Gelecek, SSD yapılar üzerinde yükselecek

SSD tabanlı veri depolama sistemlerine akıllı fonksiyonlar da eklenecek ve SSD tabanlı veri depolama sistemlerinde maliyetler zamanla aşağı çekilecek.

Türkiye’de 2009’dan bu yana SSD’lerin hayatımıza girmesiyle birlikte disk dünyası yeni bir döneme girdi. Bu yorumu yapan Kavi Bilgisayar Veri Depolama Teknolojileri Ürün Müdürü Ethem Ceylan’a göre, SSD’ler geleneksel diskleri tarihe gömecek. Çünkü geleneksel disklere göre hız, güç tüketimi, darbe ve şoklara dayanıklılık, yüksek güvenirlilik ve yüksek veri taşıma kabiliyeti avantajları var.
SSD maliyetlerinin artık daha erişilir noktalara gelmesi ve HHD teknolojisinin kendi kapasite sınırlarına varması, veri depolamada gittikçe daha yaygın bir şekilde SSD çözümlerine yönelmeye yol açıyor. “SSD teknolojisinin veriye daha hızlı erişim, şoka daha yüksek dayanıklılık, hafiflik ve yer tasarrufu gibi avantajları var” diyen İnnova Teknoloji Çözümleri Grup Yöneticisi Ersel Karşal’ın belirttiği gibi, birçok kurumsal depolama ürünleri sağlayıcısının yeni SSD çözümlerini üst üste duyurduğunu görüyoruz. Karşal’a göre, 2014 ve 2015’te kurumsal depolama alanında SSD teknolojisinin kullanımı en popüler konulardan birisi olacak.
Flash’ta uçtan uca büyüme
Günümüzde veri depolama sistemlerinin artan performans ihtiyaçları en yeni disk teknolojisi olan SSD teknolojisiyle sağlanıyor. Geleneksel veri teknolojilerinin ötesi olan çeşitli yeni nesil teknolojilere dikkat çeken Prolink Satış Öncesi Sistem Mühendisi Uğur Akduman, “Bu yeni nesil teknolojiler ve uygulamalar yüksek performans sağlayan disk sürücülerine ihtiyaç duymamızı sağlıyor” dedi. Birçok veri depolama üreticisi SSD disklerini kendi teknolojilerine bütünleştirmek zorunda. “SSD yapılar daha ziyade okuma hızı ihtiyaçları için kullanılmakta” diyen Turcom Kurumsal Sistem Çözümleri Proje Yöneticisi Ertuğrul Ortaç’a göre, asıl depolama ihtiyaçları ise mekanik diskler ile görülüyor. Orta vadede ‘disk ve SSD’ gibi melez yapılar daha fazla rağbet görebilir. Ancak Ortaç’a göre, ileriki yıllar tamamen SSD yapılar üzerine kurulacak.
“SSD, müşteriye özel disk havuzları oluşturulması noktasında devreye giren bir teknoloji” diyen Anadolu Bilişim Veri Merkezi Müdürü Yakup Kadri Ünal, bu yöntemle kurumların veri depolamadan faydalanmasının mümkün olduğuna dikkat çekti.
SSD disklerin yaygınlaşmasındaki en önemli etken olan GB başı maliyetin düşmesi ile SSD’ler dizüstü sistemlere kadar indiler. “Flash tabanlı disklerin günümüz silikon teknolojisiyle gelebileceği en uç noktalardan birindeyiz” yorumunu yapan 4S Ürün Teknolojileri Danışmanı Ziya Akkoca’ya göre, Flash/NAND temelli teknolojiler artık yatayda değil, dikeyde büyüyecekler. Flash teknolojisinin geleceği RRAM, PCM, MRAM ve FeRAM gibi flash teknolojilerinde yatıyor. Gömülü ve mobil sistemlerde gördüğümüz gibi artık sunucu ve masaüstü sistemlerde ve hatta veri depolama ünitelerinde DIMM veri depolama alanları, anakarta bütünleşik flash birimler ve PCI mimarisinde barınan diskler göreceğiz.
Üreticiler hızla çalışıyor
“İlk başta sadece yüksek performans ihtiyaçlarına cevap verebilmek adına geliştirilen SSD tabanlı veri depolama sistemlerine yavaş yavaş akıllı fonksiyonların ilave edildiğine şahit olacağız” yorumunu yapan NetApp Türkiye Teknik Müdürü Lütfi Yunusoğlu, böylece SSD’lerin daha farklı amaçlarla, daha geniş bir yelpazede kullanılabileceği ve SSD tabanlı veri depolama sistemlerinde maliyetleri hızlı bir şekilde aşağı çekeceği kanısında.
“Ancak SSD diskler halen sabit disklere oranla çok daha yüksek fiyatlara sahipler. Dolayısıyla kullanım alanlarını çok doğru belirlemek gerek” yorumunu yapan Proline Sistem Çözümleri Yöneticisi Yasin Çolakoğlu, şöyle devam etti:
“SSD diskler veri depolama ünitelerinin üzerinde daha çok katmanlandırma teknolojisi ile beraber kullanılıyor. Bu sayede ünite üzerinde bulunan yüksek I/O gerektiren veriler SSD diskler üzerinde tutulurken, yüksek hıza ihtiyaç duymayan veriler sabit diskler üzerinde tutularak maliyetler daha kabul edilebilir düzeyde tutulabiliyor. Son dönemlerde veri depolama ünitesi üreticileri tamamen SSD disklerden oluşan veri depolama ünitelerini kademeli olarak duyurmaya başladı. Bu ünitelerinin çoğalması ile beraber yüksek I/O ve düşük erişim hızı ihtiyacı olan uygulamalar için SSD diskli ünitelerin vazgeçilmez olmaya başlayacağını söyleyebiliriz.”
Tek bir SSD tarafından sunulan kapasite de tek bir sabit sürücünün sunduğu kapasite ile kıyaslandığında sınırlı. WD Türkiye Dahili Sürücülerden Sorumlu Ülke Müdürü Arkın Balıkçıoğlu’na göre, bunların sonucunda, tüketicilerin çoğu, son kullanıcı ya da işletme olsun, hala sabit sürücüleri tercih ediyor. Bunun yanında SSD ve sabit sürücülerin avantajlarından bir arada yararlanmak isteyen kullanıcılar ise, pazardaki melez sürücülerin flash kapasitesinin düşüklüğünden, hangi dosyaları nereye koyacaklarına karar veremiyor olmalarından şikayetçiler.

