ETKİN e-devlet ile toplumun yaşam kalitesi artırılacak

Türkiye’nin ilk kapsamlı ve bütüncül ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı hayata geçti.
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Haberleşme Genel Müdürlüğü, e-Devlet Hizmetleri Dairesi Başkanlığı tarafından ülkemizde ilk kez hazırlanan ‘2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’, 19 Temmuz 2016 tarihli ve 29775 sayılı Resmi Gazete 2. Mükerrer ekinde yayınlanarak yürürlüğe girdi. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, e-Devletin odağında ‘ETKİN e-Devlet Ekosistemi’ olacağına dikkat çekerek “Gelin e-Dönüşüme Birlikte Yön Verelim…” çağrısını yaptı.
2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı; Türkiye’nin 2023 vizyonu, 10. Kalkınma Planı ve 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı (BTS) çerçevesinde, kurum ve kuruluşların stratejik planları, diğer ulusal strateji belgeleri (Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı, Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi ve Eylem Planı, Türkiye Ulaşım ve İletişim Stratejisi Hedef 2023 vb.) ve e-devlet ekosistemindeki tüm paydaşların ihtiyaçları dikkate alınarak hazırlandı.
Avrupa Birliği (AB) Dijital Gündem 2020 Strateji Belgesi ve 2016-2020 e-Devlet Eylem Planı, Birleşmiş Milletler (BM) Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri (SDGs) perspektifi ile Ekonomik İş birliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Dijital Devlet Stratejileri Hakkında Konsey Tavsiyeleri gibi uluslararası belgeler Strateji ve Eylem Planı’nın hazırlanmasında önemli referanslar oldu.
2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı, merkezi yönetim birimleri, yerel yönetimler, vatandaşlar, özel sektör, meslek kuruluşları, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerin analiz çalışmalarına dahil olduğu ortak akıl ve bilimsel bakış açısıyla şekillenen, Türkiye’nin ilk kapsamlı ve bütüncül ulusal e-devlet stratejisi ve eylem planı. 18 ay süren çalışmalar kapsamında, üst politika belgeleri ve ilgili mevzuat incelendi, tüm paydaşları kapsayan çalıştaylar ve odak grup toplantıları düzenlendi, merkezi yönetim ve yerel yönetimlerle özel sektör ve vatandaşlara geniş katılımlı memnuniyet ve algı anketleri uygulanarak analiz edildi. Ulusal e-devlet politikası belirlenirken Türkiye’nin kendine özgü koşulları doğrultusunda, e-devlet olgunluk modellerinde ele alınan gereksinimler, uluslararası gelişmeler, teknolojik yenilikler ve eğilimler dikkate alındı.
Dikkate alınan hususlar arasında, açık veri paylaşımı, şeffaflık ve hesap verilebilirliğin artırılması, siber güvenlik, kamuda inovasyon, kamu hizmetlerinin öncelikle e-devlet hizmeti olarak geliştirilmesi ve sunulması (digital by default), e-devlet hizmetlerinin tek işlem veya başvuruyla tamamlanabilmesini sağlayacak şekilde geliştirilmesi prensibi (once only principle) ve hizmetlerin paydaşların katılımıyla geliştirilmesi gibi eğilimler yer almakta.
 
‘Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’ tüm paydaşların ihtiyaçlarına cevap veriyor 
Süreçle ilgili detayları aktaran UDHB, Haberleşme Genel Müdürlüğü, e-Devlet Hizmetleri Daire Başkanı Ensar Kılıç, “Bakanlığımızın kuruluş, görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyen 1 Kasım 2011 tarihli ve 28102 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin Görevler başlıklı maddesinde ‘Bilgi toplumu politika, hedef ve stratejileri çerçevesinde; ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla gerekli iş birliği ve koordinasyonu sağlayarak e-devlet hizmetlerinin kapsamı ve yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar ile bu hizmetlere ilişkin eylem planlarını hazırlamak, koordinasyon ve izleme faaliyetlerini yürütmek, gerekli düzenlemeleri hazırlamak ve bu kapsamda ilgili faaliyetleri koordine etmek’ görevi bakanlığımıza verildi. Bu bağlamda; 2016-2018 Ulusal Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı çerçevesinde tüm paydaşların ihtiyaçlarına cevap verebilecek ‘2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’ hazırlanmış oldu” açıklamasını yaptı.
 
