Fransa ABD beyingöçü
Amerikalılar, ülkenin durumundan şikayetçi ama, dünya için ABD rol modeli olmaya devam ediyor. Fransa’da yayınlanan yeni bir raporda, gitgide daha çok sayıda Fransız bilimadamının ABD’e göç ettiği saptandı. Düşünce kuruluşu Institut Montaigne tarafından hazırlanan 148 sayfalık rapor, Fransızların, bu beyin göçünden kaygılı olduklarını gösteriyor. Çünkü AB ülkelerine bakışla, en çok akademisyen göçü Fransa’dan. 1971-1980 arasında Fransa’dan ABD’e toplam göç içinde akademisyen oranı yüzde 8. Ama 1996-2006 arasında oran yüzde 27.
İngiltere’den göç 1990’lardan sonra duraklamış. Zaten hiç bir dönemde yüzde 10’dan fazla olmamış. Ama İspanya, İtalya, Almanya’dan da ABD’e beyin göçü artarak sürüyor. 1996-2006 döneminde Almanya’da oran yüzde 20’ye yakın. İtalya ve İspanya onu izliyor. Neden bu kadar çok sayıda akademisyen, hala ABD’e göç ediyor? Orada üniversitelerde Ar-Ge kesintileri, özel üniversitelere yapılan bağışlarda azalma, federal bütçeden yüksek
öğretime aktarılan fonlarda düşüş,
ülkedeki genel güvenlik huzursuzluğu
gibi nedenlerle ABD, sanki “eski”
pırıltısını kaybetmiş gibi bir algı
oluşmuş gibiyken?
Ama belli ki, ABD’yi “ABD” yapan özelliklerde bir gerileme, sapma,
zayıflama yok. Fransız akademisyenler
için ABD hala cazip:
• 1985-2008 arasında üçbine yakın Fransız, ABD’de doktora yaptı. İkibin kadarı Fransa’ya geri dönmedi. Institut Montaigne raporuna göre bunlar, “En başarılı, en verimli ve küresel koşullara en uyumlu akademisyenler”di. Çoğunun biyoloji ve ekonomi alanında uzman olması acaba raslantı mı?
• Sadece 1990-2000 arasında Fransa’dan ABD’ye 100 tane doktoralı hoca gitti. Doktoralı her 6 Fransızdan 4’ü ABD’de kalmaya devam ediyor.
• Fransa’nın ABD’ye kaptırdığı “star” isimlerden Olivier Blanchard en medyatik olanı. IMF baş ekonomisti. Diğeri Esther Duflo, ekonomi alanında dünyanın en prestijli ödülü John Bates Clark Madalyası’na layık görüldü. İkisi de MIT’te hocalık yapıyor. Duflo, 29 yaşında kadro kazandı! ABD’de (ve diğer Anglosakson üniversitelerinde) kadro kazanmak, Türkiye’deki “otomatiklik”le olamıyor.
• 1972 doğumlu, Berkeley hocası Emmanuel Saez de 2009’da aynı ödülü aldı. Üstüste iki yıl iki Fransız ekonomiste en üstün ödül! Saez üstelik, tam ABD pop kültürüne uygun bir tip: Geniş gülüşü ve yakışıklılığıyla…
• Dünyada en çok yayın yapan bin ekonomist arasında 41 Fransız profesör var. Bunlardan 25’i Fransa’da.
Ama 16’sı ABD’de. Başarı yelpazesini 500’e daraltınca şu oluyor: 26 Fransız ekonomistin yarısı ülkesinde, yarısı ABD’de. Başarıyı 100’le sınırlayınca: Fransa’da 2, ABD’de 4 Fransız prof var. Yani Fransa, küresel rekabete dayanıklı önemli ekonomistlerini ABD’ye kaptırmış durumda.