Fintech’lere yatırımlar yön değiştirerek devam edecek
KPMG’nin küresel çapta fintech’lere yatırımları mercek altına aldığı “Pulse of Fintech” raporuna göre; 2023 yılının ilk altı ayı küresel çapta fintech piyasası için gerek toplam finansman miktarında gerekse anlaşma sayısı açısından zor geçti. Fintech’lere yapılan yatırımlar 2022 yılının ikinci yarısındaki 63,2 milyar dolardan 2023 yılının ilk yarısında 52,4 milyar dolara, aynı dönemler için anlaşma sayısı ise 2 bin 885’ten 2 bin 153’e geriledi.
Küresel makroekonomik endişeler (yüksek enflasyon ve artan faiz oranları), jeopolitik gerilimler (Rusya ve Ukrayna arasında devam eden savaş) ve teknoloji sektöründeki zorluklar (düşük değerlemeler ve çıkışların azalması) gibi faktörlerin etkisiyle piyasayı saran belirsizlik ortamı yatırımcıları etkilemeye devam etti. Birkaç ABD bankasının 2023’ün başlarında çökmesi de birçok yatırımcının bu yılın ilk yarısında bekle ve gör pozisyonu almasına neden oldu.
Ancak yine rapora göre, 2023’ün ilk yarısında bazı sektörler güçlü finansman çekmeyi de başardı. Tedarik zinciri ve lojistik odaklı fintech’ler bu yılın ilk yarısında 8,2 milyar dolar tutarında finansman çekerek, 2019 yılında görülen 5,5 milyar dolarlık yatırım rekorunu büyük bir farkla kırdı. Yeşil fintech’lere 2023 yılının ilk yarısında yapılan yatırımlar da 1,7 milyar dolara ulaşarak, 2022 yılındaki 1,5 milyar dolarlık yatırımı aştı.
Bölgesel ölçekte ise Amerika kıtasında fintech finansmanı, 2022 yılı ikinci yarısı ile 2023 yılı ilk yarısı dönemlerinde işlem sayısında 1.323’ten 1.011’e düşmüş olsa da yatırım miktarı açısından 28,9 milyar dolardan 36,1 milyar dolara yükseldi. EMEA bölgesinde ise fintech finansmanı aynı dönemler için yüzde 50’den fazla düşüş kaydetti. Bölgede 2022 yılının ikinci yarısında 963 anlaşma ile gerçekleşen 27,3 milyar dolarlık yatırım miktarı, 2023 yılının ilk yarısında 702 anlaşma ile gerçekleşen 11,2 milyara geriledi. Fintech finansmanı Asya – Pasifik (ASPAC) bölgesinde de düştü. Bu bölgede aynı dönemler için anlaşma sayısı 583’ten 432’ye yatırım miktarı ise 6,8 milyar dolardan 5,1 milyar dolara geriledi. KPMG Türkiye Fintech ve Dijital Finans Lideri Sinem Cantürk, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Şu anda piyasalarda esen sert rüzgârları göz önüne aldığımızda 2023 yılının ilk altı ayında fintech finansmanının düştüğünü görmek sürpriz değil. Ancak fintech içindeki ödemeler, sigorta teknolojileri ve varlık teknolojileri gibi alt sektörlere büyük yatırımlar devam ediyor. Piyasa koşulları dengelenmeye başladığında, 2021’de yaşanan rekor seviyeler kadar olmasa da finansmanların muhtemelen toparlanacağını söyleyebiliriz. Üretken yapay zekânın finansal hizmetlerdeki kullanımı konusunda henüz yorum yapmak için erken olsa da ileriye bakıldığında, özellikle siber güvenlik, regülasyon teknolojileri ve varlık teknolojileri gibi alanların muazzam ilgi ve finansman çekmesini öngörüyoruz. Önümüzdeki altı ay içinde, şirketler üretken yapay zekâdan etkili bir şekilde yararlanmanın yollarını aradıkça yatırımcıların da bu alana daha fazla ilgisini görebiliriz.”