Vizyon: ‘ETKİN’ e-devlet ile toplumun yaşam kalitesini artırmak 
2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı, Türkiye’nin dijital dönüşümüne yön verecek ve sosyal, ekonomik, çevreci gelişimine ivme kazandıracak nitelikte hazırlandı. Çalışma ile Türkiye’nin 2023 ulusal hedefleri doğrultusunda gerekli kabiliyetlerinin oluşturulması ve ülke refahı için kaldıraç etkisinin sağlanması amaçlanmakta. Dolayısıyla Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’nın vizyonu; ‘ETKİN e-devlet ile toplumun yaşam kalitesini artırmak’ olarak tanımlandı. e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’nın vizyonu doğrultusunda; 4 stratejik amaç, 13 hedef ve 43 eylem belirlendi. e-Devlet hizmet sunum etkinliği, e-devlet hizmetlerinin kullanımı, e-devlet hizmetlerinden memnuniyet, e-devlet ile sağlanan kamu yararı, Türkiye’nin uluslararası e-devlet endekslerindeki konumu şeklindeki makro seviye göstergeler planın başarı kriterleri olarak tanımlandı. Eylem planının tamamlanmasıyla belirlenen makro seviye göstergelerde yükselme hedeflenmekte. 2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’yla ortaya konulan vizyona ulaşılması, e-devlet ekosistemi paydaşlarının aktif katılımı ve desteğiyle mümkün olacak. Eylem planının uygulanması sürecinde sistematik olarak izleme ve değerlendirme faaliyetleri yürütülecek. 2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’nın değişen koşullara uyumunu sağlayacak bir değişim yönetimi modeli hayata geçirilecek. Hayata geçirilecek değişim yönetimi modeliyle eylem planının dinamik yapıya sahip olması sağlanacak. e-Devlet ekosistemi, e-devlet çalışmalarında tüm paydaşların aktif görev alarak etkileşimini esas almakta ve canlı bir organizma gibi dinamik bir yapıyı oluşturmakta. e-Devlet çalışmalarının ekosistem bakış açısıyla şekillendirilebilmesi için, ekosisteme yönelik politikalarda etkinliğin artırılması için ekosistemde gerekli yetkinliğin, kapasitenin ve uygulama çevikliğinin sağlanması, ekosistemdeki bilgi yönetimini ve paydaşlar arasındaki etkileşimleri kolaylaştıracak altyapıların hayata geçirilmesi, ekosistemde hizmetlerin daha nitelikli olarak yönetilebilmesi için süreçlerde ve bilgi yönetiminde iyileştirmenin sürekli kılınması, ekosistemde dinamizm ve sürdürülebilirliğin tesisi ve devamı için bilgi asimetrisinin giderilmesi ve kapsayıcılığın artırılmasına yönelik katılım odaklı ve şeffaf süreçlerin desteklenmesi yoluyla sağlıklı bir bilgi yönetiminin sağlanması gerekmekte.
 
