FATİH’in bileşenleri
Projenin bileşenleri donanım, yazılım, içerik ve erişim olarak belirlenirken bu bileşenlerin birbiriyle eşgüdümlü çalışması ve oluşturulacak daha geniş platformlar üzerinde yeni çözüm ve uygulamaların oluşturulabilmesi hem projenin devamlılığı hem de potansiyellerinin artırılması açısından önem kazanıyor.
Güvenliğin erişimde asli unsur olduğunu dile getiren Microsoft Türkiye Ulusal Teknoloji Politikaları Yöneticisi Buğra Karabey, güvenliğin sadece erişim boyutunda değil, sisteme bağlı BT bileşenleri boyutunda da tescilinin önemli olduğuna dikkat çekiyor. Karabey, yazılım, donanım ve erişim konularında Güvenlik, güvenilirlik, birlikte çalışabilirlik, yönetilebilirlik ve sürdürülebilirlik noktalarına dikkat çekerek şunları söylüyor: “Bu konuda mevcut uluslararası standartlara riayet büyük önem arz etmektedir. Örneğin ülkemizde TSE’nin de liderliğini yaptığı ve kendilerinin de verdikleri Ortak Kriter sertifikasyonu burada da kesinlikle aranmalıdır. Donanım ile ilgili en temel nokta, yıllarca öğrencilerimize hizmet vermesi planlanan bu sistemin, zaman içinde hem yıpranmadan hem de teknolojik yenilikler sebebi ile oluşacak değişimlerden dolayı yaşayacağı donanım değişiklikleri ve de ilave donanım ilavelerine açık olmasıdır. Burada da “birlikte çalışabilirlik” ön plana çıkmaktadır.”
Temeli yazılım ve içerik oluşturuyor
Projenin temelini yazılım ve içerik oluşturuyor diyen Sürat Teknoloji Ankara Bölge Müdürü Serkan Çalışıcı, sadece içeriğin canlı tutulabilmesi için bir ekip çalışması gerektiğini belirtiyor. Çalışıcı “Hatta bu konuda sanal bir kütüphane açılarak içeriklerin buradan satışı sağlanmalıdır. Temel içerikler ücretsiz verilmeli fakat isteyenler için ücretli kütüphaneler oluşturulmalı. Gelir elde edilen her türlü teşebbüs canlı kalır, kamu hizmeti olarak devam eden projeler bir süre sonra canlılığını yitirebilir. Donanımın dayanıklı ve kullanışlı olması önemli, öğrenci ve öğretmenlerin kullanmaya özendirilmesi için kullanışı yüksek, servis kesintileri mümkün olduğunca az olmalıdır” şeklinde sözlerini sürdürüyor.
Yazılımlar en düşük seviyede sorun çıkaracak bileşen
Kullanılan veya kullanılacak olan teknolojilerin güncel olmasının, bunun yanında sağlamlık ve dayanıklılığının güvenilir olmasının en önemli unsur olduğunu belirten Medyasoft Kamu Satış Yöneticisi Serkan Kuyumcuoğlu, sürekli arıza yaptığı için kullanılmayan veya güncel olmadığı için yavaş, eksik kalan cihazlardan hiçbir beklenti ve verimlilik elde edilemeyeceğine dikkat çekiyor. Kuyumcuoğlu sözlerini şu şekilde sürdürüyor: “Yazılım bileşenleri donanım bileşenlerine göre daha az seviyede sorun çıkaracak bileşenlerdir. Çünkü yazılımların çok kolay ve hatta çevrimiçi güncellenebilme özelliği zaten mevcut, buna istinaden gerekli yazılımların çevrimiçi güncellenebilir olması önemli. Ayrıca yazılım seçerken mümkün oldukça kullanıcı dostu olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. e-içerik oluşturulurken, kullanıcıya verilecek olan mesajın içeriği çok önemli, ne anlatılmaya çalışıldığını öğrenci ilk ve tek seferde anlayabilmeli, bu yüzden bence gerekli çalışmalara çok özen gösterilmeli, görsel, işitsel medyadan olduğundan çok faydalanılmalıdır.”
İçerik platformu oluşturulmalı
Probil İcra Kurulu Üyesi Ahmet Hamdi Atalay, Türkiye’nin mevcut internet altyapısı FATİH Projesi’nin bugünkü ihtiyaçlar için yeterli olsa da projenin bir fırsat olarak görülüp tüm okullara fiber erişimin sağlanması halinde gelecekteki ihtiyaçlar için de şimdiden hazırlık yapılmış olacağını belirtiyor.
Atalay projenin bileşenleri ile ilgili sözlerini şu şekilde sürdürüyor: “Bu büyüklükte bir proje her türlü ürünün yerli üretimine fırsat yaratabileceği için tedarik politikası bunu sağlamaya yönelik olmalıdır. Şartname hazırlama ve alım ihalesi bu hassasiyetle gerçekleştirilebilir ise yerli ya da çok uluslu şirketlerin Türkiye’de üretim yapması ve yerli katma değerin artırılması çok mümkündür. Projenin en önemli ve yerli katma değerin en yüksek olabileceği bileşeni elektronik içerik bileşenidir. Projenin hedefine ulaşması bu bileşenin ne derece iyi gerçekleştirileceğine doğrudan bağlıdır. MEB eforunu bu bileşene odaklamalı, proje kapsamında “resmi” e-içeriklerin yanında oluşturulacak bir platform üzerinden ilgilenenlerin ve ilgililerin oluşturdukları içerikleri sunabilecekleri bir yapı da oluşturulmalıdır.”
Index Grup Ceo’su Erol Bilecik, Türk eğitim sisteminde reform niteliğinde değişiklikler öngören FATİH Projesi’nin BT yönetimi açısından da umut vaadedici olacağını ifade ediyor. Bilecik, “Öncelikle, proje sayesinde eğitim neferi öğretmenlerimizin internet üzerindeki bilgilere nereden nasıl ulaşacaklarını daha iyi kavrayacakları ve dolayısıyla teknolojiye erişimlerinin artacağı kabul edilirse, eğitim sisteminde öğrenci olarak bulunan kişilerin de bilgi teknolojileri ile kurdukları direk ilişkilerde daha özgüvenli bir tutum sergileyeceklerini düşünüyorum. Tabii bu noktada altyapı eksikliklerinin giderilmesi ve e-eğitim çalışmalarının sıklaştırılması çok önemli” diyor.
Projenin bilgi ve iletişim teknolojilerinin yeni nesillere eğitim açısından hem katkı sağlaması, hem de bu teknolojilerin kullanımıyla oluşacak teknoloji birikiminin Türkiye için gelecekte katma değer oluşturması gerektiğini söyleyen Çizgi Elektronik Genel Koordinatörü Niyazi Saral, “Fatih’leri olmayan FATİH Projesi bence başarılı olamaz. Bugün ilköğretim birinci kademede bilişim teknolojileri dersi kaldırıldı, ikinci kademe de tek bir sınıfta seçilecek şekilde ve 1 saat seçmeli ders haline getirildi ve üstelik bu ders, notla dahi değerlendirilemiyor. Bilişim öğretmenlerinin sorunları artık ayyuka çıktı. Bu çırpınışları duymamız lazım” dedi.