Gelişim yerine tasarruf tercih edilmesin!
Yeni kanunla Türkiye’nin kalkınmasında önümüzdeki dönemde önemli rol oynaması beklenen bilişim sektörünün dolaylı gelişimi sekteye uğrarken, ilk yatırım maliyetini düşünen şirket ve dernekler tasarruf edildi düşüncesiyle memnuniyetini dile getirdi. Oysa kaçan fırsatın farkında mıyız?Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda gerçekleşen son değişikliklerle 109 maddede değişikliğe gidildi. Henüz kanun yürürlüğe girmeden başlatılan seminerler ve hazırlık çalışmalarının da kapsamı bir anda değişti. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, yapılan son değişikliklerle birlikte ülkemizdeki şirketlerin 6.1 milyar liralık ek yükten kurtulduğuyla ilgili bir açıklamada bulundu. İlk olarak şirketlerin bağımsız denetime tabi tutulmasıyla ilgili madde kapsamının daraltılmasının 4.5 milyar liralık tasarruf sağladığını dile getiren Hisarcıklıoğlu, sözü bilişim alanına da getirdi.
İlk olarak internet sitesi kurma zorunluluğundan vazgeçildiğini hatırlatan TOBB Başkanı, sadece denetime tabi büyük şirketlerin internet sitesi kurmasıyla KOBİ’lerin büyük bir yükten kurtulduğunu aktardı. Hisarcıklıoğlu’na göre KOBİ’ler bu sayede yıllık 624 milyon liralık site masrafından da kurtulmuş oldu.
Bu durum aslında şirketlerin finansal tablolarını internette yayınlamasının da önüne geçti. Son değişiklikler kapsamında artık şirketlerin “şeffaf ekonomik” yapıya geçmesine gerek kalmadı. Bu konuda da Hisarcıklıoğlu, “Şirketlerin mali sırlarının açıklanmasını kabul edemezdik. İçeride, dışarıda tüm rakipler kasadaki paraya kadar her şeyi görebilecekti” açıklamasında bulundu. Ayrıca bu durumun da 634 milyon lirayı aşan ek yükü ortadan kaldırdığına dikkat çekti.
Son değişiklikler bilişim sektörünün gelişiminin önüne geçti
Tüm bu açıklamalardan TOBB Başkanı’nın son değişikliklerden memnun olduğu görüldü. Ancak bilişim sektörü için aynı şeyler söylemek mümkün değil. Zira yeni TTK ile sayısal ve şeffaf ticari yapılar bulunduran Türkiye’nin oluşumu için yaratılan fırsatlardan da vazgeçildi. Yani topluca bir dönüşüm yerine tasarruf öne çıkarılarak önemli bir mihenk taşı oluşturacak gelişim göz ardı edildi.
Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD) son değişiklikler yapılmamış yeni TTK için yaptığı açıklamada, bilgi ve iletişim teknolojileri sektöründe ilk dönemde büyümeye yüzde 25’e yakın oranda katkıları olabileceğine işaret edilmişti. Bunun yanında, iş süreçlerinin sayısal ortama taşınmasıyla KOBİ’ler başta olmak üzere tüm şirketlerin rekabet güçlerinin artırılacağı vurgulanmıştı. Son değişiklikler hem bilişim sektöründeki büyümenin, hem de rekabet gücünün artırılmasının önüne geçti.
Bir başka dikkat çekici noktaysa, bilgi toplumu ve küresel ekonomiyle uyumdan söz edilirken bilgi paylaşımından vazgeçilmesi. Hatta TOBB Başkanı’nın açıklamalarına göre, mali sırların açıklanmasıyla “tehlikeli” bulunması. Oysa borsaya açık şirketlerin şeffaflık ilkesi edinmesiyle ekonomilerde gelişim ve küresel boyutta iş yapan dev şirketlerin mali tablolarının açık olmasının herhangi bir zararı görülmedi. Aksine, bu şirketlerin şeffaf olması hem yatırımcıların hem de girişimcilerin hareketlerini de belirleyici unsur olarak öne çıktı.
Hesap verilebilirlik ilkesi liberal ekonomilerde temel teşkil ederken, finansal tabloların “mali sır” olarak görülmesi bu ilkeyle bağdaşmıyor. Zira liberal ekonomilerde hesap verilebilirlik devlete karşı değil, piyasaya karşı açıklığı temsil ediyor.
KOBİ’lerde dönüşüm başka bahara kaldı
TÜBİSAD’ın verdiği bilgilere göre, Türkiye genelinde KOBİ’lerin yüzde 59’unun kullandıkları bir e-posta adresi yok. Ayrıca KOBİ’lerin yüzde 68’i önümüzdeki dönemin en hızlı gelişmesi beklenen alanı e-ticaret konusunda girişimde bulunmayı düşünmüyor. Bunun yanında yine KOBİ’lerin yüzde 75’inin bir web sitesi dahi yok.
Değişiklikler yapılmadan önce KOBİ’lerin hızla dönüşmesi ve yeni şartlarda yüksek kârlarla ticaret yapma olasılığı bulunuyordu. İstihdamın yüzde 77’sini yaratan KOBİ’lerin katma değer katkısının sadece yüzde 29 seviyesinde kalmasının en önemli sebebi olan “sayısal dönüşüme” ayak uyduramama kaderinin değişmesi için önemli bir fırsat tepilmiş oldu.
KOBİ’lerin son değişikliklerle bir milyar liranın üzerinde tasarruf sağladığı görüşüne karşı, ortaya çıkması beklenen potansiyel ekonomi düşünüldüğünde KOBİ’ler kârda mı zararda mı, önümüzdeki günler bizlere gösterecek.
Yeni TTK’da bilişim alanını etkileyecek hangi maddeler değişti?
• KOBİ’lerin web sitesi kurma zorunluluğu ortadan kalktı.
• Artık ticari şirketler, defterlerini elektronik ortamda tutmaları halinde bu defterler için noter onayı aranmayacak.
• Finansal veriler internet üzerinde yayınlanmayacak.
• ‘TTK’da anonim, limited, sermayesi paylara bölünmüş komandit ve merkezi yurtdışında bulunan şirketler ile şirket toplulukları finansal tabloları yayınlama zorunluluğuna tabiydi. Ticaret Sicil Gazetesinde ve internette bilanço, gelir tablosu, nakit akım tablosu, özkaynak değişim tablosu, yönetim kurulu faaliyet raporu, kar dağıtımına ilişkin genel kurul kararı, denetçi görüşü ve buna ilişkin genel kurul kararının yayınlanması gerekiyordu, yeni düzenlemede bunlar kaldırıldı.