SAS disklere ihtiyaç giderek azalacak

SSD’lerin temel özelliği çok yüksek performansa sahip olmaları. “Gigabyte başına maliyetleri gün geçtikçe düşmekte olduğundan yeni model veri depolama sistemlerinin konfigürasyonlarında daha fazla SSD diske yer ayrıldığını görüyoruz” bilgisini veren GlassHouse Türkiye Teknik Çözümler ve İş Geliştirme Direktörü Türker Dündar, uygulamalarda görülen performans açlığını gidermek için bütünüyle SSD’lerden oluşan (all-flash) veri depolama sistemlerinin de üretildiğine dikkat çekti. Bu noktada Dündar’a göre, önümüzdeki yıllarda çok daha büyük kapasiteye sahip ve milyonlarca IOPS üreten all-flash veri depolama sistemlerini görmek sürpriz olmayacak ve klasik anlamdaki veri depolama sistemlerinde, SAS disklere olan ihtiyaç giderek azalacak.

Yüksek performans için SSD

“Uzun dönemde, SSD’lerin mekanik disklerin yerine geçmesi beklenmiyor” diyen KoçSistem Hizmet Entegrasyonu Çözüm ve Hizmetler Grup Yöneticisi Orhan Düz, bunun yerine, SSD disklerin, performansı en üst seviyede isteyen uygulama segmentine hizmet edeceği, buradaki büyük açığı dolduracağı öngörüsünü paylaştı. Bir dönem ‘teyp-disk’ arasında yaşanan rekabetin, ‘mekanik disk – SSD disk’ arasında yaşanması beklentisine dikkat çeken Düz, “Her iki ürünün de kendine ait segmentte, birbirlerini tamamen yok etmeden yaşamlarına devam edecekleri düşünülüyor” dedi. Düz şu eklemeyi yaptı: “Uzun dönemde, orta ve büyük çaplı işletmelerin, en az birkaç uygulamalarını SSD üzerinde çalıştıracağını, pazardaki dağınık yapının, önümüzdeki birkaç yıl içinde, 2-3 ürün tarafından domine edileceğini, ürünleri öne çıkan şirketlerin veri depolama pazarında söz sahibi olacağını söyleyebiliriz.”

İki eğilim öne çıkıyor

Bilgi Birikim Sistemleri Sunucu ve Depolama, İş Geliştirme Yöneticisi Selim Selveroğlu’na göre, SSD’lerin yaygınlaşması ile iki eğilim öne çıkıyor. Birincisi sadece SSD’den oluşan cihazlar. Ama bütçesi biraz fazla olduğu için tüm şirketlerin bunu tercih edemediği bilgisini veren Selveroğlu, ikincisinin ise eğer desteği varsa, mevcut veri depolama ünitesine SSD disklerle takviye yapmak olduğunu söyledi. Bu sayede katmanlama (tiering) ile SSD, SAS ve NL_SAS diskler üzerindeki verilerden performansa ihtiyaç duyan grup, otomatik olarak SSD’lere kaydırılabiliyor. “Tam tersi olarak, çok sık erişilmeyen veriler SAS ya da NL_SAS disklere kaydırılabilmekte” diyen Selveroğlu, bununla birlikte, kimi üreticilerden SSD disklerin, veri depolama ünitesinin cache’i gibi de kullanılabildiğine dikkat çekti.

Kullanım oranları artacak

Son birkaç yıldır, kullanımı yaygınlaşan SSD’lere, halen yüksek fiyatları sebebiyle kullanıcılar tarafından ihtiyatla yaklaşıldığına dikkat çeken Luna Bilgi ve Haberleşme Teknolojileri Genel Müdürü Erol Eli Hara, “Ancak veri depolama üreticilerinin SSD teknolojilerini optimum seviyede kullanılmaları için ürettiği akıllı depolama teknolojileri olan katmanlama (Tiering) ve ön bellek kullanımı (Caching) ile birlikte, SSD kullanım oranları artarak, toplam sahip olma maliyetlerini de aşağıya çektiğini görebiliyoruz” dedi. Hara’ya göre, SSD devrimi  sayesinde, önümüzdeki dönem,  sanal masaüstü, büyük veri  gibi performans gereksinimi üst seviyede olan uygulamalarda gözle görülür bir artış bizi bekliyor.