Sürdürülebilir bir stratejik bakış açısı benimsendi
‘2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’ ile somutlaşan e-devlet politikasının şekillendirilmesinde ve uygulanmasında bütüncül ve sürdürülebilir bir stratejik bakış açısı geliştirildiğine vurgu yapan Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan, şu bilgileri paylaştı:
“10. Kalkınma Planı ve Bilgi Toplumu Stratejisi çerçevesinde, kamu yönetiminde etkinliğin, katılımcılığın, şeffaflığın ve hesap verebilirliğin güçlendirilmesi hedeflendi. Bu hedefi gerçekleştirebilmek için kamu hizmet süreçlerinde bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımı temel araç olarak görülmekte. Bu kapsamda, e-devlet başlığı altında kamu kurumları tarafından yürütülen ilgili çalışmaların ulusal bir strateji ve eylem planı doğrultusunda devam ettirilmesi planlanıyor. e-Devlet alanında öne çıkan dünya örnekleri ve küresel eğilimler değerlendirildiğinde günümüz koşulları, vatandaş odaklı e-dönüşüm, sosyal ağlar, yönetişim ve şeffaflık ile hesap verebilirlik kavramlarını öne çıkartarak, e-devlet alanındaki tüm paydaşlarla devlet arasındaki ilişkilerin yeniden tanımlanmasını gerektirmekte.
Son yıllarda Türkiye’de kamu sektöründe politika belirleme, karar alma ve uygulama süreçlerinde devletin diğer aktörlerle olan ilişkilerinde daha katılımcı, şeffaf ve bütüncül bir yaklaşımın izlenmesi için önemli adımlar atılmakta. Bakanlığımızca 2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı da, bu doğrultuda ülkemizde ilk kez hazırlandı. Bu belge ile somutlaşan e-devlet politikasının şekillendirilmesinde ve uygulanmasında bütüncül ve sürdürülebilir bir stratejik bakış açısı benimsendi. Yeni dönemde e-devlet; odağında ‘ETKİN e-Devlet Ekosistemi’ olacak şekilde daha ‘Entegre, Teknolojik, Katılımcı, İnovatif – Yenilikçi ve Nitelikli’ olarak gerçekleştirilecek, bilgi toplumuna geçişin ve sürdürülebilir kalkınmanın lokomotifi halini alacak.”
Ülkemizin e-devlet alanındaki yeni yol haritasını belirleyen ‘2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı’nın her aşamasında tüm paydaşların katılımının olduğuna dikkat çeken Bakan Arslan, “Bu çalışma, kamunun tecrübesi, üniversitelerin bilimsel yaklaşımı, sivil toplum kuruluşlarının bütüncül bakış açısı ve özel sektörün dinamizmi ile yürütüldü. Gelin e-Dönüşüme Birlikte Yön Verelim” şeklinde konuştu.
  
Öncelikli sektörlerde bilişim sistemleri entegrasyonları güçlendirilecek
 
Stratejisinin odağında ‘ETKİN e-Devlet Ekosistemi’ olan 2016-2019 Ulusal e-Devlet Stratejisi ve Eylem Planı, e-devlet vizyonuna ulaşmak için e-devlet ekosistemi bakış açısıyla şu stratejik amaçlar tanımlanıyor:
-e-Devlet ekosisteminin etkinliğinin ve sürdürülebilirliğinin sağlanması
-Altyapı ve idari hizmetlere yönelik ortak sistemlerin hayata geçirilmesi
-Kamu hizmetlerinde e-dönüşümün sağlanması.
-Kullanım, katılım ve şeffaflığın artırılması.
 
Stratejik Amaç 1 kapsamında atılacak adımlar için üç hedef:
-e-Devlet çalışmalarında koordinasyon etkinliği artırılacak.
-Kurumsal e-dönüşüm kapasitesi geliştirilecek.
-İnovatif yaklaşımlar takip edilerek e-devlet ekosistemine uyumlandırılacak.
Stratejik Amaç 2 kapsamında atılacak adımlar üç hedef:
-Ortak BT altyapıları geliştirilecek.
-e-Devlet hizmetlerine yönelik ortak çözümler geliştirilerek yaygınlaştırılacak.
-İdari hizmetlere yönelik bilişim sistemlerinde bütünlük ve süreklilik sağlanacak.
Stratejik Amaç 3 kapsamında atılacak adımlar dört hedef:
-Kurumsal bilginin öncelikli ve etkin olarak elektronik ortamdan sunulması sağlanacak.
-Öncelikli sektörlerde bilişim sistemleri entegrasyonları güçlendirilecek.
-e-Devlet hizmetlerinin olgunluk düzeyi artırılacak.
-Hizmet sunum kanalları iyileştirilecek ve çeşitliliği artırılacak.
Stratejik Amaç 4 kapsamında atılacak adımlar için ise üç hedef:
-e-Devlet hizmetlerinin kullanımı artırılacak.
-Açık verinin kullanım alanları yaygınlaştırılacak.
-e-Katılım mekanizmaları güçlendirilecek.