Girişimcilerin rekabeti
Girişim alanında Avrupa ve ABD rekabeti kızışıyor.
İleri teknoloji alanında Amerikalı yatırımcılar şimdi Avrupa’nın girişimcileri ile eski dönemlere göre çok daha fazla ilgileniyorlar. Bu gelişmede Avrupa’da girişimcilik potansiyelinin eski yıllara göre çok daha hızlı büyümesinin büyük katkısı olduğu görülüyor. Avrupa’da son yıllarda ortaya çıkan genç girişimcilerin kurdukları şirketler halkla ilişkiler ve hukuk bölümleri gibi kurumsal altyapılara sahip olup bu kuruluşlar özellikle bilgi teknoloji endüstrisinde faaliyet gösteriyorlar.
Yeni girişimcilerin şirketleri Avrupa’nın çeşitli kentlerine yayılırken Cambridge kentinde bu gelişme ağırlık kazanmış durumda. Bu şirketler Silikon Vadisi gibi belirli bir bölgede toplanmamış olsa da Cambridge şimdilik yonga üreticilerinin çoğunun bulunduğu Silikon Vadisi’ndeki Santa Clara’ya benziyor. Londra ise girişim yatırımcılarının en yoğun olduğu kent kimliğini koruyor.
Avrupa, barındırdığı değişik kültürler ve diller nedeniyle homojen bir yapıya sahip olmayıp ülkeler girişimcilikte kendi geliştirdikleri alanlarda öne çıkıyorlar. Almanların iş yöntemleri, Rusların yazılım ve Fransızların kullanıcı arayüz geliştirme çalışmalarında dikkati çekiyorlar. Avrupalı ileri teknoloji girişimcileri artık sadece Avrupa kaynakları ile yetinmeyip Silikon Vadisi’nde pazarlama, Hindistan’da yazılım geliştirme, Çin’de üretim faaliyetlerine ağırlık veriyorlar.
Avrupa’da girişimcilere yapılan yatırımların büyümesine karşın bu yatırımların Silikon Vadisi ölçülerine göre çok daha az olduğu görülüyor. 2009 yılında Avrupalı girişimcilere yapılan yatırımların toplamı 2.2 milyar avro olup bu miktar aynı yılın sadece ilk üç aylık dönemi içinde ABD’deki girişimcilere yapılan yatırımların altında kalıyor. Yetenek ve proje geliştirme yönünden Amerikalılardan geri kalmayan Avrupalı girişimcilerin para kazanmak yerine ürün geliştirmekle daha çok ilgilendikleri, daha az risk aldıkları ve daha az hırslı oldukları görülüyor. Amerika’da girişimciler tarafından kurulan şirketlerin çalışanlarına hisse senedi verme geleneği Avrupa’da henüz yaygınlaşmış olmayıp iyi bir maaş yüksek vergi uygulanan hisse senetlerine tercih ediliyor.
Silikon Vadisi’nde iş toplantılarına otomobiller ile kısa sürede gidilirken Avrupalı girişimciler aynı amaçla ülkeler arasında genelde uçakla gitmeleri yüzünden yolda çok daha fazla zaman harcama zorunda kalıyorlar. Üye ülkelerin tek bir pazar olmak için Avrupa Birliği’nin çabalarına karşın Avrupa’nın büyük bir homojen pazara sahip olmaması Avrupalı girişimcilerin Amerikalı girişimciler gibi hızlı büyümelerini engelliyor.
İş yasaları yönünden Avrupalı girişimciler birçok engel ile karşı karşıyalar. Zorunlu kıdem tazminatı nedeniyle işe son verme Avrupa şirketlerinin mali yükümlülüklerini büyütürken Avrupa Birliği üyesi olmayan ülkelerden gelen yetenekli personel için çalışma izni için büyük engellerin aşılması gerekiyor. Oysa Silikon Vadisi’ndeki ileri teknoloji kuruluşların çoğunda Çinli, Hintli personel ve Avrupalı yöneticiler kolaylıkla çalışma izni alabiliyorlar. Avrupalı girişimcilerin yetenekli personel bulmakta karşılaştıkları bir sorun da yaşadıkları kentlere daha bağlı olanların Avrupa ülkeleri arasında şehir değiştirmekteki isteksizliği oluyor. Oysa Amerika’da kişiler yeni bir iş için örneğin NewYork’tan Kaliforniya’da Silikon Vadisi’ne taşınma ve şehir değiştirme kararını çok daha kolaylıkla veriyorlar.
Sadece teknoloji şirketlerinin Amerika’da listelendiği Nasdaq gibi bir borsası bulunmayışı Avrupa için bir eksiklik sayılsa da ilerki yıllarda girişimcilerin kurdukları teknoloji şirketlerinin çoğalması ile Avrupa’nın da bu tür özel bir borsası olması bekleniyor. Avrupa girişimcilerine yatırım yapanlara başta vergi indirimi gibi devlet desteği verilen ülkelerin başında geçen yıl girişim sermyesinin 2 milyar avroya ulaştığı Fransa geliyor. Özellikle araştırma ve yenilik alanlarındaki Amerika ve Asya ile rekabet edebilmeleri için Avrupalı girişimcilerin daha fazla risk almaları ve merkezi Brüksel’de yeni kurulan
AB yenilik komisyonu üyelerinin bu girişimcileri daha çok desteklemeleri gerekiyor.