ABD merkezli fintech’ler ön planda
2023 yılının ilk yarısında ABD merkezli fintech’ler yapılan yatırımlardan aslan payını aldı. Bu ülkedeki fintech’lere yapılan 34,9 milyar dolar tutarındaki finansman, küresel ölçekte yapılan 52,4 milyar dolarlık yatırımın üçte ikisinden fazlasını oluşturdu. ABD’de, aralarında Coupa’nın Thomas Bravo tarafından 8 milyar dolara satın alınması, Stripe’ın 6,9 milyar doları tutarında yatırım alması, EVO payments’in Global Payments tarafından 4 milyar dolara satın alınması, Duck Creek Technologies’in Vista Equity Partners tarafından 2,6 milyar dolara satın alınması ve Moneygram’ın Madison Dearborn Partners LLC tarafından 1,8 milyar dolara satın alınmasının da yer aldığı, her biri 1 milyar dolardan fazla beş büyük çaplı yatırım gerçekleşti. Buna karşın EMEA ve ASPAC bölgelerinin her birinde 1 milyar dolar ve üzerinde sadece birer işlem gerçekleşti. EMEA’da İngiltere merkezli Wood Mackenzie, Veritas Capital tarafından 3,1 milyar dolar karşılığında satın alınırken, ASPAC’da Çin merkezli Chongqing Ant Consumer Finance 1,5 milyar dolar tutarında fon topladı.
EMEA bölgesindeki fintech’lere yatırımlar azaldı
Bu yılın ilk yarısında EMEA bölgesinde sadece 11 milyar dolarlık finansman gerçekleşti. Bu rakam geçen yılın ikinci yarısında 27 milyar dolar seviyesinde bulunuyordu. Wood Mackenzie’nin Veritas tarafından 3,1 milyar dolara satın alınması, yapay zekâ destekli kredi şirketi Abound’un 602 milyon dolar yatırım alması ve e-ticaret platformu eToro’nun 250 milyon dolar yatırım alması da dâhil olmak üzere, Birleşik Krallık’taki fintech’ler 6 milyar dolarlık yatırım miktarı ile bölgedeki yatırımların yarısından fazlasını çekti. Bölgedeki diğer ülkeler Birleşik Krallık’ın çok gerisinde kaldı.
ASPAC bölgesindeki fintech finansmanı ise geçen yılın ikinci yarısında 6,8 milyar dolar iken, bu yılın ilk yarısında 5,1 milyar dolara geriledi. ASPAC bölgesindeki en büyük fintech yatırımı Çin merkezli tüketici finans hizmetleri şirketi Chongqing Ant Consumer Finance tarafından toplanan 1,5 milyar dolarlık fon oldu.
Ödemeler sektörü bu dönemin en büyük üç anlaşması olan 8 milyar dolar tutarındaki Coupa’nın Thomas Bravo tarafından satın alınması, Stripe’ın 6,9 milyar dolarlık finansmanı ve EVO Payments’ın Global Payments tarafından 4 milyar dolara satın alınması da dâhil olmak üzere 16,2 milyar dolar tutarındaki finansman ile bu yılın ilk yarısında küresel olarak fintech finansmanının büyük bir kısmını çekmeye devam etti.
Tedarik zinciri, lojistik ve yeşil fintech’lerin potansiyeli
Büyümelerini sürdüren bazı fintech alt sektörleri 2023 yılının ilk yarısında mevcut piyasa zorluklarına karşı gösterdikleri direnç ile aşağı yönlü eğilimleri tersine çevirdi. Özellikle, tedarik zinciri ve lojistik odaklı fintech’ler 8,2 milyar dolarlık fintech finansmanı sağladı ve henüz yıl bitmeden yıllık rekor seviyeye ulaştı. Yeşil fintech de 1,7 milyar dolar finansman çekerek sektörün 2022’deki toplam finansman miktarının şimdiden önüne geçti.
2023 yılının ilk yarısında gerçekleşen en büyük 10 küresel fintech yatırımı
Sıra Şirket Yatırım Miktarı Merkez Sektör
1 Coupa 8 milyar dolar San Mateo, ABD Kurumsal/B2B
2 Stripe 6,9 milyar dolar San Francisco, ABD Regtech
3 EVO Payments 4 milyar dolar Atlanta, ABD Ödemeler
4 Wood Mackenzie 3,1 milyar dolar Edinburgh, Birleşik Krallık Kurumsal/B2B
5 Duck Creek Technologies 2,6 milyar dolar Boston, ABD Insurtech
6 Moneygram 1,8 milyar dolar Dallas, ABD Ödemeler
7 Chongqing Ant Consumer Finance 1,5 milyar dolar Chongqing, Çin Tüketici Finansmanı
8 Paya 1,3 milyar dolar Atlanta, ABD Ödemeler
9 Generate 880,6 milyon dolar San Francisco, ABD Kurumsal/B2B
10 Abound 602 milyon dolar Londra, Birleşik Krallık Tüketici Finansmanı
Raporunun tamamı için tıklayın