yaşam boyunca en çok karşılaşılan ya da içinde olduğumuz konuları sıralamak istersek ekmek, su, ısınma gibi temel ihtiyaçlar sayılabilir. Bir tanesi var ki o olmazsa bu saydıklarım da olmaz, onun ismi enerji. Belki ilk çağlarda sadece beslenme ya da ısınma amaçlı olarak var olsa da çok karşılığı olmayan bir kavram olarak düşünülebilir. Ama orta çağ sonrası yeni ve yakın çağda en önemli konunun enerji olduğunu söylemek mümkün. Buhar makineleri, elektrikli makineler derken evrilen endüstrinin geldiği noktada elektrik enerjisine ihtiyaç bir hayli fazla, o olmadan yaşamın devamı mümkün olamaz durumda.
Üretilen elektriğin iş yerleri ve evlere kadar iletilmesi karmaşık bir yapıyı içeriyor. Teller, direkler, trafolar, bu süreçteki kayıplar gibi konular bir yana, elektriğin eve geldiğinde elektrik saatleri ile kontrolü de farklı bir yapıyı içeriyor. Saatlerin okunması, faturalandırılarak tahsilatının gerçekleştirilmesi gibi hayatımızda farkında olmadığımız ama incelendiğinde sahiden dehşete düşürecek kadar karmaşık bir yapıdan bahsediyorum. İkinci üniversitem Elektrik Mühendisliği olmasına rağmen, EnerjiSA firmasını ziyaret edene kadar bu karmaşık ve zor yapıyı hiç düşünmediğimi itiraf etmeliyim.
EnerjiSA CIO’su Mehmet Fırat Bey ile sohbetin ne kadar sürdüğünü hatırlamıyorum, o kadar heyecanlı bir sohbet oldu ki. Ben sordum, o cevapladı:
Enerji Dünyası Nasıl Gelişiyor?
“Enerji sektörü büyük bir değişim içinde. Bu sektörde artık karbonsuzlaşma konuşuluyor yani daha fazla rüzgâr ve güneş, daha az kömür ve doğalgaz santralleri yatırımları. Artık sadece büyük santraller enerji üretmiyor, herkes enerji üretiyor, herkes tüketiyor hem elektrik piyasası karmaşıklaşıyor hem de bizim gibi enerji şebekesi işleten firmaların işi daha da zorlaşıyor. Elektrikli araçlar dünyamıza giriyor, biz onları araç markalarından takip ediyoruz ama bunun elektrik şarj altyapısı, hızlı şarj istasyonları ve en önemlisi bu kadar çabuk değişen yapıda elektrik şebekesinin gözden geçirilmesi ve yatırım yapılması çok kritik hale geliyor. Bunun dışında küçük yerleşim birimlerini besleyen bataryalar ve dağıtık üretim konuları da sektörümüzdeki heyecan uyandıran gelişmeler.
Bütün bu gelişmeleri düşündüğümüzde, bir de bunun yanına yıkıcı dediğimiz teknolojik gelişmeleri eklediğimizde değişim ve bununla birlikte gelen fırsatlar çok heyecan verici oluyor. Enerji sektörünün teknoloji ile bu kadar iç içe olduğunu içine girdikten sonra öğrendim ben.”
Bilişim Teknolojileri Alanında Nasıl Projeler Öne Çıkıyor?
“Yukarıda anlattığım gerekçeleri üst üste koyduğumuzda bilişim teknolojilerine neden bu kadar ölçekte yatırım yapıyoruz, bunun cevabı çıkıyor. Bu sektör en fazla yatırım yapılan ve en fazla üzerinde çalışan sektörlerin başında geliyor. Çok basit bir ifadeyle özetlemek gerekirse, çünkü dijital dönüşüme ihtiyacımız var, karmaşık süreçler yönetiyoruz, yeni süreçler kurguluyoruz, çok adetli işler yapıyoruz, en ufak iyileştirmeler bizim şirketimizde çok büyük sonuçlar doğuruyor, çünkü insana yatırım yapıyoruz, maalesef tehlikeli bir sektördeyiz insan hayatına yatırım yapıyoruz.
Çok farklı alanlarda projeler yürütüyoruz birkaç tane örnek paylaşmak isterim;
Belki de Türkiye’nin en büyük IoT projesi. Elektrik şebekemiz, biraz önce de söylediğim gibi ülkemizin 4’te birine hizmet ediyor. Bu büyüklüğü düşündüğünüzde burada trafo, direk, saha dağıtım kutusu gibi şebeke elemanlarından yüzbinlerce noktadan veri aldığımız ve bunları anlamlandırdığımız IoT ve yapay zekâ projemiz devam etmekte. Enerji şebekesini kontrol ettiğimiz bu yapı sayesinde hedefimiz enerji kesintilerini azaltmak, enerji kesintisi oluştuğunda da en hızlı şekilde haberdar olup bu sıkıntıyı en hızlı şekilde, vatandaşımız bize ulaşmadan gidermek.
Sürdürülebilirlik Kalkınma Amaçları ve Paris İklim Anlaşması ile birlikte bütün enerji sektörünün konsantre olduğu Yeşil Enerji tarafında bir bankamıza blokzincir teknolojisiyle dijital enerji hizmeti sağlıyoruz. Blokzincir teknolojisi ile geliştirilen ve ilk kez müşterilerin kullanımına sunulan bu dijital enerji hizmeti sayesinde kullanıcılar, kendilerine sağlanan yenilenebilir enerji sertifikalarının kaynaklarını kendileri seçebilecek; saatlik bazda (7/24) tüketimlerini takip ederek hangi yenilenebilir enerji kaynağı ile eşleştiklerini raporlayabilecek ve yıllık kurumsal sürdürülebilirlik raporlarında sunabilecek. Bunun yanı sıra müşteriler, sisteme tanımlı lokasyonlarına yakın mesafedeki yenilenebilir enerji santralleri arasından tercihte bulunup, yerli enerji kullanımını da destekleyebilecek. Bu kabiliyetlerle bu projede dünyada bir ilki gerçekleştiriyoruz.
Robotik Süreç Otomasyonu’nu etkin olarak kullanıyoruz, değer yaratmaya artarak devam ediyoruz. Bu sektörün önemli konusu faturalar. Faturanız için itiraz ettiğinizde %100 robotlar bu süreci ele alıyor ve itirazınızı değerlendiriyor. Saniyeler içinde de süreç sonlanıyor. Kuruma bir dilekçe ibraz ettiğinizde ve aynı yol ile geri dönüş istediğinizde bu dilekçelerin yazılmasını da robotlar hallediyor. Bunun gibi onlarca süreç sayabilirim, bu kadar adetli ve tekrarlayan iş yaptığınızda faydalar çarpan etkisi ile geliyor.
Görüntü işleme ve makine öğrenmesini kullanarak çalışanların iş sağlığı çerçevesinde koruyucu ekipmanlarını kullanıp kullanmadıklarını kontrol ediyoruz. Sektöre yayılan, güzel bir uygulama oldu, bu sektörün önlem alınmadığı taktirde çok tehlikeli bir sektör olduğunun bilincindeyiz, teknolojiyi kullanarak riski bertaraf etmek istiyoruz.
Coğrafi Bilgi Sistemi gibi elektrik dağıtım sektörünün en kritik operasyon sistemini de in-memory altyapısına taşıyoruz.
Cloud tarafında bir yolculuğumuz var ve bu alandaki gelişmeleri ve regülasyon değişikliklerini takip ediyoruz, yol almaya devam ediyoruz.”
Bunun dışında Mehmet Fırat neler yapıyor?
“Evli ve 2 çocuk babasıyım, ailemle vakit geçirmeyi ve zaman ayırmayı seviyorum. EnerjiSA’nın çok lokasyonlu olması nedeniyle özellikle Ankara – İstanbul arasında çok seyahat ediyorum.
Spor ile iç içe olmayı seviyorum. Yüzme sporu ile uğraşıyorum, kurumsal oyunlardaki Türkiye ve Avrupa yüzme şampiyonluğum var, uzun mesafe deniz yarışlarında ve havuz yarışlarında yer alıyorum, bunu kurumuma da taşıdım, yaklaşık bir yıldır da EnerjiSA Spor Kulübü olarak yüzme takımımız var yarışlara 15 kişilik ekibimizle katılıyoruz ve şirketimizi temsil ediyoruz.
Bunun yanında 30-40 yıldır bünyemizde yer alan şirketimizin futbol kulübü var, 12-18 yaş arasındaki 150 gencimizi çatımızda barındırıyoruz, genç liglerinde faaliyet gösteriyoruz ve bu gençlerimizi kötü alışkanlıklardan uzak tutmaya çalışıyoruz. Bu amaçla çıktığımız yolda da Ankara ve Bölgesel şampiyonluklar gibi büyük başarılara da imza atıyoruz. Ben de bu kulübün başkan yardımcısıyım ve aktif olarak ilgilenmeye çalışıyorum.”
Çok yönlü bu başarılı genç adamı tekrar sohbet sözü ile işlerine dönmesi için yalnız bıraktım. Kısa sürede tekrar birlikte olacağız.
Yazdım..
